به گزارش خبرنگار کرد پرس در بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه روستاها به عنوان قطب اقتصادی و ظرفیتی برای تولید و اشتغال شناخته می شود اما روستاهای کردستان بویژه روستاهای مرزی با چالش ها و مشکلات مختلفی دست به گربیان هستند که نتیجه عملکرد ضعیف مسئولین در استان است.

به عقیده بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران توجه ویژه به روستاها و برنامه ریزی برای توسعه روستایی علاوه بر افزایش تولید ناخالص ملی باعث ماندگاری جمعیت مولد به ویژه جوانان و نوجوانان در این مناطق شده و جامعه را از پیامدهای ناشی از مهاجرت، حاشیه نشینی، ایجاد شغل های کاذب، فقر و آسیب های اجتماعی حفظ می کند.

در سال 1327 نخستین برنامه توسعه روستاهای کشور تدوین شد و تلاش برای توسعه و عمران روستاها آغاز شد و بسیاری از روستاها بویژه روستاهای استان های مرکزی با قافله توسعه همراه شد اما روستاهای که در استان های مرزی قرار دارند از قافله توسعه عقب مانند و بسیاری از روستاها هم به دلایلی مختلف از سکنه خالی شدند.

لزوم توجه به روستاها ناشی ازنقش غيرقابل انكار روستاها در توسعه و رشد يک كشور است؛به‌طوری كه بسياری از كشورها به‌ ويژه كشورهای درحال توسعه اهميت جوامع روستايی خود را به حدی جدی گرفته‌ اند كه بيش از 80 درصد كشورها درآمد خود را برمبنای توسعه و توجه به توليدات كشاورزی و دامط پايه‌گذاری می کنند.

اما در كشور ما با وجود پيشرفت در زمينه‌های مختلف، هنوزهم در روستاها با مسائل و چالش‌های متعددی مواجه هستیم و با وجودی كه مدت‌ها از مطرح شدن موضوع لزوم توسعه‌ يافتگی روستاها می‌گذرد، اما هنوز روستاها کردستان با مسائل مانند فقر، اشتغال، بهداشت و مسكن مواجه هستند و راهبردها و راهكارهای ارائه شده در زمينه توسعه روستاها تاكنون چندان موفقيت ‌آميز نبوده است.

توجه به ظرفیت ها

شهرستان مرزی بانه با 158 هزار نفر جمعیت که بیش از 30 درصد آن در روستاها زندگی می کنند با چالش های در حوزه های مختلف مواجه است و این شهرستان 187 روستای ثبت شده و سکونتگاه های رسمی"کوخ" هم در جاهای مختلف بویژه در بخش نمشیر و آرمرده دارد که در هر کدام از روستاها و کوخ های این شهرستان ظرفیت های بکر و متفاوتی در زمینه های مختلف گردشگری، صنایع دستی و کشاورزی دارند که ناشناخته مانده است و توجه چندانی به شکوفایی این ظرفیت ها نشده است.

شالبافی در آرمرده، پستک دوزی در کانی گوز، سفالگری در بخش نمشیر، پالان دوزی و بسیاری دیگر از صنایع دستی که هنر دستان هنرمندان این شهرستان است ناشناخته مانده و در حال فراموشی است و از طرف دیگر ظرفیت های کشاورزی هم توجه چندانی به ان نمی شود و روستاییان به تنهایی چرخ های اقتصادی روستاها را می چرخانند.

روستاهای بانه در سالهای اخیر به دلیل رشد اقتصادی بانه با پدیده مهاجرت مواجه شده و بسیاری از روستاهای کمتر از 5 خانوار در آنها زندگی می کنند البته دولت در زمینه برق رسانی و گاز رسانی به روستاها موفق عمل کرده و بیش از 85 درصد روستاهای بانه علارغم صعب العبور بودن از نعمت گاز برخوردار هستند که این اقدامی شایسته و قابل تقدیر است و می توان گفت همه روستاها از نعمت برق برخوردار هستند.

آموزش حلقه مفقوده روستاهای بانه

بر همگان روشن است که آموزش نقش بسیار مهمی در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روستاها ایفا می کند و با افزایش سطح آگاهی افراد امکان دستیابی به رفاه اجتماعی و مادی آنها نیز فراهم می شود و زمینه برای استفاده بهینه از امکانات فراهم می شود.

در روند توسعه روستاها اموزش های فنی و حرفه ای یکی از موثرترین راهها است با توجه به اینکه زنان روستایی نقش موثری در فعالیت های تولیدی دارند آموزش زنان روستایی باید باعث ارتقای سطح آگاهی و دانش آنان شود اما در روستاهای بانه فعالیت های روستای براساس روش های سنتی گذشته انجام می شود و آموزش زنان در حوزه های تولیدی بسیار ضعیف است.

از طرف دیگر مدارس روستای هم با گذشت چند ماه از سال تحصیلی معلم ندارد و دانش اموزان روستایی از آموزش به موقع در مدارس محروم می شوند و همچنین بسیاری از دانش اموزان به ویژه دختران به دلیل نبود مدرسه ترک تحصیل می کنند و همچنین جای خالی اموزش های فنی وحرفه ای در روستاها به خوبی نمایان است.

محرومیت از راه مناسب و اینترنت

راه روستایی یکی از مهترین خدمات زیربنایی است و به عنوان شریان حیاتی از آن نام می برند که نقش مهمی در توسعه روستاها ایفا می کند شهرستان بانه 602 کیلومتر راه روستایی دارد که حدود 120 کیلومتر از این راه ها آسفالت شده و بسیاری از راه ها تنها شن روزی شده و اما برخی ار روستاهای به راه مناسب دسترسی ندارند و باید برای رسیده به راه مناسب باید کیلومترها پیاده روی کنند از طرف دیگر راه بسیاری از روستاها در فصل زمستان به دلیل بارش برف چندین روز مسدود می شود و ارتباط آنها با دیگر مناطق برای چند روز قطع می شود.

اینترنت و آنتن دهی تلفن همراه هم از دیگر معضلات روستا نشینان بانه است که با آن دست به گربیان هستند اینترنت خانگی تنها در دهستان وجود دارد و بیش از 90 درصد روستاهای حتی از وجود تلفن ثابت هم محروم هستند و تلفن همراه اول و ایرانسل هم در روستاها انتن دهی ندارند.

ورزش روستای جای خالی

توجه به ورزش روستايی و تقويت ورزش‌های بومی و محلی نيز موضوعی است كه همگی بر لزوم آن اتفاق نظر دارند و اهميت آن بر ‌كسی پوشيده نيست.

اين موضوع می طلبد كه مسئولان نيز با توجه ويژه به شرايط روستاها در راستای توسعه اين مناطق و همچنين استقرار امكانات مورد نياز روستاييان، همت بگمارند تا روستاييان با اشتياق بيشتری در روستای خود حضور داشته باشند و با شور و هيجان فعاليت خود در عرصه ورزش را ادامه دهند.

آلودگی های زیست محیطی

مشكلاتی مانند نبود مراكز دفن زباله، ساخته نشدن تاسيسات فاضلاب و مشكلات ناشی از كمبود آب و عدم دسترسی به آب سالم و بهداشتی و آلودگي منابع آب موجود از مواردی است كه بيشتر روستاهای بانه با آن دست به گريبانند، موارد دیگری مانند تغيير كاربری اراضی، آلودگی هوای محيط‌ های روستایی، تخريب مناطق حفاظت شده را نيزاز دیگر مشکلات روستا نشینان است.

برقراری تعادل مناسب ميان امكانات شهری و روستایی و نيز ايجاد شرايط مناسب برای مشاركت روستاييان در فعاليت‌های مختلف زمينه توسعه و عمران روستاها فراهم می شود و این امر با همت و توجه بیشتر مسئولان امکان پذیر است که با ایجاد شرایط مناسب برای مشارکت روستاییان در همه فعالیت ها، زمینه را برای مهاجرت معکوس روستاییان فراهم کنند.

زینب طلائی