مسئله کردهای ترکیه از سال 1978 که پ.ک.ک تاسیس و خواستار ایجاد کیان مستقلی برای کردها شد وارد مرحله جدیدی شده است. خواسته پ.ک.ک که با دست رد دولت های ترکیه روبه رو شد به تقابل نظامی کشیده شد اما تقابل نظامی هم مسئله کردهای ترکیه را حل نکرد. با این که پ.ک.ک و عبدالله اوجالان رهبر زندانی این گروه دست از تلاش برای ایجاد کیان مستقل کشیدند و خواسته خود را به ایجاد مناطق دموکراتیک در ترکیه تقلیل دادند اما ترکیه این خواسته را برنتابید و تقابل همچنان تا امروز ادامه داشته است.

دکتر فدریکه گیردینک، تحلیلگر مسائل کردهای ترکیه که مدت یک سال را در میان پ.ک.ک برای درک مسئله کردها و رویکرد این گروه کردی برای حل مسئله کردها گذرانده و پایان نامه دکترای خود را به مسئله کردها و تقابل پ.ک.ک با دولت ترکیه بر سر مسئله کردها اختصاص داده، در مصاحبه با خبرگزاری کردپرس تاکید کرد که مسئله کردهای ترکیه به این مسئله بستگی دارد که حکومت ترکیه هویت دیگری را غیر از ترک بودن و سنی بودن بر نمی تابد. وی تاکید کرد که مسئله کردهای ترکیه از طریق تقابل نظامی میان پ.ک.ک و دولت ترکیه حل نخواهد شد.

این کارشناس مسائل کُردها ارتباط میان کردهای سوریه با پ.ک.ک را رد نمی کند اما معتقد است این ارتباط در حال حاضر بیشتر به ایدئولوژی مشترک آنها باز می گردد.

متن کامل مصاحبه خبرگزاری کردپرس با دکتر فدریکه گیردینک:

کردپرس: مشکل اصلی مسئله کردها در ترکیه چیست؟

دکتر فریدریکه گیردینک: مشکل اصلی در ترکیه این است که همه مردم این کشور باید سنی و تُرک باشند. اگر غیر از این باشید مشکل شما هستید. این کشور به هویتی غیر از این اجازه ابراز وجود نمی دهد به همین دلیل هم در این کشور بلواست. جنبش کردی می خواهد این مسئله را نه تنها برای کردها بلکه برای دیگر گروه ها نیز که در دایره تصویر ایده آل ملت ترک نمی گنجند تغییر دهد مانند علوی ها، کردها، ارمنی ها، رومی ها و لازها و نیز دیگر گروه هایی که در ترکیه جایی ندارند مانند دگرباشان.

کردپرس: برخی از کارشناسان غربی معتقدند که رهبران اصلی دو گروه کردی سوری به نام های PYD و YPG قبلا فرمانده حزب کارگران کردستان ترکیه یا پ.ک.ک بوده اند. شما یک سال در میان پ.ک.ک زندگی کرده اید، توصیف شما از ارتباط میان پ.ک.ک و گروه های سیاسی و نظامی کرد سوریه چیست؟

دکتر فریدریکه گیردینک: بله درست است. برخی از فرماندهان YPG و YPJ قبلا فرمانده پ.ک.ک بودند. اما چیزی که درک آن مهم است این است که همه این سازمانها یک ایدئولوژی را دنبال کرده و مدتهاست که یک هدف مشترک را دنبال کرده اند و آن مقابله با کاپیتالیسم، مسئله دولت –ملت و مردسالاری بوده است. پ.ک.ک در داخل خاک ترکیه با این کشور درگیر جنگ است و قلمروی را در اختیار ندارد. نیروهای YPG/YPJ تنها قدرت نظامی در کردستان سوریه بوده و نیز عنصر اصلی در داخل نیروهای سوریه دموکراتیک در خارج از مناطق کردنشین شمال سوریه است. درست است که پ.ک.ک و YPG/YPJ تهدیدی ایدئولوژیک برای ترکیه محسوب می شوند اما پ.ک.ک تهدید نظامی برای ترکیه محسوب می شود نه YPG. نیروهای یگان های مدافع خلق و یگان های مدافع زنان سوریه فقط از مناطق کردنشین سوریه دربرابر تهدید برخی گروه ها مانند داعش و یا گروه های وابسته به ترکیه دفاع می کنند و تهدیدی برای قلمرو ترکیه محسوب نمی شوند.

البته نیروهای YPJ/YPG در منطقه عفرین که از سوی ترکیه تصرف شده است دست به عملیات گریلایی علیه نیروهای ترکیه زده اند. با این حال این نوع عملیات این گروه های کردی علیه ترکیه به داخل سوریه منحصر شده است و شامل عبور از مرز ترکیه نمی شود.

کردپرس: چرا این روزها پ.ک.ک مانند گذشته عملیات نظامی در داخل خاک ترکیه انجام نمی دهد؟

دکتر فریدریکه گیردینک: پ.ک.ک همیشه در فصل زمستان فعالیت کمتری دارد. آنها در کمپ هایشان هستند و روی آموزش ها تمرکز دارند. با این حال، حملات همچنان در داخل ترکیه انجام می شود اما از سوی رسانه های اصلی پوشش داده نمی شود. پ.ک.ک همین چند هفته پیش حمله ای مسلحانه در داخل ترکیه انجام داد. منابع من به من اطلاع داده اند که پ.ک.ک معمولا حملات را فقط زمانی انجام می دهد که به روش خاصی دست پیدا کرده باشد. بنابر این، ظاهرا پ.ک.ک به پهبادها و تکنولوژی مربوط به آن دست پیدا کرده و احتمالا مشکلی در تهیه و سوار کردن قطعات آن نداشته باشند. بنابر این، شاید باید منتظر حملات پهبادی بیشتری از سوی پ.ک.ک در داخل ترکیه باشیم.

از طرفی دیگر، ارتش ترکیه معمولا از پهبادهای مسلح علیه پ.ک.ک هم در داخل ترکیه و هم در کوهستان های اقلیم کردستان استفاده می کند. از آنجایی که پهبادها می توانند هدفی را شناسایی و سریعا هدف آتش خود قرار دهند از جنگنده های اف 16 خطرناک تر هستند.

کردپرس: اردوغان، رییس جمهور ترکیه همزمان با ادامه بمباران قندیل در اقلیم کردستان، از عملیات نظامی دیگری در شمال سوریه علیه نیروهای کرد سوریه سخن گفته است. چرا اردوغان این قدر مشتاق است که مسئله کردها را با استفاده از رویکرد نظامی حل کند؟

دکتر فریدریکه گیردینک: اردوغان این کار را به خاطر ماندن در قدرت انجام می دهد و گرنه اکنون دهها سال است که ثابت شده نه ترکیه نه پ.ک.ک نمی توانند با رویکرد نظامی همدیگر را از بین ببرند. پ.ک.ک همچنان به مذکره و گفتگو با ترکیه تمایل دارد. این گروه کردی همواره و در صورت مهیا بودن شرایطی مانند اعلام آتش بس دو طرفه و وجود طرف سوم در گفتگوها برای مذاکره با دولت ترکیه همیشه اعلام آمادگی کرده است اما برای اردوغان، مذاکره با پ.ک.ک به معنای از دست دادن بیشتر قدرت وی خواهد بود. اردوغان می داند که حل واقعی مسئله کرد به این معنی است که تمرکززدایی در قدرت صورت گیرد، ترکیه به کشور فدرال تری تبدیل شود و نهادهای دموکراتیک مانند قضایی، ارتش، دانشگاهها، رسانه ها و غیره به جایگاه واقعی خود بازگردانده شده و تقویت شوند. وقتی رسانه ها و قوه قضاییه مستقل شوند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ وی به خاطر اقدامات جنگ طلبانه خود و استفاده نادرست از اقتصاد باید در دادگاه حاضر شود. به نظر من، این مسئله یکی از دلایل چسبیدن وی به قدرت بدون توجه به ابزار آن است.

کردپرس: برخی معتقدند که راهکار نظامی اردوغان علیه کردها و رفتارهای خشم آلود علیه کردها به انختابات جدید در ترکیه و جلب آراء نیروهای ناسیونالیست وابسته است.

دکتر فریدریکه گیردینک: همیشه همین طور بوده است.

کردپرس: وضعیت کردها را در ترکیه چگونه پیش بینی می کنید؟

دکتر فریدریکه گیردینک: کردها همچنان که از سال 1978 که پ.ک.ک تاسیس شد، به مقاومت خود ادامه خواهند داد. شاید در حال حاضر این مقاومت به صورت زیرزمینی صورت بگیرد اما مقاومت همیشه در خانه ها، سازمان های غیردولتی غیررسمی، توسط حزب bdp حزب وابسته به hdp و خود حزب کردگرای hdp ، در داخل زندان های ترکیه و جنبش های زنان و جوانان ادامه خواهد داشت. کردهای ترکیه می دانند که برای احقاق حقوق خود باید فعالیت پایدار داشته باشند و همین طور هم خواهد بود.

کد خبرنگار: 40101