میزان مطالعه کتاب در استان کردستان بسیار کم است و این امر می تواند به عنوان نقص و شاخص توسعه نیافتگی فرهنگی تلقی شود. ویترین های بی مشتری کتابفروشی ها و بی توجهی مردم به کتابفروشان دستفروش خود می تواند دلیلی بر این مدعا باشد.

طبق بررسیهای انجام شده افراد کتابخوان و اهل مطالعه، در مقایسه با افرادی که مطالعه نمی کنند، دارای حس مسئولیت پذیری و مشارکت بیشتری هستند و در کارهای گروهی و اجتماعی فعالیت بیشتری دارند. یکی از مهمترین شرایط زنده ماندن هر ملتی، فرهنگ آن جامعه است و امروزه تحولات سیاسی و اجتماعی نمی تواند با تحولات فرهنگی بدون ارتباط باشد و خود ناظر این تحولات و همبستگی آنها با یکدیگر هستیم. در دوران ما علیرغم رشد عظیم کمی و کیفی مطبوعات، رادیو، تلویزیون، سینما و دیگر وسائل ارتباط جمعی و با آن که کامپیوترهای بسیار پیشرفته و آزمایشگاه های مدرن و لوازم سمعی و بصری دسترسی به دقیق ترین منابع علمی و ادبی و فرهنگی و اجتماعی را میسر ساخته اند، هنوز کتاب تنها وسیله اصلی کسب آگاهی انسان از مسائل و موضوعات حیات مادی و معنوی شمرده می شود و اهمیت بنیادین خود را به یک سان در تمام زمینه های معارف انسانی، حفظ کرده است. به نحوی که سالانه میلیاردها جلد کتاب به زبانهای موجود عالم در گوشه و کنار جهان در میلیونها عنوان متفاوت منتشر می شود و در برخی از جوامع پیشرفته، تیراژهای میلیونی برخی از کتابها تعجبی را بر نمی انگیزد و ترجمه شدن اثری به دهها زبان دیگر و تهیه فیلمها و نمایشنامه ها، بر اساس آن کتب و نقد و تحلیل آنها امری عادی و پیش پا افتاده شمرده می شود. اما طبق بررسیهای انجام شده کشور ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته و حتی سایر کشورهای جهان سوم، پایین ترین سرانه را از نظر مطالعه و کتابخوانی دارا می باشد. چه بسا این دستیابی به جامعه ای فرهنگی و اهل مطالعه به برنامه ریزی هدفمند و آزموده و استمرار آن نیازمند است، یعنی برنامه های آموزش رسمی و غیر رسمی نظام آموزش و پرورش، نقش اساسی در فراهم آوردن جامعه کتابخوان به عهده دارند.

در جوامع پیشرفته توجه به کتاب از خانه آغاز می شود و در مدرسه ادامه می یابد و مدارس با شیوه ای منطقی و صحیح، علاقه به کتاب را در دانش آموزان تشدید می کنند و کتاب را به عنوان وسیله ای برای دریافت جوابهای صحیح و قانع کننده و دستیاری همیشگی و یاری خستگی ناپذیر در ذهن دانش آموز جا می اندازند. در مدارس تمام همت و وقت معلم و شاگرد صرف تدریس و مطالعه یک کتاب برای یک درس نمی شود بلکه هر درس بهانه ای است برای طرح مجموعه ای از سوالات و این که دانش آموزان به کتابهای دیگر مراجعه کنند و ضمن دریافت اصول آن درس، جنبه های فرعی و توضیحات اضافی و پاسخ سوالات مربوط به آن درس را از مطالب کتب استخراج می کنند. در نتیجه هم بر دامنه اطلاعات خود می افزایند و هم روش مراجعه به منابع و مآخذ معتبر علمی و ادبی را فرا می گیرند. از آنجا که خانواده اساس و بستر رشد جسمی و عاطفی کودک است پس باید مهارتها و عادات مطالعه در اصل از خانواده کسب شوند تا در مراحل بعدی رشد تکوین و تکامل یابند و باید معلمان را به مطالعه عادت داد و دانش آموزان را به تلخیص کتابهای مختلف در درس انشاء وادار کرد و از سخت گیریهای غیر لازم برای مطالعه کتب داستان و شعر در مدارس خودداری نمود. کتاب که یکی از کالاهای فرهنگی معتبر و بنیادی برای متحول سازی به شمار می رود باید ارزان و راحت و آسان در دسترس قرار گیرد و به دور از لوکس بازی و گرانفروشی و بازاریابیهای کاذب و سودجویانه به دست مردم برسد و موانع مطالعه جدی کتاب را از سر راه اندیشه ها برداشت. مردم نیز به جای آنکه ساعتهای متمادی را به برنامه های یکنواخت تلویزیونی اختصاص دهند، کتاب بخوانند و موجبات رشد فرهنگی خود و جامعه خویش و بهبود وضع اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور را فراهم آورند. لازم است دولت و نهادهای وابسته نیز از فعالیتهای پخش، ایجاد نمایشگاه و افتتاح کتابفروشیها در نقاط مختلف کشور حمایت کنند و در برنامه ریزیهای خود تمامی نقاط کشور را مدنظر قرار دهند.

لازم به ذکر است که برگزاری نمایشگاه کتاب در استان کردستان در سال های اخیر قدم بسیار بزرگی است که در گرایش مردم این استان به کتابخوانی نقش بسیار مهمی ایفا کرده و در افزایش سرانه مطالعه بسیار تاثیرگذار بوده است. امید است با تداوم چنین نمایشگاه هایی و کاهش قیمت کتاب، خط بطلانی بر پایین بودن میزان سرانه مطالعه در استان کشیده شود و توسعه فرهنگی رقم زده شود.