افشین غلامی-به گزارش کُردپرس،معمولا منطقه آرام را ناحیهای میدانند که با استقرار نیروهای بینالمللی و یا حافظ صلح ،از درگیری دور بماند به صورتی که هیچ هواپیما و یا هلیکوپتر جنگی نیز حق پرواز بر آسمانش را نیابد.مدتی است موضوع ایجاد منطقه امن در شمال سوریه به میان میآید و همچنین شیوه تشکیل این منطقه به بحث و مناقشه میان طرفهای درگیر تبدیل شده است.در این میان دولت ترکیه به دنبال اجرایی کردن شروط مورد نظر همگام با منافع ملی خود در این ناحیه است.تا به حال چندین نشست میان دو طرف برگزار شده اما هیچگاه شرایط مورد تایید دو طرف قرار نگرفته است چرا که طرف سوم یعنی کُردها،راضی به انجام نتایج آن نبودهاند.در واقع آمریکا به نیابت از کُردها در این مذاکرات حضور دارد و بدون اجابت کردن نقش کُردها، قادر به اجرایی کردن این نقش راه نیست،همانطور که در منبج هم این اتفاق صورت نگرفت.باید گفت ایجاد منطقه امن شمال سوریه یعنی از بین رفتن موجودیت کُردها در شمال و سوریه و این به هیچ وجه برای جریان کُردی قابل قبول نیست و اگر در این مذاکرات چیزی که رضایت کُردها در آن نباشد،تصویب شود،به قطع خودمدیریتی دموکراتیک آن را نخواهد پذیرفت.در حال حاضر مرز ترکیه با کُردستان سوریه از غرب کوبانی شروع شده و تا شرق شهر دیرک ادامه پیدا میکند که نزدیک به ۴۶۰ کیلومتر است.
ترکیه ابتدا میخواهد این منطقه امن همهی مرز کُردها در شمال سوریه با ترکیه را در برگیرد و عمق آن ۳۲ کیلومتر باشد.دوم همهی نیروهای کُرد اعم از یگانهای مدافع خلق،سوریه دموکراتیک و نیروهای امنیت از این منطقه خارج شوند.سوم انکار قصد دارد ۳ میلیون پناهنده سوری را در این منطقه جای دهد که این منجر به تغییر بافت جمعیتی به ضرر کُردها میشود.چهارم ترکیه میخواهد این منطقه توسط ارتش ترکیه و گروههای رادیکال تحت حمایتش اداره شود.پنجم ترکیه قصد دارد نیرویی از قبایل شمال سوریه را برای گشتزنی در این منطقه تشکیل دهد.
اما در مقابل کُردها برخلاف نظر ترکیه معتقدند،منطقه امن باید حدفاصل شهر کوبانی و شهر گری سپی و طول آن ۶۵ کیلومتر و عمق آن ۵ کیلومتر باشد.همچنین بخش دیگر آن از شهر گریسپی تا شهر سریکانی به طول ۱۰۰ کیلومتر و عمق ۵ کیلومتر این منطقه امن ایجاد شود.که با این وصف شهرهای دربسیه،عامودا،قامیشلو،رمیلان و دیرک را شامل نمیشود.دوم سرپرستی این منطقه امن را نیروهای بینالمللی برعهده بگیرند و مدیریت آن با ترکیه نباشد و استثنا اگر بخشی از نیروهای ترکیه در این ائتلاف حضور داشته باشند،مشکلی ندارد.سوم نباید هیچ کدام از گروههای مسلح تحت فرمان ترکیه در اطراف این منطقه حضور داشته باشند.چهارم، نیروهای سوریه دموکراتیک در درون شهرهای منطقه آرام حضور داشته باشند و نیروهای بینالمللی در بیرون از شهرها به ماموریت خود برسند.پنجم،ارتش ترکیه و گروههای تندرو از عفرین خارج شوند و مردم به خانههای خود برگردند.
اما آمریکا که دارای چندین پایگاه نظامی در سوریه است میخواهد منطقه امن بدینصورت باشد.ابتدا مسافت این منطقه از شهر دیرک تا شهر کوبانی و به عمق ۵ کیلومتر باشد.دوم،کُردها سلاحهای سنگین را از این منطقه خارج کنند.سوم،نیرویی از مردم منطقه تشکیل شود که سرپرستی آن بر عهده نیروهای بینالمللی و ائتلاف عربی با حضور کشورهایی مانند امارت و عربستان سعودی باشد.
اما خطرات ایجاد این منطقه امن برای کُردها چیست؟
یکپارچگی مناطقی که تحت حاکمیت کُردهای سوری است به خطر بیافتد همان اتفاقی که در جرابلوس و عفرین افتاد.بازگشت سه میلیون پناهجوی عرب از ترکیه به این منطقه امن منجر به تغییر شدید بافت جمعیتی کُردی به عربی میشود.
در سوی دیگر کارشناسان معتقدند،اجرایی کردن عمق ۳۲ کیلومتری مورد نظر ترکیه،چیزی شبیه به شوخی برای کُردها است و آن به منزله خاتمه رویای کُردها برای زمامداری است و ترکیه نیز چون میداند کُردها آن را نمیپذیرند،سعی در اصرار بر مواضع خود برای خسته کردن ایالات متحده است تا در سوی دیگر میدان بتواند در قضیه ادلب نظر روسیه را جلب کند و راهی برای ورود به این بخش از سوریه پیدا نماید.هر چند ترامپ پیشتر بصورت روشن اعلام کرده بود که حمله به کُردها منجر به ویران شدن اقتصاد آمریکا میگردد،اما سرپیچی و تمرد ترکیه از خواسته های واشنگتن که با خرید اس.۴۰۰ از روسیه به اوج خود رسید،نشاندهنده عزم ترکها برای نهایی کردن نقشه حمله به شمال و شرق سوریه است.این کار هم موجب ایجاد عمق استراتژیک برای ترکیه خواهد شد و هم پروژه بازگشت میثاق ملی را عملیاتی خواهد نمود.در طرف دیگر کُردها میدانند در این بازی کار سختی دارند و تنها راه حفظ دستاوردهایشان جنگ است و پیشبینی میشود که در صورت حمله ترکیه تمام مرزهای سوریه به محل نبرد تبدیل شود و از سمت دیگر پ.ک.ک نیز جنگ را به داخل شهرهای ترکیه میکشاند چرا که جنگ بود و نبود خواهد بود!
نظر شما