خبرگزاری کردپرس، کردها در حال حاضر تلاش می کنند در جریان بحران میان بغداد و اربیل، موضع مرجعیت شیعی به نفع آنها باشد و از طریق قله هرم مذهبی شیعه یعنی آیت الله العظمی سید علی سیستانی به دولت حیدر العبادی فشار بیاورند.

به نظر می رسد بحران میان بغداد و اربیل تمامی راه حل های داخلی و خارجی برای پایان دادن به آن چه همه پرسی استقلال اقلیم کردستان از عراق در ۲۵ سپتامبر سال ۲۰۱۷ به وجود آورد را مصرف کرده و راهی جز پناه بردن به مرجعیت مذهبی برای فشار بر دولت عراق باقی نمانده است.

این در حالی است که بحران میان بغداد و اربیل از همه پرسی فراتر رفته و در این اواخر مشکلات دیگری از جمله کاهش سهم کردها در بودجه سال جاری عراق از ۱۷ به ۱۲.۶ درصد به وجود آمده، مسئله ای که باعث شد کردها به خروج از روند سیاسی تهدید کنند و مسعود بارزانی، رئیس پیشین اقلیم کردستان نیز آن را "تضعیف حقوق کردها" بخواند.

احزاب شیعه از عالی ترین مرجع مذهبی یعنی آیت الله سیستانی حرف شنوی دارند به همین دلیل نیز کردها هم اکنون در تلاش هستند از حضور وی برای اعمال فشار بر بغداد و پایان دادن به بحران با آن بهره بگیرند، در همین راستا نیز مسعود حیدر، نماینده هم پیمانی کردستانی در ۳ مارس 2018 از مرجعیت نجف خواست در مسئله "ظلم" به کردها در عدم دستیابی به تمامی حقوق خود در بودجه سال ۲۰۱۸ دخالت کند.

در ۲۸ فوریه 2018 نیز یک هیئت کرد متشکل از ۲۰ تن از رهبران احزاب سیاسی برای دیدار با آیت الله سیستانی از نجف بازدید کردند با این حال موفق به دیدار وی نشده و به جای آن با بشیر نجفی، دیگر مرجع تقلید شیعیان دیدار کردند.

بنا به گفته یک منبع از داخل هیئت کردی که خواسته نامش فاش نشود، این هیئت همچنان امیدوار به دیدار سیستانی بود و پیش از رسیدن به نجف نیز چندین پیام برای وی فرستاد با این حال به هدف خود نرسید چرا که سیستانی از هفت سال پیش تاکنون پذیرای هیچ یک از سیاستمداران از جمله کردها نبوده است؛ هیئت کرد در نهایت توانست خواسته های خود را در یک جلسه گفت و گوی پشت درهای بسته در مرکز الرافدین در استان نجف و با حضور روحانیون نزدیک به دفتر سیستانی از جمله نمایندگان وی مطرح کند.

به گفته منبع مذکور، هیئت کرد تاکید کرد که هم پیمانی راهبردی میان کردها و شیعیان به عنوان دو طرفی که قانون اساسی عراق را تدوین کردند و با یکدیگر علیه نظام صدام حسین و داعش جنگیدند، نباید از هم بپاشد.

این منبع همچنین اعلام کرد که "احزاب کرد به ویژه حزب دمکراتیک کردستان چندین نامه را برای سیستانی نوشته و در آنها خواستار دیدار وی و یا دخالت برای پایان دادن به بحران با بغداد شده اند.

ریزان الشیخ، نماینده حزب دمکرات کردستان نیز درخواست احزاب کرد برای دیدار با سیستانی را تایید کرده و در این باره اظهار داشت: برخی احزاب کرد -بدون آن که نام آنها را ذکر کند- از طریق واسطه ها چندین پیام برای آیت الله سیستانی فرستادند با این حال تاکنون پاسخ رسمی دریافت نکرده اند.

کردها در حال حاضر برای پایان دادن به بحران با دولت فدرال در بغداد، تا حد زیادی روی آیت الله سیستانی حساب باز کرده اند و به نظر می رسد پیام های مثبت و البته غیر مستقیمی از طرف مرجعیت نیز وجود دارد جایی که رئیس دیوان وقف شیعی نزدیک به دفتر سیستانی در استقبال از هیئت کردی که در این اواخر از نجف بازدید کرد، حضور داشت.

زید طالقانی، رئیس مرکز گفت و گوی الرافدین که همان مرکز میزبان هیئت کردی بود، به این مسئله اشاره کرد که "مرجعیت سیستانی برای کاهش تنش و خنثی سازی هر گونه بحرانی میان عراقی ها بر اساس چارچوب های قانون اساسی تلاش می کند."

طالقانی که هیئت کرد را همراهی کرد و با آن گفت و گوهایی انجام داد، در این باره گفت: هیئت کردی که چند روز پیش از نجف بازدید کرد، با آیت الله سیستانی دیدار نداشت با این حال با آیت الله نجفی دیدار و در رابطه با درد و رنج کردها با وی گفت و گو کرد، همچنین علاء الموسوی، رئیس دیوان وقف شیعی از این هیئت استقبال کرد.

به گفته منابع المانیتور، محتوای پیام های کتبی و شفاهی احزاب کرد به سیستانی روی مسئله حقوق و دستمزدها به ویژه نیروهای پیشمرگه متمرکز شده که پیام های احزاب مذکور آنها را یک نیروی عراقی که علیه تروریسم جنگیدند، برشمرده است.

سیستانی نقش بزرگی در پایان برخی بحران های سیاسی عراق ایفا می کند و معمولا تمامی طرف های مخالف به نجف پناه می برند با این حال وی از سال ۲۰۱۱ و به دلیل اختلافات مداوم میان سیاستمداران، آنها را به حضور نمی پذیرد، وی همچنین سیاستمداران کرد را همانند همتایان شیعه و سنی آنها، بخشی از یک مشکل بزرگ می داند، به همین دلیل نیز با وجود درخواست ها و واسطه ها آنها را به حضور نپذیرفت با این حال این بدان معنی نیست که برای پایان دادن به بحران میان بغداد و اربیل دخالت نمی کند.

احمد الابیض، تحلیلگر سیاسی مستقل نیز تصریح کرد: برخی افراد از دفتر مسعود بارزانی پیش عبدالمهدی الکربلائی، نماینده سیستانی در کربلا رفتند و برهم صالح، معاون اسبق نخست وزیر عراق نیز به دلیل روابط مثبت خود با نزدیکان مرجعیت، دست به کار شد.

وی در این باره افزود: این فشارها به تماس میان دفتر سیستانی و العبادی در رابطه با بحران کردها منجر شده است.

حمه امین، از رهبران هم پیمانی کردستانی نیز به نوبه خود طی سخنانی در ۲۸ فوریه گذشته اظهار داشت: کردها راه حلی جز کمک گرفتن از سیستانی پیدا نکردند.

در همین حال، برخی سیاستمداران کرد که در این اواخر از نجف بازدید کردند، در اظهاراتی به نزدیک بودن پایان بحران میان دولت های فدرال و اقلیم اشاره کرده و علاء الموسوی، رئیس دیوان وقف شیعی را نیز "نزدیک به سیستانی" توصیف کردند که از طریق وی پیام خود را به سیستانی رساندند.

نه تنها در سطح سیاسی بلکه در سطح مردمی نیز کردها برای حل مشکلات خود با دولت فدرال پیش سیستانی می روند جایی که در ۲۰ فوریه گذشته یک هیئت از کشاورزان اقلیم با شخص سیستانی دیدار کرده و از وی برای اعمال فشار بر دولت فدرال جهت پرداخت مطالبات مالی خود درخواست کمک کرد، سیستانی نیز وعده چنین کاری را به این هیئت داد.

مرجعیت سیستانی که عالی ترین مرجعیت نزد شیعیان به شمار می آید، با موضع گیری های مستقیم تعامل نمی کند و هیچ گونه حرکت آشکاری در رابطه با اقدامات خود نشان نداده با این حال دارای کانال های ویژه ارتباط و فشار بوده که از طریق آنها می تواند پیام ها و توصیه های خود را به دولت حیدر العبادی یا هر طرف دیگری برساند؛ مرجعیت سیستانی همچنین خود را در موقعیت های شرم آور قرار نمی دهد و تا زمانی که پیش از دخالت در هر مسئله ای، اطمینان نیابد که درخواست و صدای آن از سوی تمامی طرف ها شنیده می شود، مواضع خود را اعلام نمی کند.

خلاصه کلام این که پیش روی احزاب کرد هیچ راهی جز سیستانی به عنوان آخرین راه حل برای پایان یافتن بحران با بغداد باقی نمانده با این حال آیا کردها می توانند چنین کاری انجام دهند؟ آیا با پرونده هایی که در دست دارند می توانند سیستانی را قانع کنند؟

منبع: پایگاه اینترنتی المانیتور

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس عراق و اقلیم کردستان