کلان شهر ماردین در جنوب شرقی ترکیه یکی از بزرگ ترین شهرهای کردنشین این کشور به حساب می آید که مانند بیشتر شهرهای جنوب شرقی ترکیه به عنوان حوزه نفوذ حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) به شناخته می شود. ماردین یکی از مهم ترین کلان شهرهایی بود که حکومت حزب عدالت و توسعه (AKP) و وزارت کشور ترکیه در دوران وضعیت اضطراری که بعد از کودتای نافرجام 15 جولای 2016 اعمال شده بود، دست به برکناری شهردارهای منتخب ملت زده و به بهانه حمایت این شهرداری ها از PKK برای آنان قیم تعیین کرد.

اگر چه وزارت کشور ترکیه برای 94 شهرداری وابسته به HDP و حزب مناطق دموکراتیک ترکیه (BDP) در استان های کردنشین ترکیه قیم تعیین کرده است، اما ماردین به دلیل برکناری احمد ترک، سیاستمدار معروف کرد ترکیه که از سوی وزارت کشور ترکیه از شهرداری ماردین برکنار شد و سپس با واکنش های جامعه مدنی و سیاسی ترکیه به زندان منتقل شد، به صورت نمادین به مرکز این سیاست ها تبدیل شده است. به خصوص این که HDP طی اقدامی بار دیگر احمد ترک شهردار برکنار شده این شهر را به عنوان نامزد خود برای انتخابات 2019 معرفی کرده است. محبوبیت احمد ترک در میان نه تنها کردهای ترکیه بلکه تمام کردهای منطقه از یک سو و دوران پرتنش زندانی شدن وی در سایه واکنش های داخلی و بین المللی از سوی دیگر باعث شده است که انتخاب دوباره احمد ترک برای نامزدی در انتخابات شهرداری ها از حوزه ماردین این شهر را به عنوان نماد مبارزه با سیاست تعیین قیم تبدیل کند. شکست نامزدهای معرفی شده از سوی AKP در ماردین و در 93 حوزه انتخاباتی که حکومت ترکیه اقدام به تعیین قیم برای آنان کرده است، به معنی شکست سیاست تعیین قیم برای شهرداری های کردنشین خواهد بود. در این مبارزه احمد ترک و شهر ماردین اهمیت نمادین پیدا کرده و در واقع حضور احمد ترک کهنه کار در این دوره از انتخابات به نوعی مبارزه با سیاست تعیین قیم دولت ترکیه به حساب می آید.

AKP که تبلیغات زیادی در راستای عملکرد خوب قیم های تعیین شده برای شهرداری های مناطق شرقی و جنوب شرقی ترکیه انجام داده، در این دوره از انتخابات هزینه های زیادی را صرف رقابت های انتخاباتی به خصوص در این 94 حوزه انتخاباتی کرده و اکنون تلاش می کند تا با هر تدبیری قیم ها را به عنوان منتخبین ملت در شهرهای کردنشین برای مدت پنج سال نهادینه کند. در واقع تمرکز شدید حزب حاکم در میتینگ های انتخاباتی این دوره از انتخابات بر روی HDP و معرفی این حزب به عنوان شاخه PKK در ترکیه از همین هدف نشأت می گیرد تا به مردم کرد در مناطق کردنشین به خصوص جنوب شرقی ترکیه بقبولاند که شهردارهایی که آنان در دوره های پیش انتخاب کرده بودند بودجه ای را که باید صرف عمران و آبادانی شهر می کردند، صرف عملیات های نظامی و خرابکارانه PKK علیه دولت مرکزی ترکیه کرده اند.

حکومت ترکیه که بعد از دستگیری و زندانی کردن رؤسای مشترک و برخی از نمایندگان معروف HDP در سال 2016 میلادی سیاست تعیین قیم را به صورت فشرده در دستور کار قرار داده بود، در چند سال اخیر با استفاده از این سیاست ها توانسته است تا حد زیادی دست به کنترل امور در مناطق شرقی و جنوب شرقی ترکیه بزند. از همین رو در انتخابات پیش رو در صورت شکست قیم های شهرداری های شهرهای کردنشین، حکومت ترکیه یکی از مهم ترین ابزارهای خود برای کنترل مناطق کردنشین را از دست خواهد داد.

AKP که در سال 2009 میلادی در ماردین با کسب 45 درصد از آراء توانسته بود شهرداری این شهر مهم کردنشین را به دست آورد در دوره بعد رقابت را به احمد ترک که به تنهایی به عنوان نامزد مستقل ماردین در انتخابات حضور داشت واگذار کرده و آک پارتی با کاهش 8 درصدی آراء خود در ماردین نه تنها نتوانست در سال 2014 موفقیت سال 2009 را تکرار کند بلکه با کسب 37 درصد روند نزولی خود را در استان های کردنشین آغاز کرد. روندی که در یک سال بعد وارد شیب تندی شد و آک پارتی با از دست دادن 18 درصد دیگر از آراء خود در انتخابات پارلمانی 2015 در ماردین تنها توانست 19 درصد رأی به دست آورد. کاهش 26 درصدی آراء AKP در ماردین آن هم طی شش سال این حزب را به این نتیجه رساند که دیگر از راه های دموکراتیک نخواهد توانست در این شهر موفقیت سال 2009 میلادی خود را تکرار کند. به همین خاطر بود که با برکناری احمد ترک دست به تعیین قیم برای شهرداری این شهر زد. انتخابات 2018 میلادی که در سایه سیاست تعیین قیم و فشارهای شدید دولت مرکزی در شهرهای کردنشین برگزار شد، اگرچه افزایش قابل لمسی را در آراء انتخاباتی برای AKP به ارمغان آورد ولی 29 درصد آراء این حزب در برابر 60 درصد آراء HDP دولت مرکزی را به این نتیجه رساند که در انتخابات شهرداری ها در این کلان شهر کردنشین نخواهد توانست حرفی برای گفتن داشته باشد.

اکنون AKP با معرفی مهمت وجدی قهرمان، نماینده AKP در سال 2011 در پارلمان ترکیه از ماردین که سال های زیادی نیز در اتاق بازرگانی ماردین فعال بوده و یکی از اعضای مهم کرد آک پارتی به حساب می آید، تلاش می کند تا شاید بتواند در برابر احمد ترک نتایج را به سال 2009 میلادی بازگرداند. چیزی که با توجه به وضعیت حال حاضر در این شهر به هیچ عنوان محتمل به نظر نمی رسد.

خبرگزاری کردپرس/ سرویس ترکیه

بیشتر بخوانید:

دیاربکر؛ تقابل کردهای راست محافظه کار با کردهای چپ گرا در بزرگترین شهر کردنشین ترکیه

ایغدیر؛ کلاف سردرگم انتخابات و رقابت کردها و ترک های ملی گرا

ازمیر؛ ائتلاف کامل اپوزیسیون در برابر حاکمیت سیاسی در دژ مستحکم CHP