دیاربکر (که کردها آن را آمد می خوانند) از دیرباز یک شهر مهم و استراتژیک برای کردها و حکومت ترکیه به حساب آمده و حکومت فعلی ترکیه [حزب عدالت و توسعه (AKP)] از همان روزهای اول ورود به عرصه سیاسی ترکیه نگاه ویژه ای به این شهر کردنشین داشته است. کلان شهر دیاربکر که به خصوص از زمان تأسیس حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) به قلب تپنده این حزب تبدیل شد، در هر دوره از انتخابات یکی از حوزه های زور آزمایی دو جناح HDP و AKP بوده و شاهد رقابت این دو حزب در این شهر کردنشین بوده ایم. رقابتی که بیشتر از هر منطقه دیگر در شرق و جنوب شرقی ترکیه رقابت کردهای راست محافظه کار حامی AKP را با کردهای چپ گرای حامی HDP به نمایش گذاشته و یک رقابت تنگاتنگ را به وجود می آورد.

اگرچه HDP از زمان ورود به عرصه رقابت های انتخاباتی همواره پیروز انتخابات در دیاربکر بوده ولی مسئله مهم آراء بالای AKP در این شهر نمادین کردنشین است. AKP حتی بعد از آن که سیاست هایی را که از آنان می توان به عنوان سیاست های ضد کُردی نیز نام برد اتخاذ کرده و با حزب ملی گرای ترک حرکت ملی ترکیه (MHP) وارد ائتلاف شده است، برخلاف آنچه که پیش بینی می شد آراء خود را در دریابکر در حد فاحشی از دست نداده و در عرصه رقابت با HDP مانده است. کسب سه نماینده توسط AKP با مجموع 21.5 درصد از شهر دیاربکر در انتخابات پارلمانی 2018 میلادی در اوج فشارها به حرکت های کردی و عملیات های نظامی در شهرهای کردنشین ترکیه در چارچوب وضعیت اضطراری در ترکیه و همچنین کسب 27.4 درصدی رجب طیب اردوغان نامزد ریاست جمهوری ترکیه از شهر دیاربکر در انتخابات ریاست جمهوری در همان سال نشان داد علی رغم تمام تحولات چند سال اخیر، اردوغان و حزب AKP در دیاربکر به عنوان قلعه مستحکم HDP دارای یک بخش هوادار وفادار به خود است که این موضوع رقابت را در واقع میان کردهای محافظه کار با کردهای چپ گرا در این شهر به وجود می آورد.

اکنون در آستانه انتخابات شهرداری های 2019، یک جناح بندی دوگانه در شهر دیاربکر به وجود آمده است که با نگاه به جناح بندی صورت گرفته بار دیگر رقابت کردهای راست گرا با کردهای چپ گرا را در دیاربکر شاهد خواهیم بود. ائتلاف جمهور که با ائتلاف AKP – MHP به وجود آمده است با حمایت حزب کردی اسلام گرای هدی پار در دیاربکر مواجه شده و هدی پار مانند سال 2018 در این دوره از انتخابات نیز از ائتلاف جمهور و آک پارتی حمایت خواهد کرد. در مقابل این جناح سه گانه، ائتلاف HDP با شش حزب کردی در دیاربکر قرار دارد. شش حزبی که در انتخابات 2018 میلادی نیز در کنار HDP قرار گرفته بودند در انتخابات محلی نیز این حزب را تنها نگذاشته و با انتشار یک مانیفست مشترک ائتلاف و حمایت خود را از HDP اعلام کردند. این جناج بندی ها در دیاربکر رقابت میان بخش های راست محافظه کار را با چپ گراها در این شهر کردنشین بیش از پیش عمیق تر کرده است. چیزی که منتقدان جامعه شناسی ترکیه همواره از حاکمیت سیاسی تحت عنوان قطب بندی در جامعه مطرح می کنند در دیاربکر کاملاً مشهود بوده و با جناح بندی های به وجود آمده در این دوره از انتخابات محلی این قطب بندی ها عمق بیشتری هم به خود می گیرد.

با توجه به آمار و ارقام ارائه شده، اگرچه پیروزی HDP در دیاربکر یک امر روشن و واضح است ولی مسئله مهم در اینجا میزان آرایی است که جناج راست گرای محافظه کار در قلب تپنده HDP کسب خواهد کرد. زیرا رأیی که AKP به همراه دو متفق کوچک خود در مهم ترین شهر کردنشین ترکیه به دست خواهد آورد تا حد زیادی بر سیاست گذاری های دولت ترکیه در روزهای آینده بر محور مسئله کردها تأثیر می گذارد و همچنین سرنوشت انتخابات بسیار حساس 2023 را تعیین خواهد کرد. افزایش آراء ائتلاف جمهور با حمایت هدی پار در دیاربکر در مقایسه با انتخابات 2018 در واقع دستاورد بزرگی هم برای AKP و هم برای اردوغانی خواهد بود که این دوره از انتخابات را نه تنها یک انتخابات محلی برای تعیین شهردارها قلمداد می کند بلکه آن را به عنوان آزمونی بزرگ برای سیستم ریاست جمهوری در ترکیه و میزان مقبولیت این سیستم نوپا در این کشور می بیند.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه