جشنواره با استقبال همگان مواجه شد. استادان کهنه‌کار و صاحب سبک در طنز و کاریکاتور کشور، مانند استادان شادروان عمران صلاحی و منوچهر احترامی و همچنین شاعر طنزپرداز و توانا، رضا رفیع و طنزنویس برجسته سیدعلی میرفتاح و کاریکاتوریست‌های توانمندی مانند سیدمسعود شجاعی طباطبایی و بهزاد باشو... از جمله داوران بودند. در این جشنواره، کاریکاتوریست‌ها و طنزنویسان از سراسر ایران، از دشت مغان تا چابهار و از سرخس تا آبادان و از رشت تا کیش و قشم در جشنواره شرکت کردند.
چنان اقبال و استقبال گسترده باعث شد تا تصمیم گرفته شود که جشنواره سراسری هر سال در بم برگزار شود و آثار برگزیده منتشر شوند اما با تغییر دولت و دگرگونی رویکردها، جشنواره نیز به محاق تعطیلی فرورفت ولیکن... «در رسید مژده که ایام غم نخواهد ماند»
موضوع واضحی است که در همه‌جای جهان و پیوسته، دولت‌ها و یا صاحبان صنایع، به شرط هوشمندی و فرهنگ، حمایت از کارهای بزرگ فرهنگی و هنری را عهده‌دار بوده‌اند. چندی قبل اینجانب با آقای حسین مرعشی درباره برپایی و تولد دوباره جشنواره سراسری «طنز و کاریکاتور بم»، گفت‌وگویی داشتم که خوشبختانه این موضوع مهم از جانب او و همکارانشن در منطقه ویژه اقتصادی، صنعت خودروسازی ارگ جدید، با گشاده‌رویی و آغوش باز پذیرفته شد و حمایت مالی جشنواره این‌بار با عنوان «چرند و پرند» را عهده‌دار شدند. همین‌جا بجاست که بر حسب وظیفه اخلاقی از جانب خودم و اگر گزافه‌گویی نباشد، از طرف طنزنویسان و کاریکاتوریست‌های جوان از آقایان مرعشی و دکتر غمخوار و مهندس فاضل، صمیمانه سپاسگزاری داشته باشم و در ضمن از آقای علیرضا گیلانپور نیز سپاسگزارم که دبیری اجرایی این کار سنگین و دشوار را پذیرفته است. «با دل خونین لب خندان بیاور همچو جام»
آشکارا، هموطنان ما یکی از صعب‌ترین مقاطع تاریخی خود را طی می‌کنند اما آیا میان بحران‌های عام اقتصادی و اجتماعی با طنزنویسی نسبتی هست؟ نگاهی حتی گذرا به تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران و جهان مبیّن این است که آری، هست! از باب مثالی هرچند مع‌الفارق در تاریخ دور میهن ما و در دوران ایلغار و ایلخانی چنگیزخان و تیموریان بود که درخشان‌ترین آثار طنز کلاسیک ایران و بلکه جهان را بزرگانی مانند عطار و سعدی و مولانا، عبید زاکانی و حافظ و ... ایجاد کردند. در جنبش مشروطه و در مقابله با ستم بی‌حد قاجارها بود که طنز جدید و جذاب ایران در آثار استادانی مانند دهخدا، سیداشرف‌الدین حسینی (نسیم شمال)، جلیل محمد قلی‌زاده و امثالهم به وجود آمد. چند دهه بعد در دوره بحرانی ملی شدن صنعت نفت بود که در تقابل با جهل عام و جور دربار و بهره‌کشی استعمار انگلستان، طنز و کاریکاتور ایران، باز هم قوت و قدرتی تحسین‌آمیز یافت.
در ادبیات جهان نیز، وضع کمابیش به همین نحو و روال بوده بوده است. مارک تواین در حین بحران‌هایی مانند جنگ‌های داخلی و تراژدی برده‌داری در آمریکا بود که اثر بی‌بدیلی چون «هاکلبری فین»، را نوشت. در بحران‌های اقتصادی آمریکا بود که ارسکین کالدول، ویلیام سارویان و... آثار طنزشان را نوشتند.
در روسیه تزاری و بحران‌های گسترده آن سرزمین بود که گوگول، چخوف، شچدرین و... آثار ماندگارشان در طنز را به نگارش درآوردند.
به هرحال بیشتر وقت‌ها اتفاقا بحران‌هاست که طنزنویسان و کاریکاتورست‌های هوشمند و توانا را می‌پرورد. امیدواری فراوانی است که با حمایت مدیران اصلی و باهوش و بافرهنگ بخش صنعتی و خصوصی و با همکاری اداره کل ارشاد استان کرمان و شهر من، بم، جشنواره سراسری طنز و کاریکاتور «چرند و پرند» در همین اولین دوره خود، بتواند آثار ماندگار به طنز و کاریکاتور ایران پیشکش کند.
*دبیری علمی جشنواره
نظر شما