به گزارش کردپرس، نیروهای ترکیه و گروه های ارتش آزاد وابسته به آن پس از یک عملیات نظامی که دو ماه ادامه یافت و بنا بر گزارش دیده بان حقوق بشر مخالفان سوری کشته شدن 1500 نیروی یگان های مدافع خلق کُرد، 400 نیروی ارتش آزاد، 46 نیروی ترکیه و بیش از 300 غیر نظامی از جمله 43 کودک را در پی داشت، امروز (یک شنبه) رسما شهر عفرین در شمال سوریه را کنترل کردند.

چندین مسئله چشمگیر وجود دارند که می توانند ویژگی های گام بعدی پس از ورود نیروهای ترکیه و هم پیمانان آنها به شهر را مشخص کنند:

نخستین مسئله برافراشتن پرچم ترکیه بر فراز ساختمان شورای شهر در مرکز عفرین و اعلام این اقدام از سوی رجب طیب اردوغان هنگام سخنرانی برای هواداران حزب خود می باشد، آیا این بدان معنی است که عفرین دیگر خاک ترکیه به شمار می آید؟ و هویت سوری آن خلع شده است؟

مسئله دوم این که یک حالت سکوت در رابطه با کنترل عفرین بر دولت سوریه و هم پیمانان روس آن حکمفرما شده، آیا معامله ای در کار است که ورود نیروهای ترکیه را آسان کرده باشد؟ بر این اساس که در کنترل غوطه شرقی به ما کمک کنید، دست کم در شرایط کنونی در برابر ورود شما به عفرین سکوت خواهیم کرد.

سومین مسئله این که اردوغان بارها اعلام کرده کنترل عفرین مقدمه یا نقطه آغاز تسلط بر شهر همسایه منبج خواهد بود، زمان این آغاز کی خواهد بود؟ آیا میان نیروهای ترکیه و نیروهای آمریکایی مستقر در این شهر که بر خلاف نیروهای روس مستقر در عفرین، به درخواست های اردوغان برای خروج از منبج گوش ندادند، برخوردی روی خواهد داد؟

چهارم نیز این که بر اساس برخی گزارش ها، نیروهای کُرد مدافع خلق پس از آن که مقاومت آنها به دلیل حجم زیاد نیروهای ترکیه و حملات هوایی جنگنده های آنها به عفرین فرو ریخت، از این شهر تحت محاصره عقب نشینی کردند، بنا بر این پرسشی که مطرح می شود در رابطه با گام بعدی این نیروهای کُرد است، آیا تسلیم شکست می شوند یا این که برای بر هم زدن تسلط ترکیه بر شهر وارد جنگ چریکی خواهند شد؟

برنامه اردوغان برای کنترل عفرین بر سه هدف اصلی مبتنی است، نخست نابودی نیروهای مدافع خلق که آنها را شاخه حزب جدایی طلب کارگران کردستان می داند، دوم جلوگیری از تشکیل یک موجودیت خودمختار كُرد در این منطقه نزدیک مرز ترکیه و سوم نیز بازگرداندن صدها هزار آواره از اهالی منطقه که به ترکیه فرار کردند به همراه میلیون ها پناهنده سوری و همچنین ایجاد یک منطقه امن به عمق 30 تا 50 کیلومتر.

اردوغان بارها این مسئله را تکذیب کرده که قصد داشته باشد عفرین را همانند اسکندرون به خاک ترکیه الحاق کند با این حال برخی افراد دارای شک و تردید نسبت به قصد و نیت وی، برافراشتن پرچم ترکیه در مرکز شهر را نخستین گام در مسیر "تُرک سازی" آن می دانند هر چند که پرچم مذکور در کنار پرچم ارتش آزاد سوریه برافراشته شد.

نیروهای سوریه دمکراتیک، روسیه را هنگامی که نیروهای خود را عقب کشید و حریم هوایی را به روی هواپیماهای ترکیه باز کرد تا مواضع نیروهای در حال دفاع از عفرین را بمباران کنند، مورد هجمه شدید قرار داده و این کشور را به همدستی با ورود نظامی ترکیه متهم کرد و این بدان معنی است که روابط کردها یا بیشتر آنها با روسیه به زیر صفر رسیده؛ خودمدیریتی عفرین نیز ترکیه را با مبارزه تا بازگرداندن تمامی مناطقی که به کنترل خود درآورده تهدید کرد جایی که در بیانیه آن آمده "جنگ ما با ترکیه اشغالگر و نیروی تکفیری موسوم به ارتش آزاد وارد مرحله جدیدی شده که همان انتقال از رویارویی مستقیم به تاکتیک جنگ و گریز می باشد" یعنی جنگ چریکی که کردها در آن مهارت دارند.

سکوت مقامات رسمی سوریه نسبت به ورود ترکیه به شهر عفرین، پرسش های زیادی را مطرح می کند و بعید نمی دانیم که در نتیجه هماهنگی با هم پیمانان روس خود باشد چرا که رهبری سوریه همواره هر گونه دخالت ترکیه در عفرین را نقض حاکمیت کشورش دانسته و یگان هایی از "نیروهای مردمی" وابسته به خود را نیز برای مبارزه در کنار کردها در رویارویی با نیروهای ترکیه اعزام کرد.

برای این سکوت رسمی سوریه نیز چندین تفسیر وجود دارد، نخست این که روسیه به رهبری در دمشق اطمینان داده باشد که حضور ترکیه در عفرین موقتی بوده و پس از نابودی شبه نظامیان کُرد به پایان خواهد رسید و این مسئله نیز مورد مخالفت رهبری سوریه نیست؛ دوم این که این رهبری طرح یا آرزوهایی برای تبدیل عفرین به یک تله کشنده برای نیروهای ترکیه و هم پیمانان آن داشته باشد، آنها را در یک جنگ فرسایشی خونین غرق کند و خود از نیروهای مدافع خلق پشتیبانی نظامی کند؛ سوم این که این رهبری روی بروز برخورد نظامی میان ترکیه و آمریکا در منطقه منبج بر اساس نظریه "سفال ها همدیگر را می شکنند" (دشمن به جان هم افتادند) حساب باز کرده است و چهارم نیز این که تا زمان بازپس گیری کامل غوطه شرقی از آن چه در عفرین جریان دارد چشم پوشی کند و پس از آن نیز " هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد" چرا که این موضوع برای رهبری سوریه مسئله اولویت بندی است.

نمی توانیم هیچ کدام از تفسیرها را بر دیگری ارجحیت دهیم چرا که وضعیت کنونی و آینده شهر عفرين همچنان دارای ابهام است و خرد ایجاب می کند تا روشن شدن وضعیت و اطلاع از واکنش های طرف های اصلی کشمکش منتظر ماند با این حال، مسئله قطعی این است که ورود نیروهای ترکیه به شهر و برافراشتن پرچم این کشور بر فراز ساختمان های اصلی آن نشان می دهد که فصل جدید و بسیار خطرناکی در جنگ علیه سوریه آغاز شده است.

آیا می توان گفت که تله عفرین برای ترکیه به گونه ای تکرار تله کویت برای عراق و رئیس جمهوری این کشور صدام حسین است که 28 سال پیش با همدستی آمریکا و اعراب برای وی گذاشته شد؟

پاسخ به این پرسش را به تحولات هفته ها و ماه های آینده واگذار می کنیم.

منبع: روزنامه اینترنتی "رای الیوم"

ترجمه: خبرگزاری کردپرس - سرویس سوریه