عبدالحمید گل وزیر دادگستری ترکیه روز گذشته 16 جولای اعلام کرد وضعیت فوق العاده، که دو سال پیش بلافاصله پس از کودتای 15 جولای 2016 حاکم شد، در چند روز آینده به پایان خواهد رسید. این بدان معنی است که دیگر در پارلمان برای تداوم این وضعیت رأی گیری نخواهد شد و اجرای قانون وضعیت فوق العاده نیمه شب 18 جولای متوقف خواهد شد.
حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) در ساعات بعد ازظهر 16 جولای لایحه ای به پارلمان ارائه کرد که حاوی تدابیری برای مبارزه با تروریسم پس از پایان وضعیت فوق العاده است. انتظار می رود این لایحه مورد حمایت حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) که متحد AKP است، قرار گیرد. اما از سوی دیگر حزب اصلی اپوزیسیون ترکیه یعنی حزب جمهوری خواه خلق (CHP) ادعا می کند این تدابیر وضعیت فوق العاده را همیشگی می کند.
با وجود این، پایان وضعیت فوق العاده، که در مسائل مهم پارلمان را دور می زند، چیزی است که هم در سطح بین المللی و هم در داخل ترکیه مورد درخواست است تا شرایط برای استقلال نظام قضایی و رسانه ها اندکی بهتر شود.
علاوه بر این، این لایحه یک ارزش نمادین نیز دارد، چرا که نخستین لایحۀ ارائه شده به پارلمان جدید ترکیه است.
اقدام به لغو وضعیت فوق العاده با سلسله تحولات دیگری همراه است که نویدبخش کاهش تنش در سیاست داخلی و خارجی است. برای مثال، جالب است که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه که تصمیم خود را مبنی بر قرار دادن ریاست ستاد کل نیروهای مسلح تحت امر وزارت دفاع، به روابط سیاسی ترکیه با اتحادیۀ اروپا مرتبط می کند. مثال دیگر برگرداندن تدابیری است که در فرمان ریاستی اخیر اعلام شدند اما با واکنش عمومی گسترده ای همراه بودند، مانند تصمیمات راجع به تالارها و تئاترهای دولتی و تعیین رؤسای دانشگاه ها.
اظهار نظر تینا کایدانو از مقامات وزارت امور خارجۀ ایالات متحده در دیدارهایش در روز 16 جولای در نمایش هوایی فارنبورگ، احتمالاً متأثر از همین جو در حال تغییر بود. کایدانو به شکلی غیر منتظره گفت ایالات متحده در حال مذاکره با ترکیه برای فروش موشک های پاتریوت به منظور دفاع از حریم هوایی این کشور به عنوان جایگزینی برای سامانۀ دفاع موشکی روسی S-400 است. اردوغان در واکنش به انتقادهای مطرح شده از جانب ایالات متحده و ناتو مبنی بر این که سامانۀ S-400 کل سیستم دفاعی ناتو را به خطر می اندازد، گفته بود ترکیه ناچار است این سامانه را خریداری کند زیرا ایالات متحده به متحد خود در ناتو سلاح نمی فروشد. مجلس سنای ایالات متحده به دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور پیشنهاد کرده بود ترکیه را از پروژۀ تولید مشترک نسل جدید جت های جنگندۀ F-35 خارج کند.
اما گفته می شود ترامپ هفتۀ گذشته در یک تماس تلفنی و در یک گفتگوی کوتاه در نشست سران ناتو در بروکسل در روز 11 جولای به اردوغان گفته است وی به فکر تحریم ترکیه نیست، و این نشانۀ حل و فصل مسائل است.
ترامپ همچنان خواستار آزادی اندرو برانسون کشیش آمریکایی زندانی است که به اتهام ارتباط با فتح الله گولن که ادعا می شود کودتای 15 جولای 2016 را با هدف براندازی حکومت اردوغان طراحی کرده است، دستگیر و زندانی شده است. اردوغان نیز در مقابل خواهان استرداد گولن برای محاکمه در ترکیه است.
چه توافقی حاصل شود چه نشود، دادگاه بعدی برانسون روز 18 جولای در دادگاهی در استان غربی ازمیر ترکیه برگزار می شود، تنها چند ساعت پیش از پایان وضعیت فوق العاده در ترکیه.
منبع: حریت
ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه
بیشتر بخوانید:
آغاز یک دوران جدید در ترکیه / برهان الدین دوران
فساد مالی سیاست ترکیه را رها نمی کند / ذوالفقار دوغان
شروعی نه چندان آسان برای اردوغان / مراد یتکین
مراسم تحلیف اردوغان: آغاز نو عثمانی گرایی در بالکان و نو استعمار گری در آفریقا / ریجن
کلید گاو صندوق ترکیه در دست داماد اردوغان / ذوالفقار دوغان
قانون تفویض اختیار 1933 و فرمان شماره 477 ترکیه / یاووز بایدار
تحلیلی از علل افزایش آرای حزب ملی گرای ترکیه در مناطق کردنشین / سعدت ارگین
حزب کردی ترکیه در مقابل ائتلاف جنگ اردوغان / جان هانت
تاج گذاری سلطان در سایۀ تلاش برای نسل کشی کردها / مارسل کارتیر
در ترکیه چه کسی تروریست نیست؟ / بیستون عباسی
آیا اردوغان می تواند ترکیه را اداره کند؟ / چنگیز آکتار
سیاست در ترکیه کار خطرناکی است / الیف شافاک
برندگان وبازندگان انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه / بیستون عباسی
نظر شما