رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به خاطر گشت زنی مشترک سربازان آمریکایی با نیروهای کرد سوری، که آنکارا آنها را تروریست می داند، و همچنین به خاطر آنچه وی تحریم های «امپریالیستی» علیه ایران خواند، از ایالات متحده انتقاد کرد.
اردوغان خطاب به نمایندگان حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) در پارلمان ترکیه گفت گشت زنی نظامیان آمریکایی همراه با نیروهای ارتش دموکراتیک سوریه در امتداد مرزهای ترکیه – سوریه «می تواند عواقب منفی جدی به دنبال داشته باشد.»
راب منینگ سخنگوی پنتاگون گفته است «گشت های تأمینی» از هفتۀ گذشته پس از بمباران مواضع یگان های مدافع خلق (YPG) در شمال سوریه از سوی توپخانۀ ارتش ترکیه، آغاز شده اند. سرهنگ منینگ گفت این گشت ها «به ما، ترکیه و ارتش دموکراتیک که شریک ما است، کمک خواهد کرد امنیت منطقه را تأمین کنیم.» ایالات متحده دو هزار نیروی نظامی در سوریه دارد.
در حالی که ایالات متحده ارتش دموکراتیک سوریه را متحد مؤثر خود در مبارزه با دولت اسلامی عراق و شام (داعش) در سوریه به حساب می آورد، ترکیه ارتش دموکراتیک را یک گروه مشروع نمی داند زیرا بخش اعظم آن از نیروهای YPG تشکیل شده است، گروه کردی که پیوند نزدیکی با حزب کارگران کردستان (PKK) متعلق به کردستان ترکیه دارد. اگر چه ایالات متحده و اتحادیۀ اروپا PKK را یک سازمان تروریستی قلمداد می کنند، اما YPG را در زمرۀ گروه های تروریستی طبقه بندی نکرده اند؛ موضوعی که برای حکومت ترکیه بسیار آزار دهنده است.
هفتۀ گذشته ارتش دموکراتیک تصاویری ویدیویی از گشت زنی مشترک با نیروهای آمریکایی منتشر کرد. کینو گابریل سخنگوی ارتش دموکراتیک به رویترز گفت هدف از این گشت زنی دفع حملات نیروهای ترکیه است.
اردوغان گفت موضوع گشت های مشترک نظامیان آمریکایی و نیروهای ارتش دموکراتیک را با دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده در میان خواهد گذاشت. قرار است دو رئیس جمهور در حاشیۀ مراسم یادبود پایان جنگ جهانی اول که چند روز دیگر در پاریس برگزار می شود، با هم دیدار کنند. اردوغان افزود: «من معتقدم اقای ترامپ این اقدام را متوقف خواهد کرد.»
اردوغان دربارۀ تحریم های ایالات متحده علیه صنایع انرژی، حمل و نقل و بانکداری ایران نیز گفت این تحریم ها ناقض قوانین بین المللی هستند. اما وی به قوانین مربوطه اشاره ای نکرد.
اردوغان که یک روز پس از اعلام معافیت ترکیه و هفت کشور دیگر از تحریم ها از سوی مایک پومپئو وزیر امور خارجۀ ایالات متحده سخنرانی می کرد، گفت: «هدف این تحریم ها بر هم زدن موازنۀ جهانی است. ما نمی خواهیم در یک جهان امپریالیستی زندگی کنیم.»
وی افزود: «ما هر سال 10 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی از ایران خریداری می کنیم.» ترکیه از ایران نفت نیز خریداری می کند و با این کشور 250 کیلومتر مرز مشترک دارد.
اوائل روز سه شنبه مولود چاوش اوغلو وزیر امور خارجۀ ترکیه گفت کشورش به آمریکایی ها گفته است که «منزوی کردن ایران کار عاقلانه ای نیست.»
چاوش اوغلو در سفر به ژاپن به خبرنگاران گفت: «منزوی کردن ایران خطرناک است و تنبیه کردن مردم ایران عادلانه نیست. من فکر می کنم به جای تحریم، گفتگو و تعامل جدی مفیدتر و کارسازتر است.»
اگر چه چاوش اوغلو به این موضوع اشاره ای نکرد، اماگفتگو و تعامل سیاستی است که ترامپ در قبال کرۀ شمالی دنبال می کند، کشوری که در مسیر هسته ای شدن به مراتب بیش از ایران پیش رفته بود.
لیر ترکیه صبح سه شنبه به 5.30 در مقابل هر دلار رسید، که بیشترین رقم در سه ماه گذشته است. در ماه اوت ارزش لیر به 7.24 در مقابل دلار سقوط کرده بود. مقامات اعلام کردند تورم ترکیه به حدود 25 درصد رسیده، که در 15 سال گذشته بی سابقه بوده است.
شیرین ساری کارشناس سرمایه گذاری در استانبول به NTV گفت بهبود ارزش لیر نتیجۀ مجموعه ای از عوامل است: روابط بهتر با ایالات متحده که با آزادی کشیش آمریکایی اندرو برانسون از سوی ترکیه در ماه اکتبر و معاف شدن ترکیه از تحریم های ایرن از سوی ایالات متحده خود را نشان داد؛ کاهش مالیات کالاهای مصرفی؛ و افزایش نرخ بهره به 6.25 در ماه سپتامبر از سوی بانک مرکزی.
ساری گفت اگر حکومت دست به اصلاحات ساختاری می زد و تورم را کاهش می داد، ارزش لیر می توانست تا 4.80 در برابر هر دلار صعود کند. وی معتقد است اگر حکومت نتواند این گام ها را بردارد لیر می تواند تا 5.80 در برابر هر دلار برسد.
چاوش اوغلو در توکیو به نشنال پرس کلاب گفت در موضوع قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار سعودی، ترکیه هنوز چیزهای زیادی برای افشا کردن دارد.
وزیر امور خارجۀ ترکیه که به نظر می رسد می خواهد به عربستان سعودی فشار بیاورد گفت اگر چه حکومت برخی از شواهدی را که به دست آورد افشا کرده است، اما «هنوز مدارک و شواهدی هست که به اطلاع عموم نرسیده است. ما آنها را تنها در اختیار دولت هایی گذاشته ایم که می خواستند آنها را ببینند.»
به نظر می رسد مقصود وی از این کشورها ایالات متحده و ایران است. اخیراً جینا هسپل رئیس سیا و سعود المعجب دادستان کل عربستان سعودی برای گفتگو دربارۀ پروندۀ خاشقچی به استانبول سفر کردند.
چاوش اوغلو افزود: «وقتی تحقیقات به پایان برسد، ما نتایج آن را برای آگاهی عموم منتشر خواهیم کرد.»
خاشقچی روز 2 اکتبر در کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شد. پس از 18 روز اصرار بر این که وی صحیح و سالم از کنسولگری خارج شده است، بالاخره عربستان سعودی اذعان کرد خاشقچی در مجموعۀ کنسولگری مرده است اما مرگ وی اتفاقی بوده است – استدلالی که جنجال به راه انداخت. سرانجام، در پایان ماه گذشته، ریاض اعتراف کرد که وی به قتل رسیده است.
ترکیه مکرراً ابراز تأسف می کند که مقامات رسیدگی کنندۀ عربستان 18 تن را در رابطه با قتل خاشقچی دستگیر کرده اند، اما نگفته است که بازپرسان ترک چه چیزهایی یافته اند. اردوغان در مقاله ای که جمعۀ گذشته در واشنگتن پست منتشر شد، گفت ریاض هنوز مشخص نکرده است که چه کسی دستور قتل خاشقچی را صادر کرده و بقایای جسد او کجا پنهان شده است.
منبع: المانیتور
ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس سوریه
بیشتر بخوانید:
آیا روابط ترکیه با آمریکا عادی شده است؟ / ادوارد جی. استافورد
ارتش دموکراتیک سوریه گرفتار میان آمریکا و ترکیه / سیمون اسپیکمن کوردال
چرخش جدی ترکیه به سوی ایران روابط این کشور با آمریکا را به خطر انداخته است/ یاووز بایدار
میلیاردرهای اردوغان و شفافیت مالی و مالیاتی / مارک بنتلی
ترکیه به شرق فرات حمله خواهد کرد / سرکان دمیرتاش
نبرد کوبانی: مبارزۀ بشریت علیه تاریکی / گوکجان آیدوغان
ملی گرایان ترکیه اردوغان را به پشت صحنه می رانند / یاووز بایدار
انحطاط حکومت فعلی ترکیه از منظر اندیشه های ابن خلدون / علی آغجاکولو
نشست چهار جانبۀ استانبول: فرصتی برای صلح در سوریه؟ / سرکان دمیرتاش
رضایتمندی ستم دیدگان: جامعه شناسی مقلوب / گوکهان باجیک
نظر شما