به گزارش کردپرس به نقل از روزنامه فرامنطقهای القدس العربی، از آغاز عملیات "شاخه زیتون" ارتش ترکیه و ارتش آزاد سوریه در عفرین علیه گروه کرد یگان های مدافع خلق (YPG) که آنکارا آن را یک سازمان تروریستی می داند، این گروه بر مجموعه ای از گزینه های سیاسی و نظامی تکیه کرد که انتظار داشت به پایان زودهنگام عملیات و ادامه تسلط خود بر این شهر کمک کنند.
با این حال، پس از چند هفته مقاومت شدید نیروهای YPG در مناطق مرزی کوهستانی و باز با وجود سختی و ناهمواری این مناطق، مقاومت آنها در روزهای اخیر و به ویژه در مراکز شهرک های راهبردی و مهم که انتظار می رفت شاهد مقاومت بسیار بیشتری نسبت به نوار مرزی باشند، به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
ارتش ترکیه و ارتش آزاد سوریه پس از تسلط بر شهرک مهم راجو ظرف تنها چند ساعت، توانستند شهرک راهبردی جندریس را نیز در کمتر از 24 ساعت کنترل کنند. با این حال شاخص ترین تحول همان موفقیت بزرگ نیروهای شاخه زیتون در جبهه اعزاز و شران و رسیدن آنها به مسافت کمتر از یک کیلومتری ورودی مرکز شهر عفرین است چرا که نشان دهنده احتمال سقوط مرکز شهر می باشد.
شکست در تکیه بر نظام حاکم
یگان های کرد در عفرین بر دستیابی به توافق با نظام حاکم در سوریه برای ورود نیروهای آن به این شهر جهت ایجاد فشار سیاسی و نظامی در برابر ارتش ترکیه تکیه کرده بودند. با این استدلال که آنکارا به برخورد نظامی با دمشق روی نمی آورد و در نتیجه عملیات خود را متوقف خواهد کرد.
با این حال نظام حاکم که تلاش کرد از یگان های کرد باج بگیرد و آنها را به تحویل تمامی اختیارات مدنی و نظامی در عفرین به خود وادار کند، بنا به دلایلی، که احتمال دارد مرتبط با عدم اخذ موافقت روسیه با این اقدام و یا عدم تمایل به کمک یگان های کرد در این شهر با هزینه انتقال نیروهای مستقر در جبهه های درگیری با مخالفان سوری که آن را دارای اهمیت بیشتری می داند، وارد عفرین نشد.
پس از آن نیز یگان های کرد تلاش کردند به یک راه حل میانه با نظام حاکم برسند و در نتیجه آن نیز "نیروهای مردمی" وابسته به نظام حاکم وارد عفرین شدند با این حال نتوانستند ترکیه را به متوقف ساختن حمله خود وادار کنند و در نهایت نیز پس از کشته شدن دست کم 60 تن از آنها در جریان حملات هوایی شدید این کشور، اثری از آنها در این منطقه باقی نماند.
شکست در تکیه بر روسیه
یگان های کرد در عفرین همچنین بر تغییر در موضع روسیه تکیه کردند، جایی که عملیات شاخه زیتون با توافق ترکیه و روسیه و پس از چراغ سبز مسکو به آنکارا برای استفاده از حریم هوایی این شهر آغاز شد و کردها تا همین اواخر امیدوار بودند پوشش غیر مستقیم روسیه برای عملیات برداشته شود.
پیش بینی های یگان های کرد بر این اساس بود که احتمال بروز اختلاف میان روسیه و ترکیه وجود دارد یا این که مسکو پس از دستیابی به توافق میان یگان های کرد و دمشق برای ورود نظام حاکم به عفرین، برای متوقف ساختن عملیات به آنکارا فشار بیاورد. با این حال تمامی این پیش بینی ها به حقیقت نپیوست چرا که گمان می رود روسیه به دلیل افزایش اختلاف با آمریکا در رابطه با نفوذ در سوریه، ترجیح داد اجازه دهد ترکیه شاخه زیتون را به پایان برساند تا با این کار به هم پیمانان واشنگتن در سوریه ضربه بزند.
شکست در تکیه بر پشتیبانی آمریکا
یگان های کرد در درجه اول بر این متکی بودند که هم پیمان اصلی آنها یعنی آمریکا در کنارشان خواهد بود و به آنکارا اجازه نمی دهد یک عملیات نظامی گسترده تا مرکز عفرین را آغاز کند و ادامه دهد و حضور یگان های مذکور در این شهر را به پایان برساند چرا که این مسئله مانند کردها به واشنگتن نیز ضربه وارد می کند.
با وجود تلاش های متعدد برای موضع گیری آمریکا از طریق تهدید به عقب نشینی نیروهای سوریه دمکراتیک از جبهه های جنگ با داعش در دیرالزور، توقف همکاری با واشنگتن در جنگ علیه این گروه و در نهایت عقب نشینی عملی هزاران مبارز از جبهه های مذکور، نیروهای سوریه دمکراتیک و ستون فقرات آن یعنی یگان های مدافع خلق نه تنها در دستیابی به پشتیبانی قوی تر واشنگتن برای جلوگیری از سقوط عفرین در دست ارتش ترکیه ناکام ماندند بلکه آمریکا طی هفته های اخیر و در سفر رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه این کشور تلاش کرد خشم آنکارا فروکش کند و اجازه ندهد «تار موی معاویه» که همچنان بر روابط دو کشور حاکم است قطع شود. پس از گفت و گوهای چند روز پیش در واشنگتن نیز مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد که دو طرف بر سر برقراری ثبات در منبج و شرق فرات به توافق رسیده اند که این مسئله نشان دهنده احتمال امتیازدهی هر چند محدود آمریکا به ترکیه طی مدت پیش رو در رابطه با کاهش نفوذ YPG می باشد.
ناکامی در به واکنش واداشتن جامعه بین الملل به
از همان ساعات نخست آغاز عملیات عفرین، یگان های کرد و طرفداران آنها در سراسر جهان تلاش کردند از طریق کشورهای حامی خود و لابی های مستقر در آمریکا و کشورهای اروپایی، جامعه بین الملل را به حرکت درآورند با این حال این کار نیز موفقیت آمیز نبود.
در ابتدا تلاش برای گذاشتن پرونده عفرین روی میز گفت و گوی شورای امنیت سازمان ملل به صورت مستقیم و پس از آن نیز تلاش های اعمال فشار بر آنکارا برای متوقف ساختن عملیات به دلیل آن که در چارچوب قطعنامه اخیر شورای امنیت برای برقراری آتش بس سراسری در سوریه جهت توقف حملات نظام حاکم به غوطه شرقی قرار می گیرد، شکست خوردند.
از سوی دیگر، روی متهم کردن ارتش ترکیه به بمباران محله های مسکونی و کشتار ده ها غیر نظامی تمرکز شد با این حال این مسئله تاکنون از سوی طرف های مستقل تایید نشده و در ایجاد فشار بین المللی واقعی بر ترکیه برای متوقف کردن عملیات نیز ناکام مانده، جایی که نه تنها آنکارا تاکید می کند برای جلوگیری از آسیب رساندن به غیر نظامیان نهایت احتیاط را از خود نشان می دهد بلکه سازمان ملل چند روز پیش یگان های کرد را به جلوگیری از خروج غیر نظامیان از مناطق درگیری متهم کرد.
کاهش مقاومت مسلحانه
نیروهای YPG در هفته های نخست عملیات مقاومت بزرگی از خود نشان داده و خسارت زیادی به نیروهای شاخه زیتون وارد کردند، به طوری که که تا امروز 42 سرباز ترکیه و نزدیک به 160 عنصر ارتش آزاد سوریه کشته و ده ها تن از آنها نیز زخمی شده اند. با این حال این تلفات نیز که طی روزهای اخیر بسیار کاهش یافته، نه تنها نتوانست نیروهای مهاجم را به توقف عملیات وادار کند بلکه تشدید و گسترش حمله را در پی داشت. در سوی مقابل ترکیه می گوید که از آغاز عملیات در عفرین دست کم 3300 نیروی YPG را "خنثی" کرده و یگان های کرد نیز عملا به کشته شدن صدها تن از عناصر خود در این عملیات اذعان می کنند.
به نظر می رسد باور به این که ادامه مقاومتِ مانع از پیشروی نیروهای مهاجم، از سقوط عفرین جلوگیری نمی کند به همراه تمامی عوامل سیاسی و نظامی مذکور، ایجاد ناامیدی بی سابقه ای در میان یگان های کرد که شدت مقاومت آنها طی روزهای اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته را در پی داشت. تا جایی که هم اکنون ارتش ترکیه در چند صد متری ورودی مرکز عفرین قرار دارد و پیش بینی می شود کنترل شهر حد اکثر طی روزها یا هفته های آینده به دست ارتش این کشور بیفتد.
ترجمه: خبرگزاری کردپرس - سرویس سوریه
نظر شما