به گزارش کردپرس، مصطفی بالی، یکی از فرماندهان ارشد نیروهای سوریه دموکراتیک در صفحه توییتر خود از کنترل کامل نیروهایش بر منطقه باغوز در شرق سوریه خبر داد. این منطقه آخرین نقطه تحت کنترل داعش در سوریه محسوب می شود.

اما پیروزی کردها بر داعش به معنای ثبات در وضعیت کردهای سوریه نیست. ترکیه تهدید کرده است مناطق تحت کنترل کردها را که یک چهارم خاک سوریه محسوب می شود تصرف خواهد کرد و اداره آن را به شورشیان ارتش آزاد خواهد سپرد. از طرف دیگر، علی عبدالله ایوب، وزیر دفاع سوریه چند روز پیش تاکید کرد دولت سوریه تمام مناطق تحت کنترل نیروهای سوریه دموکراتیک متشکل از نیروهای عرب و کرد را یا از طریق تفاهم و توافق و یا از طریق زور دوباره کنترل خواهد کرد.

مناطق تحت کنترل کردهای سوریه جزء مناطق مهم این کشور محسوب می شود زیرا منابع آبی، زمین های حاصلخیز کشاورزی و بیشتر میادین نفت و گاز این کشور در آن قرار گرفته است.

آمریکا استقرار نیرو در سوریه را در اکتبر 2015 و با اعزام 50 مشاور نظامی برای کمک به نیروهای کرد در جنگ با داعش آغاز کرد. اما به نوشته سی ان بی سی، تعداد این نیروها در سه سال گذشته به حدود 3000 نفر افزایش یافته است. با این حال، مقامات آمریکایی تعداد نیروهای مستقر خود در سوریه را حدود 2000 تن عنوان کرده اند. اعلام خروج نیروهای آمریکا از سوریه توسط دونالد ترامپ، رییس جمهور این کشور در ماه دسامبر 2018 ترس را به جان کردها انداخت و آنها با عجله دست به کار شدند. کُردها همزمان با ارائه نقشه راهی به روسیه، متحد دولت سوریه، هیئت هایی را به آمریکا و اروپا اعزام کردند تا در صورت عدم توافق با دولت سوریه بر سر ایجاد خودگردانی در این کشور، از اروپا و آمریکا بخواهند ضمن به رسمیت شناخته شدن خودگردانی کردی موجود در شمال سوریه، به ایجاد منطقه امن و پرواز ممنوع در شمال سوریه اقدام کنند تا از حمله احتمالی ترکیه جلوگیری کنند.

کردهای سوریه تا این لحظه نتوانسته اند با دولت دمشق توافق کنند. مظلوم کوبانی، فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک و از مقامات ارشد نظامی کرد سوریه در مصاحبه چند روز پیش خود با سایت المانیتور گفت که مذاکرات کردها با دولت سوریه به بن بست رسیده است.

کردهای سوریه می گویند دولت سوریه باید هم منطقه خودگردان و هم نیروهای سوریه دموکراتیک را به رسمیت شناخته و تامین امنیت مناطق تحت کنترل کردها را به نیروهای سوریه دموکراتیک بگذارد. به گفته مظلوم کوبانی، اینها خط قرمزهای کردهای سوریه است.

دکتر آبرامز، کارشناس مسائل خاورمیانه ماه گذشته در مصاحبه با خبرگزاری کردپرس گفت: تقابل در سوریه در چهار سال آینده نیز ادامه خواهد داشت و نباید انتظار داشت که آمریکا در ایجاد منطقه مستقل کردی در سوریه از کردها حمایت کند اما این کشور همچنان از کردها برای رسیدن به منافع خود استفاده خواهد کرد. وی معتقد است نمی توان به این زودی پایان بازی را در سوریه مشاهده کرد.

مایکل روبین، پژوهشگر مسائل کردی در اندیشکده امریکن پرایز نیز درباره آینده کردهای سوریه در مصاحبه اخیز خود به کردپرس گفت: با این که کردها با دولت سوریه اختلافاتی دارند اما بهتر است کردها با دولت مرکزی سوریه به توافق رسند.

استیون هیدمن، پژوهشگر ارشد مرکز سیاست خاورمیانه نیز درباره آینده کردهای سوریه و مسئله ایجاد منطقه امن به خبرگزاری کردپرس گفت: این دو مسئله از مسائل مهم در سوریه هستند اما نمی توان به آسانی به سوالات در این مورد پاسخ داد.

وی با اشاره به این که بازیگران متعدد و با منافع متضاد در شمال سوریه اعلام حضور کرده اند و روایت های گوناگونی درباره ایجاد منطقه امن ابراز کرده اند افزود: حتی نمی توانیم مطمئن شویم که منطقه امن یا حائل ایجاد خواهد شد یا خیر.

رسلان مامدوف، کارشناس مسائل روسیه و سوریه در اندیشکده شورای روابط خارجی روسیه نیز در مصاحبه با کردپرس اوضاع در شمال سوریه، منطقه تحت کنترل کردهای سوریه را پیچیده خواند و گفت: به هیچ وجه نمی توان درباره آینده این مسئله پیش بینی کرد. در مورد کردها نیز با توجه به این که مذاکرات آنها با روسیه و دولت مرکزی سوریه به نتیجه نرسیده است باید منتظر نتیجه این گفتگوها ماند.

یزید سائق، پژوهشگر بنیاد کارنگی نیز در مصاحبه دو ماه پیش خود با کردپرس تاکید کرد با توجه به منافع متضاد بازیگران صحنه سوریه نمی توان به آسانی درباره وضعیت کردها و آینده سوریه پیش بینی کرد.

اما فابریس بالانشه، کارشناس مسائل خاورمیانه پس از اعلام پیروزی کامل کردها بر داعش در باغوز به خبرگزاری فرانسه گفت: کردها میان چکش ترکیه و سندان سوریه گیر افتاده اند. بالانشه که کشورش حدود 200 تن نیرو برای کمک به کردها در سوریه متقر کرده است، ماه گذشته درباره حمایت کشورش از کردهای سوریه به خبرگزاری کردپرس گفت: کشورش به تنهایی نمی تواند از کردها دفاع کند و در صورت خروج آمریکا از سوریه، فرانسه نیز نیروهای خود را بیرون خواهد برد.

موتلو چیویراوغلو، کارشناس کرد مسائل کردها که این روزها در منطقه باغوز حضور داشته و به انعکاس حوادث آن از طریق توییتر می پردازد، وضعیت کردهای سوریه را پر ابهام توصیف کرده است. وی به خبرگزاری فرانسه گفت: کردها با آینده مبهمی روبه رو هستند و مهم ترین تهدید پیش رو ترکیه است.

ترکیه نیز مانند کردهای سوریه خواهان ایجاد منطقه امن در داخل خاک سوریه است با این تفاوت که نیروهای ارتش ترکیه کنترل آن را در دست داشته باشند. چیویراوغلو چنین طرحی را به زیان کردها می داند زیرا به گفته وی، مهم ترین مناطق کردنشین و شهرهای تحت کنترل کردهای سوریه مانند تل ابیض، کوبانی، درباسیه، قامیشلی و غیره تحت کنترل دولت ترکیه در خواهد بود.

اما آمریکا نیز طرحی برای حمایت از کردها آماده کرده است. این کشور می خواهد بیشتر نیروهای خود را از سوریه بیرون ببرد اما 400 تن از آنها را همچنان در سوریه نگاه دارد. دونالد ترامپ دو روز پیش به خبرنگاران گفت که 200 تن از آنها در جنوب سوریه و در نزدیکی مرز اسرائیل مستقر خواهند شد. رییس جمهور آمریکا همچنین از کشورهای اروپایی بویژه آلمان، انگلیس و فرانسه خواسته است بین 800 تا 1200 نیرو به سوریه اعزام کنند تا با استقرار در مرز سوریه با ترکیه، مانع تهدید نظامی آنکارا علیه کردها شوند. اما برخی کشورهای اروپایی طرح آمریکا را مبهم ارزیابی کرده اند. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه دو روز پیش از این که آمریکا به پرسش های فرانسه درباره ابهامات طرح موجود پاسخ نداده انتقاد کرد. بنابر این، تا زمانی که ابهامات این طرح رفع نشود و متحدان اروپایی از آن استقبال نکنند، طرح حمایت آمریکا از کردها با 200 سرباز کنونی و با توجه به تهدیدهای مکرر ترکیه نمی تواند سایه تهدید را از سر کردها بر دارد.

فابریس بالانشه موقعیت کردهای سوریه را ضعیف توصیف کرده است بنابراین کردها نمی توانند به آسانی به خواسته های خود از جمله به رسمیت شناخته شدن خودگردانی یا خودمختاری دست پیدا کنند.

نیکولاس هراس، کارشناس مرکز نیو امریکن سکیوریتی معتقد است آینده کردهای سوریه به ادامه حضور و حمایت آمریکا از آنها بستگی دارد. وی به خبرگزاری فرانسه گفت تا زمانی که موضع آمریکا و سیاست های این کشور درباره اینده سوریه روشن نشود هیچ کدام از بازیگران دیگر حرکتی نخواهند کرد. به گفته وی، بهتر است کردها به ائتلاف و آمریکا بچسبند. دکتر هراس در مصاحبه پیشین خود با خبرگزاری کردپرس تاکید کرد که که آمریکا و ائتلاف مبارزه با داعش، پیروزی بر این گروه تررویستی را مدیون جانفشانی کردها می دانند و این احتمال وجود دارد که آمریکا تا زمانی که وضعیت کردها ثبات پیدا نکند به حمایت از آنها ادامه دهد.

به هر حال باید دید حالا که تمام مناطق تحت کنترل داعش در شرق سوریه به دست کردها افتاده است، کردها می توانند از این اتفاق به عنوان برگ برنده استفاده کنند. اما یک نکته که اکثر کارشناسان مسائل سوریه بر آن اتفاق نظر دارند این است که راه حل سوری-سوری که منظور از آن مذاکره کردها و دمشق است، بهترین راه حل خواهد بود.

کد خبرنگار: 40101