اسلام آباد شهر ترمینال ها / میثم رجبی

سرویس کرمانشاه _ میثم رجبی از فعالان فرهنگی و اجتماعی و پژوهشگر، در قالب یک یادداشت به روایت تاریخچه گاراژها و ترمینال ها در شهر اسلام آباد غرب و فراز و فرودهای آن ها طی صد سال اخیر پرداخته است که در ادامه می خوانید:

خبرگزاری کردپرس _ طی یک سده گذشته اسلام آباد دارای ترمینال های زیادی بوده است. دور میدان امام (تاج گذاری سابق) که نزدیک تپه چیاگاوانه است، «گاراژ سیمین» قرار داشته که اکنون «گاراژ علی مددی» گفته می شود.

گاراژ سیمین در دهه چهل تازه رنگ ماشین به خود می بیند و چند ماشین بنز ۱۸۰ و ۱۹۰ گازوئیلی دارد که مسیر کرند، سرپل ذهاب و قصر شیرین کار می کنند. گاراژ دیگر اسلام آباد (شاه آباد قدیم) در آن زمان «گاراژ الماسی» است که نزدیک چهار راه هدایت امروز قرار دارد و همچنان بعنوان یک گاراژ مورد استفاده است. ماشین‌ها در این گاراژ مسافرین شاهزاده محمد، پل سیمره، شاه بیاخ و ... را جابجا می کنند.

دهه های پیشتر از آن اسلام آباد دارای ماشین نبوده و مردم بصورت پیاده و یا با اسب و قاطر مسافرت کردند و بصورت محدود ماشین هایی از سمت کرمانشاه به اسلام آباد تردد نموده و مسافرین را جابجا می کردند. ولی در آن زمان داخل شهر چند درشکه وجود دارد که صاحب یکی از آنها «عمو رمضان» نام دارد و بعدها درشکه خود را می فروشد و کنار باشگاه زغالی، زغال می فروشد.  (داستان باشگاه زغالی به این قرار است که رو به روی چیاکزازی که امروزه بازار روز در آنجا قرار گرفته، زورخانه پوریای ولی قرار دارد و کنار آن شخصی که معرف به «عمو شاه رضا» است مغازه زغال فروشی دارد به همین خاطر مردم به آن باشگاه زغالی گفته اند) یکی از نکات قابل توجه مردم اسلام آباد از گذشته این بوده که مکان ها را با مشخصه های ساده ای که داشته اند می شناختند و اکنون نیز به همین صورت است.

باشگاه پوریای ولی اکنون به هزار متر بالاتر انتقال یافته و همچنان دایر است. دومین درشکه چی «مشی علی مالچه ای» است که اصالتی همدانی دارد و دارای درشکه دو اسبی است. درشکه چی دیگر شهر مرحوم یحیی است که آن را «یحیی طوبگه» صدا میزدند و لقبش را از اسم همسرش گرفته است.

تا سال ۱۳۴۳ درشکه ها داخل شهر تردد دارند و طولانی ترین مسیر آنها تا کرند است. در کنار درشکه چی ها که مسافر جابجا می کنند گاری چی ها هم هستند که حمل و نقل بار را انجام می دهند. گارچی های آن زمان اشخاصی چون اکبر عسگری، علیرضا پورجاوید، مشی عباس، ناصری و غیره هستند. در آن سالها شهربانی به آنها پیشنهاد می کند وامی را دریافت کنند و گاری و درشکه خود را کنار بگذارند و ماشین خریداری کنند. اما آنها با این پیشنهاد موافقت نمی کنند و با اینکه تاکسی و ماشین های باری در شهرهای دیگر تردد دارد، اسلام آباد اما همچنان از گاری و درشکه استفاده می شود. ایستگاه درشکه و گاری چی ها معمولا کنار جوی آب ارمنی یعنی از خیابان املاک (بانک کشاورزی اکنون) تا دور میدان تاج گذاری است که دارای درخت و نیزار می باشد تا مسافر یا کسی که باری دارد را حمل کنند.

در آن دوران جاده کرمانشاه به اسلام آباد و تا مرز خسروی آسفالت است و بیشتر زوار شهرها و حتی کشورهای دیگر از آن تردد می کنند. برای نمونه زواری که از ازبکستان به طرف عراق می آیند اتوبوس های قدیمی دارند و به اطراف آن آفتابه آویزان کرده اند، وقتی به شاه آباد می رسند یک هفته ده روزی توقف می کنند و فرهنگ و صنعت بین آنها رد و بدل می شود. زن های ازبک کار دندان سازی انجام می دهند و روکش طلا برای دندان درست می کنند.

در آن دوران بخشی از مایحتاج مردم از کرمانشاه با ماشین به اسلام آباد می آید اما خود شهرستان که جمعیت زیادی هم دارد هنوز کسی صاحب ماشین نشده است و گاری چی ها مایحتاج‌ مردم را ببن شهر، روستا و عشایر پخش می کنند. 

بعد از رد کردن پیشنهاد خرید ماشین، راهنمایی و رانندگی به درشکه و گاری چی ها در نهایت «پلاک» می دهد که بعنوان وسیله نقلیه دارای پلاک شوند و آنها پلاک را روی گاری و درشکه خود نصب می کنند. بعدها که نظافت شهر اهمیت پیدا می کند شهربانی دوباره از آنها می خواهد که گاری و درشکه های خود را کنار بگذارند و در نهایت با اهرم فشار تلاش می شود آنها را متقاعد کنند، اما همچنان راضی نمی شوند.  در نهایت تاکسی سال ۱۳۴۳ وارد شاه آباد می شود. تاکسی که اولین بار در ایران در سال ۱۳۲۵ فعالیت خود را در تهران شروع کرده است. تاکسی مسیری هم برای مسیرهای دور چون سرپل ذهاب، قصر شیرین و... می آید که بنز گازوئیلی ۱۸۰ و ۱۹۰ است‌. و اولین تاکسی داخل شهر را «حاجی شهبازی» خریداری می کند.

در سال ۱۳۵۷ که اطراف تپه چیاگاوانه و مرکز شهر بمباران می شود گاراژ سیمین و الماسی تعطیل می شود و ماشین ها به سمت پارک ملت می روند تا ماشین های خود را زیر درختان قایم کنند. و عملا دور میدان بهشتی اکنون و قسمتی از پارک ملت ترمینال می شود. و در همان زمان جنگ، «ترمینال کرند» در گاراژ اردشیر خانه خراب شکل می گیرد که همچنان این گاراژ وجود دارد و کنار اداره ثبت می باشد.

ترمینال دیگر که برای منطقه گواور، گیلان، ایلام و روستاهای اطراف شهر شکل می گیرد در «گاراژ اسکندری» است که بالاتر از بیمارستان امام و در بلوار چمران قرار دارد که اکنون درمانگاه امام رضا شده است. 

شهر اسلام آباد در اقدامی ارزشمند در سال ۱۳۷۳ صاحب «ترمینال راه کربلا» می شود و بجز ترمینال کرند بقیه ترمینالها به ترمینال راه کربلا که ترمینال مرکزی است انتقال پیدا می کنند و سالها مردم از آن استفاده می کنند. اما متاسفانه با رشد روز افزون ماشین و عدم نوسازی ناوگان حمل و نقل شهری کم کم استقبال مردم از ماشینهای مسیری کم و کمتر می شود تا جایی که امروزه نه تنها ترمینال کرند بلکه ترمینال راه کربلا تعطیل و به متروکه ای تبدیل شده است.

اسلام آباد شهر ترمینال ها / میثم رجبی

از طرفی روستاهای شهرستان و حتی شهرهای اطراف هر کدام در خیابان های داخل شهر ترمینال های کوچکی را شکل داده اند به نحوی که امروزه اسلام آباد دارای ۱۷۱ روستا، هفت دهستان و یک شهر می باشد و روستاها و شهرهای اطراف نیز داری ترمینال داخل شهر هستند که در مجموعه بیش از دویست ترمینال داخل شهر وجود دارد که این شهرستان را به «شهر ترمینالها» تبدیل کرده است و حجم عظیمی از ترافیک و بی نظمی شهر را شامل می شود. حال اگر این ایستگاه ها به داخل ترمینال راه کربلا انتقال یابند هم شهر از روستا_شهری بدون ترمینال خارج می شود، هم زنجیره شغلی تاکسی ها قطع نمی شود و هم ترافیک و بی نظمی شهر کاهش می یابد.

کد خبر 2757175

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha