شهریار حنیفی در گفت و گو با کرد پرس با بیان اینکه تعاونی های روستایی یکی از ظرفیت های مهم برای نقش مثبت بازی کردن در نظام توزیع هستند، گفت: این تعاونی ها می توانند با عرضه مستقیم کالا به کوچک تر شدن حلقه دلالی در توزیع کالاها کمک کنند. در حال حاضر یکی از مهم ترین دلایل افزایش قیمت ها، دلال بازی و دست به دست شدن بیش از حد محصولات تا رسیدن به مصرف کننده نهایی است.

وی با با اشاره به اینکه ما وقتی از شهروند صحبت می کنیم، منظورمان فقط کسانی که در شهر زندگی می کنند نیست و همه جمعیت استان چه آنها که در روستاها زندگی می کنند و چه جمعیت شهری مد نظر ما در تامین و توزیع کالاهای اساسی و مورد نیاز هستند، افزود: در حال حاضر 8 فروشگاه مجهز زنجیره ای به نام «اترک» در سطح استان در مراکز دهستان ها ایجاد شده است که محصولات را به روستاییان عرضه می کند.

حنیفی گفت: در مراکز شهرستان ها هم تعاونی روستایی آمادگی دارد، بازارچه های عرضه مستقیم کالا مانند آنچه در دو نطقه شهر سنندج در حال فعالیت است، دایر کند. مذکراتی هم با شوراهای اسلامی و شهرداری شهرستان های استان انجام شده است که متاسفانه تا کنون پاسخ مثبتی از سوی آنها برای در اختیار گذاشتن زمین دریافت نکرده ایم. در ادامه حاصل این گفت و گو را می خوانید:

فعالیت تعاونی های روستایی در حوزه توزیع چه نقشی می تواند در کنترل قیمت ها داشته باشد؟

زمانی که می گوییم شهروند منظور فقط شهرنشین نیست افرادی هم که در روستاها زندگی می کنند جزو جمعیت شهری محسوب می شود وجمعیت یک میلیون و 600 هزار نفری استان کردستان شامل تمام افرادی است که در شهرها و روستاها زندگی می کنند. با توجه به شرایطی که تعاون روستایی در روستاها ایجاد کرده در نظر داریم ارزاق را به نسبت شاخص جمعیتی هر شهر توزیع کنیم وهمچنین نسبت شاخص جمعیتی روستا به شهر را هم در نظر داشته باشیم. اتحادیه تعاون روستایی که در حال حاضر سهام دارعمده آن روستاییان هستند می توانند با مراجعه به ما ارزاق کافی رادریافت کنند و آن ها را در تعاونی های مربوطه توزیع کنند که خوشبختانه این کار صورت گرفته و باعث رضایت مردم شده است.

در حال حاضر 8 فروشگاه زنجیره ای مجهز و مدرن به اسم «اترک» در سطح استان فقط در مرکزیت مراکز دهستان ها تاسیس شده است و اقلامی که در این فروشگاه عرضه می شود تعاون روستایی در دو نقطه مشخص شهر سنندج (حاجی آباد و فیض آباد) فروشگاه عرضه مستقیم محصولات کشاورزی را به صورت بازارچه دایر کرده که همه اقلام موجود را دارا است و مردم هم از این وضعیت رضایت کافی دارند. محصولات این فروشگاه ها اغلب به صورت اقلام یارانه دار توزیع می شوند، اقلام شرکتی نیز از محل کارخانه تعاون روستایی عرضه می شود.

واسطه ها یکی ازعوامل و مشکلاتی است که باعث افزایش قیمت محصولات کشاورزی شده چه برنامه ای برای حذف این واسطه ها وجود دارد؟

هرچه بیشتر حلقه دلال ها را بشکنیم هم به نفع مصرف کننده و هم به نفع تولید کننده است چون هر دو قشر متضرر خواهند شد و در این میان تنها دلال ها هستند که بیشترین سود را به دست می آورند. تولید کننده به همان قیمت تمام شده اقلام خود را در اختیار دلال قرار می دهد مصرف کننده هم به ناچار مجبور به خرید است. به عنوان مثال گوشت منجمد را به قیمت 29 هزار تومان عرضه کرده ایم ولی دلالان آن را با 45 هزار تومان به فروش می رسانند.

نمی توانیم به صورت صد در صد دلال ها را از بین ببریم فقط می توان با تامین این فروشگاه ها به کوچک تر کردن این حلقه کمک کنیم. غرفه های این بازارچه به صورت اجاره ای در اختیار تولیدکنندگان قرار می گیرد وهدف ما این است که فروش محصولات از تولید به مصرف باشد تا از ورود دلالان جلوگیری شود. به طور مثال در مورد محصول توت فرنگی در نظر داشته باشید، توت فرنگی که در استان تولید می شود بهترین نوع توت فرنگی است، باغدار باید تحت هر شرایطی شبانه محصول خود را برای فروش به میدان بار بیاورد در حالی که خریداران میدان بار تا ساعت 10 صبح از باغدار خرید نمی کند و منتظر می ماند که توت فرنگی باغدار نزدیک به فاسد شدن باشد تا بتوانند با قیمت کمتر محصول را از او خریداری کند ولی اگر مکانی و بازارچه ای برای عرضه مستقیم توسط باغدار وجود داشته باشد می تواند بدون وجود دلالان محصول خود را به فروش برساند.در حال حاضر در استان هر صنف یک اتحادیه دارد که شامل اتحادیه دامداران، اتحادیه باغداران، اتحادیه تعاونی سیب زمینی کاران و ... می شود و هر کدام جزو موفق ترین تعاونی ها هستند و ما می توانیم از این ظرفیت برای رونق این بازارچه ها به خوبی استفاده کنیم.

در سایر شهرستان ها برنامه ای برای ایجاد بازارچه های مشابه دارید؟

در حال حاضر با توجه به رونق این دو بازارچه در نظر داریم درمنطقه بهاران سنندج و در بقیه شهرستان های استان بازارچه های عرضه مستقیم دایر کنیم، اما متاسفانه شورا و شهردای در مراکز شهرستان ها کم لطفی می کند ودرحالی که خود اتحادیه تعاون روستایی در احداث این بازارچه ها سرمایه گذاری می کند و از شورای شهر تنها متقاضی زمین است بعد از پیگیری های زیاد همکاری لازم را نشان ندادند. البته در سنندج شهرداری با این موضوع که زمینی برای ایجاد بازارچه در منطقه بهاران موافقت کرده است و امیدواریم مقدمات این کار به زودی فراهم شود. اتحادیه تعاونی روستایی محدودیت و مشکلی برای راه اندازی این بازارچه ها ندارد به شرطی سایر ارگان ها هم همکاری کنند. احداث این بازارچه ها می تواند در کاهش نقش دلال ها بسیار مثبت باشد.

وضعیت تامین کالای اساسی در شرایط فعلی چگونه است؟

در حال حاضر برای تامین کالاهای اساسی مانند گوشت و برنج مشکلی نداریم اما در نظام توزیع با خلاء مواجه هستیم که وجود این بازارچه ها در توزیع محصولات و نظارت کافی بر آن ها نقش آفرین است .به طوری که به عنوان مثال 2 هزارتن برنج دست نخورده در انبارها داریم و حتی برنجی که در حال حاضر توزیع می شود از جاهای دیگر تامین می شود. وضعیت دخایر ما بسیار مناسب است. روزانه میانگین 10 تن گوشت گوساله توزیع می شود بنابراین هیچ گونه مشکلی از نظر تامین ارزاق عمومی مردم وجود ندارد تنها مشکل ما در نظام توزیع و نظام نظارتی آن است که باید سازمان صنعت ، معدن،تجارت نظارت کافی را در این زمینه داشته باشد. گوشت مورد نیاز را ازکشور برزیل تامین می کنیم واز طریق کشتی به بنادر دبی و در مرز بازرگان گوشت با کیفیت عالی در اختیار ایرانی ها قرار می گیرد.

شبهاتی به کیفیت گوشت های وارداتی وارد می شود و شایعاتی در این باره وجود دارد کیفیت این محصول چگونه است؟

یکی از موضوعاتی که برای ما بسیار مهم است، کیفیت محصولات ارایه شده است. در مورد گوشت به طریق این ویژه تر مراقبت های بهداشتی و اقدامات نظارتی از سوی دستگاه های مختلف انجام می شود. در زمان ذبح نماینده وزارت جهاد کشاورزی طی نماینده دامپزشکی و نماینده حوزه نمایندگی ولی فقیه در کشور مبدا حضور دارند. بعد از آن هم دامپزشکی و وزارت جهاد کشاورزی بر تایید سلامت گوشت و بسته بندی آن نظارت می کنند، حتی قبل از اینکه گوشت وارداتی وارد کشور شود دامپزشکی در نقطه صفر مرزی مجدد آن را تایید می کند و تازمانی که تایید دامپزشکی نباشد نمی توان آن را وارد کرد. گوشت یکی از اقلام حساس و فساد پذیر است بنابراین اجازه توزیع گوشت تاریخ مصرف گذشته را نمی دهیم و نظارت کافی در این زمینه صورت می گیرد وگوشتی که توزیع می شود از نظر کیفی بهترین نوع گوشت است.

برخی انتقاد ها هم وجود دارد از جمله اینکه غرفه های بازارچه محصولات کشاورزی به جای اجاره به تولید کنندگان به کارمندان جهاد کشاورزی واگذار شده است؟

زمانی که بازارچه حاجی آباد احداث شد هیچ کس راغب نبود که در آن سرمایه گذاری کند یکسری از همکاران تعاون روستایی غرفه ای را به دلیل رونق آن برای فرزندان خود که بیکار بودند اجاره کردند و چون تقاضا برای این غرفه ها زیاد شد آقای ذوالفقاری (رییس سابق سازمان جهاد کشاورزی استان) دستور داد چنانچه کسی شرایط و ضوابط لازم را ندارد نمی تواند این غرفه ها را اجاره کند و در حال حاضر یک الی دو نفر که آن هم شرایط لازم را دارند غرفه ها را اجاره کرده اند و 98 درصد افراد در این بازارچه تولید کننده محصولات کشاورزی هستند.