به نوشته وار ایز بورینگ، ضعف در برابر حملات هوایی نقطه ضعف مشترک همه نیروهای کرد اعم از پ.ک.ک، کردهای عراق و اخیرا نیروهای کرد سوریه بوده است.

در اواخر آگوست 2018 شایعه گسترده ای پخش شد مبنی بر این که نیروهای نظامی آمرکیا در حال نصب تجهیزات راداری در شمال سوریه در راستای ایجاد دفاع در برابر حملات هوایی هستند و به نوشته رسانه های ترکیه، هدف از این کار کمک به ایجاد منطقه پرواز ممنوع در مناطق تحت کنترل نیروهای کرد سوریه در شمال این کشور است.

اما دولت آمریکا این شایعات را بی اهمیت دانسته و آن را مخلوطی از تفسیرهای احساسی و پروپاگاندا دانسته و گفته است این سیستم ها فقط در جهت کمک به کمپین مبارزه با داعش نصب شده و جهت دفاع از کردها در برابر حملات هوایی ترکیه و یا دولت سوریه نیست.

ایالات متحده آمریکا تا سپتامبر 2018 بیش از 2000 نیرو در شمال شرق سوریه داشته و شبکه ای از پایگاهها و فرودگاه های نظامی نیز در این مناطق ایجاد کرده است.

احتمالا کردها از ایجاد منطقه پرواز ممنوع در شمال شرق سوریه استقبال می کنند چرا که این مسئله شانس آنها برای مقابله با ارتش ترکیه و سوریه را که نیروی هوایی آنها در مقابل نیروهای کرد کارآزموده اما مجهز به سلاح های سبک برتری دارد، بیشتر می کند.

نیروهای دموکراتیک سوریه متشکل از اعراب و کردهای این کشور در دسامبر 2016 از ایلات متحده آمریکا خواستند موشک های ضدهوایی در اختیار آنها قرار دهد. طلال سلو، سخنگوی سابق این نیروها از واشنگتن خواسته بود موشک اندازهای دوش پرتاب در اختیار نیروهای وی قرار دهد. نیروهای گروه داعش هرگز نیروی هوایی نداشته است اما نیروهای دموکراتیک سوریه بر این باور بودند در نهایت ممکن است هدف هواپیماهای ترکیه و یا دول سوریه قرار گیرند.

ترکیه در اوایل سال 2018 نیروهای کرد سوریه را از منطقه جدا افتاده کردنشین عفرین در شمال غرب سوریه بیرون راند. نیروهای کرد در عفرین در 10 فوریه اقدام به ساقط کردن یکی از هلیکوپترهای تهاجمی ترکیه از نوع تی 129 کردند و هر دو خلبان آن را کشتند.

گروه نیروهای حزب کارگران کردستان ترکیه یا پ.ک.ک تعدادی موشک اندازهای دوش پرتاب نوع اس ای 7 متعلق به اتحاد جماهیر شوروی را در اویل دهه 1990 به دست آورد و گفته شده که نوع اس ای 18 گروس را نیز اخیرا به دست آورده اند. این گروه در ماه می 2016 ویدیویی را منتشر کرد که نشان می داد یکی از نیروهای پ.ک.ک با استفاده از موشک انداز اس ای 18 یکی از هلیکوپترهای تهاجمی کبرا متعلق به ارتش ترکیه را سرنگون می کند. پ.ک.ک قبلا هیچ وقت به اندازه کافی از این نوع سلاح ها در اختیار نداشته تا با آن نیروهای هوایی ترکیه را تهدید کند. بر اساس تاریخ تحلیلی پ.ک.ک که توسط الیزا مارکوس نوشته شده، سوریه که مهم ترین حامی پ.ک.ک در دهه 1990 بود از ترس اقدامات تلافی جویانه ترکیه، نمی خواست پ.ک.ک در داخل ترکیه از موشک اندازهای ضدهوایی استفاده کند.

کردستان عراق به لطف ایجاد منطقه پرواز ممنوع توسط، انگلیس، آمریکا و فرانسه پس از پایان جنگ خلیج فارس به منطقه ای خودمختار تبدیل شد. ایالات متحده آمریکا عملیات Comfort operations یک و دو را در سال 1991 در منطقه کردستان عراق و به دنبال آن که هلیکوپترهای تهاجمی MI-25 ستونهای آوارگان کرد را در شمال عراق هدف قرار دادند اجرا کرد. این آوارگان در حال فرار به کوهستانها بودند.

کردهای عراق و نیز شیعیان این کشور در سال 1991 علیه رژیم صدام حسین قیام کردند. سامی عبدالرحمان، یکی از دیپلمات های ارشد کرد از کشورهای غربی خواست نیروهای کرد را به موشک اندازهای FIM-92 استینگر و BGM-71 TOW تاو ضدتانک مجهز کند تا کردها شانس مقاومت در برابر سلاح ها و تانک های رژیم صدام را داشته باشند.

گزارش هایی در ژانویه 1992 منتشر شد که حاکی از این بود سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا یا سیا و سرویس اطلاعات عربستان در حال بررسی امکان قرار دادن این نوع سلاح ها در اختیار کردها و شیعیان بودند تا آنها بتوانند در مقابل ارتش عراق در آن زمان تاب بیاورند و راهی برای تغییر رژیم و سر کار آوردن دولتی تحت نفوذ آمریکا فراهم شود. اما در نهایت نه استینگر و نه موشک انداز تاو به آنها تحویل داده نشد.

اسرائیل در میانه دهه 1970 موشک های ضد تانک 82 507 AT-3 Sagger و SA7 در اختیار گریلاهای کرد قرار داد. این سلاح از همان نوعی است که ساخت شوروی بوده و مصر از آنها در جنگ علیه اسرائیل در صحرای سینا به کار برد. اسرائیل این اقدام را در مقابل تحویل گرفتن موشک اندازهای ضدتانک تاو و دوش پرتاب FIM-43 Redeye از آمریکا انجام داد.

نیروهای پیشمرگ عراقی تعدادی از تانک های عراقی را با استفاده از موشک اندازهای Sagger خود منهدم کردند اما شواهدی مبنی بر جلوگیری از حملات هوایی آن با استفاده از موشک اندازهای SA-7 وجود ندارد. زمانی که شاه ایران حمایت از کردهای عراق را در مقابل توافق با صدام حسین، رییس جمهور سابق عراق در جهت پایان دادن به مناقشه مرزی دو کشور متوقف کرد آنها دچار شکست شدند.

کردهای عراق از زمان به رسمیت شناخته شدن به عنوان منطقه ای خودمختار تا امروز قادر نبوده اند شبکه دفاعی معقول داشته باشند و بالطبع نتوانسته اند تجهیزات نظامی خریداری کنند. در سال 2012 که اختلافات میان مسعود بارزانی، رهبر وقت اقلیم کردستان عراق و نوری مالکی، نخست وزیر وقت عراق بالا گرفت، بارزانی تلاش کرد بر علیه خرید جنگنده های اف 16 از سوی عراق از آمریکا لابی کند با این توجیه که ممکن است دولت عراق از این جت ها علیه کردهای این کشور استفاده کند.

بارزانی برای این نگرانی خود دلایلی داشت زیرا گزارش شده بود که نوری مالکی به فرماندهان ارتش تحت نظرش گفته بود ممکن است روزی به آنها دستور دهد اربیل را تصرف کنند اما فقط زمانی که ارتش عراق اف 16 های آمریکا را تحت اختیار بگیرد. مسعود بارزانی در مصاحبه ای با الجزیره گفته بود از نظر وی، تفاوت چندانی میان تهدید علیه کردهای عراق از طریق اف 16 های ساخت آمریکا و میگ های 19 و 21 ساخت شوروی تحت اختیار بغداد علیه کردها وجود ندارد. بارزانی گفته بود که ترس وی از ذهنیتی در بغداد است که هنوز معتقد است با استفاده از هواپیما، توپخانه و تانک می توان مشکلات را حل کرد.

بعدها رسانه های روسیه گفتند که کشورشان در جریان جنگ کردها علیه داعش در سال های اخیر، موشک اندازهای ضدهوایی ZU-23-2 در اختیار نیروهای پیشمرگ قرار داده است شاید این موشک اندازهای قدیمی در مقابله با هلیکوپترهای پرواز پایین موثر باشند اما حتی اگر از این ها نیز در اختیار داشته باشند به سختی می توانند از حملات هوایی جنگنده ها به اقلیم کردستان جلوگیری کنند.

منبع: وار ایز بورینگ

نویسنده: پل ایدن

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101