به گزارش خبرنگار کردپرس، سریال تکراری آتش سوزی ها در جنگل های زاگروس هر ساله تکرار می شود، اما جهت پیشگیری از این رویداد تلخ تا کنون هیچ اقدام خاصی انجام نشده است.

این جنگل ها در سردشت سرآغاز جنگل های سرسبز در رشته کوه های زاگروس هستند که تا جنوب ایران کشیده می شود، اما حفاظت از آن در فصل های گرم سال با امکانات کم و نیروی های غیر متخصص ممکن نیست. تا کنون بارها مسئولان شهرستانی در سردشت از کمبود نیروی انسانی و تجهیزات گلایه کرده اند اما آنچه عیان است عدم توجه جدی به این مورد است.

در آتش سوزی اخیر جنگل های سردشت در منطقه " کولسه" و "زیر میرگ " این شهرستان در (٨ خرداد)، نیز ٧٠ هکتار از درختان جنگل در آتش سوخت و برای اطفای آن از شهرستان های مهاباد، پیرانشهر، اشنویه، نقده و بوکان جهت اعزام نیرو درخواست کمک شد و بیش از ۲۰۰ نفر در این عملیات شرکت داشتند و همین خود گویای کمبود نیرو در یگان حفاظت منابع طبیعی سردشت است.

آتش زیر خاکستر و اصرار غیر منطقی به اطفای حریق کار دست جنگل های سردشت داد

بامداد آن روز اعلام شد که آتش خاموش شده، اما آتش سرسخت تر از اینها بود و ظهر دیروز مجددا شعله ور شد ولی باز هم مسئولان استانی و شهرستانی در گفت و گو با رسانه ها اصرار داشتند که آتش مهار شده است! در حالی به دلیل گستردگی مجدد حریق، قرار شد دو فروند هلیکوپتر هوانیروی کرمانشاه امروز (١٠ خرداد) عملیات اطفای حریق را انجام دهند.

اصرار به اطفای حریق از سوی مسئولان استانی، کار دست جنگل های سردشت داد و آتش دوباره جان گرفت. نماینده پیرانشهر و سردشت در مجلس دیروز در این خصوص به خبرنگار کردپرس گفت: «متاسفانه مدیر کل بحران آذربایجان غربی و مسئولان شهرستانی اصرار داشتند که آتش مهار شده و نیازی به اطفای حریق هوایی نیست. در حالی که آتش امروز دوباره شعله ور شده است».

نبود امکانات بخشی از جنگل های سردشت را خاکستر کرد؛ این سریال ادامه دارد!

آذربایجان‌غربی دارای 101 هزار هکتار جنگل است که از این مقدار ۳۵ هزار هکتار از آن را جنگل‌های نیمه انبوه تشکیل یافته و بخش عمده آن در دو شهرستان سردشت و پیرانشهر واقع شده است.

اما نبود امکانات در این سال ها بخشی از جنگل های سردشت را خاکستر کرده و آتش هر سال تابستان این ذخایر ژنتیکی را تهدید می کند. گاهی مسئولان از دخالت عوامل انسانی در جریان آتش سوزی ها خبر می دهند اما گستردگی جنگل و انبوه بودن آن کنترل و نظارت را مشکل کرده است.

طبق استاندارد به ازای هر 6 هزار هکتار جنگل یک نیروی حفاظتی باید بکار گرفته شود، اما متاسفانه در حال حاضر تنها 85 نیروی حفاظت از منابع طبیعی و جنگل های استان فعال هستند که از میانگین کشوری بسیار پایین بوده و یک معضل بزرگ برای جنگل داری استان به شمار می رود.

پایگاه هوایی و ساختمان اطفای حریق شمالغرب کشور فقط اسامی بزرگ اند و هیچ!

با توجه به وجود آتش سوزی های متعدد و صعب العبور بودن مسیر کوهستانی در کنار کمبود امکانات، اطفای حریق هوایی یکی از ملزومات به شمار می رود.

هر چند اولین پایگاه هوایی اطفای حریق شمال غرب کشور و مجهزترین ساختمان اطفاء حریق شمالغرب کشور هم در آذربایجان غربی راه اندازی شده اند اما آنها تنها اسامی بزرگی هستند و بس.

گفته های مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی نیز این موضوع را تایید می کند. امیر عباس جعفری گفته بود: «اولین پایگاه هوایی اطفای حریق شمال غرب کشور، در واقع یک استخر بزرگ آب را شامل می‌شود که بالگردهای استان‌های شمال غرب کشور در مواقع بحرانی از این استخر آبگیری می‌کنند».

آن همه مانور خبری برای یک استخر آب که در صورت وجود بالگرد، بتوان از آن آبگیری کرد و نامش را هم گذشته اند اولین پایگاه هوایی اطفای حریق شمال غرب کشور!

مجهزترین ساختمان اطفاء حریق شمالغرب کشور در ارومیه هم که سال 96 با صرف هزینه ۲۵۰ میلیون تومان اعتبار کلنگ زنی شد، قرار بود با استقرار ثابت یک بالگرد اطفاء حریق، علاوه بر اجرای عملیات اطفاء حریق با سرعت عمل بالا در سطح استان، در زمینه همکاری با نیروهای اطفاء حریق استان‌های همجوار نیز وارد عمل شود. اما این استان هنوز هیچ بالگردی در مواقع بروز آتش سوزی در مناطق جنگلی و مرتعی ندارد!

آذربایجان غربی بالگرد اطفای حریق ندارد

تابستان سال گذشته در پی آتش سوزی ها در جنگل های سردشت، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی آذربایجان‌غربی در خبری عجیب بیان کرد: «بر اساس مصوبه ستاد مدیریت بحران استان، امکان اطفای حریق در مراتع و جنگل‌های استان با درخواست بالگرد از تهران مهیا شده است!».

در واقع اطفای حریق با وجود امکان درخواست بالگرد از تهران و نه تخصیص یک بالگرد به آذربایجان غربی عجیب است! در حالیکه ایجاد باند هوایی اطفای حریق در سردشت به دلیل صعب العبور بودن جنگل‌ها ضروری و لازم است و در اوایل دهه ٩٠ دهه هم باند فرود بالگرد های اطفای حریق در سردشت کلنگ‌زنی شد ولی متاسفانه در دوره هاي بعدی، این موضوع پيگيري نشد و بعد ها هم به فراموشی سپرده شد.

بودجه های فراوان حفاظت از عرصه‌های جنگلي کجا هزینه شدند؟

همچنین یگان های حفاظتی منابع طبیعی، جنگلبانی و محیط زیست به آموزش حرفه ای و تجهيز با ابزار و ادوات کامل نیاز دارند تا بتوانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. حتی گفته می شود؛ ابزارهای حداقلي اطفای حریق هم ظاهرا در انبارها خاک می خورند زیرا نیروی متخصص و کاربلدی وجود ندارد تا آنها را به کار بگیرد.

نیروهای مردمی هم در این زمینه آموزش ندیده اند اما با جان و دل در عملیات اطفای حریق شرکت می کنند در همین آتش سوزی اخیر ١٠٠ نفر از شرکت کنندگان نیروی مردمی خودجوش بودند.

پیشتر مدیر گروه بالویزانی ژینگه در سردشت به کردپرس گفته بود: «فعالان محیط زیست جان می دهند تا از یک اصله درخت حفاظت کنند اما متاسفانه طبق اذعان متوليان، بودجه فراوانی که به منظور حفاظت از عرصه‌های طبیعی و جنگلي تخصیص داده می‌ شود، مشخص نيست كجا و چگونه هزينه مي شود كه فقر امكاناتي و ضعف يگان هاي حفاظتي همچنان ادامه دارد! یکی از آنها طرح بوم سازگان بود که مشخص شد سرنوشتش به کجا کشیده شد! گاها اشاره مي شود که با تاسیس شرکت‌های صوری، اعتبارات تخصیص یافته را در اختیار آنها قرار می دهند و در نهایت مشخص نیست که بودجه تخصیص یافته چه عاقبتی پیدا می کند!»

آذری با اشاره به فعالیت حدود یک دهه در عرصه بلوطباني ادامه داد: «در طی سالیان فعالیت، متوجه شده ام که یگان حفاظت منابع طبيعي که همزمان با ما در عملیات اطفای حریق شرکت داشته اند، علي رغم تلاش حداقلي نيروها كه هرگز به تعداد انگشتان دو دست براي ٩٠هزار هكتار عرصه جنگلي نرسيد، فاقد ابزار مناسب جهت اطفای حریق و آموزش و مهارتهای کافی و حتي توان فيزيكي لازم بودند و نتوانسته اند به نحو مطلوب اقدام کنند. مشخص نیست که امکانات و تجهیزاتی که بارها گفته شده در اختیار این یگان‌ها قرار گرفته، کجاست؟!».

آتش خشم طبیعت و عجز نیروی انسانی در سایه بی تدبیری

بخشی از این موارد را فرماندار شهرستان سردشت هم تایید کرده است. بنا به گفته اقصی نخشی پور؛ «امکانات و نیروی انسانی اداره منابع طبیعی سردشت کم است و این منابع جوابگوی 90 هزار هکتار جنگل های شهرستان نیست و نیروی انسانی موجود از انجام ماموریت و وظایف خود عاجز مانده اند. در هر آتش سوزی به لحاظ عدم دسترسی، عرصه طبیعی زیادی دچار حریق می شود و دسترسی نیروهای مردمی و یگان حفاظت مقدور نیست و اطفاء حریق به سختی انجام می شود».

هر سال درختان جنگل های سردشت در آتش کمبود امکانات و ندانم کاری ها می سوزند و از وسعت آنها کاسته می شود. درختانی که ذخایر ژنتیکی کشور هستند و بهترین کمربند سبز در مقابله با ورود گرد و غبار و حفظ رطوبت به شمار می روند، متاسفانه به راحتی آب خوردن آتش به جانشان می افتد و شعله های این آتش هم تاکنون مسئولان خواب زده را از خواب بیدار نکرده است/.

گزارش/ تانیا شعفی