به گزارش کردپرس، بوجود آمدن داعش در عراق و سوریه باعث شد شبه نظامیان کرد در این دو کشور خودی نشان دهند و توجه جامعه بین الملل را به وضعیت کردها جلب کنند. کردهای عراق و سوریه پیش قراول جنگ با داعش بودند و تواسنتند موفقیت هایی در این راه کسب کنند اما کردهای سوریه که سالها نام ونشانی از آنها وجود نداشت با کمک ائتلاف جهانی مبارزه با داعش ضمن بیرون راندن این گروه تروریستی از منطقه ای به وسعت یک چهارم خاک سوریه، زمینه را برای ایجاد منطقه ای خودگردان فراهم کردند. اکنون آنها مدیریت خودگردان در این مناطق تشکیل داده اند و با توجه به این که بیشتر این مناطق غنی از منابع نفت، آب و گاز بوده و زمین های آن از نظر کشاورزی حاصل خیز است نمی خواهند به هیچ وجه کنترل آن را از دست بدهند. اما این وضعیت چالش هایی هم پیش روی کردها قرار داده است؛ آمریکا، متحد اصلی کردها قصد بیرون بردن نیروهای خود از منطقه تحت کنترل کردها را دارد، دولت مرکزی سوریه که با آغاز جنگ داخلی مناطق کردنشین را به نیروهای کُرد واگذار کرد خواستار کنترل دوباره دولت مرکزی بر این مناطق- خواه از طریق مسالمت آمیز و خواه از طریق جنگ است- و ترکیه نیز خود را برای حمله ای همه جانبه به این مناطق آماده کرده است.

در این میان کردهای سوریه که تاکید کرده اند به هیچ وجه قصد جدا شدن از سوریه را ندارند، خواستار مذاکره با دولت سوریه و رسیدن به توافقی هستند که مورد رضایت کردها و بشار اسد باشد. خبرگزاری کردپرس با آنتونی آویس دوبوسون، روزنامه نگار تبعه آفریقای جنوبی و ساکن استرالیا درباره مسائل مهم حوزه کردی مصاحبه کرده است. بخش اول مصاحبه به بررسی رابطه کردها با دولت مرکزی سوریه و نیز چشم انداز این رابطه در آینده اختصاص دارد.

موقعیت کردها و دولت مرکزی سوریه

دوبوسون درباره احتمال رسیدن کردها و دمشق به توافق خوش بین است اما معتقد است که بشار اسد حاضر نیست درباره مسائلی مانند خودمختاری به کردها امتیاز دهد. دوبوسون به کردپرس گفت: « این احتمال وجود دارد که کردها و بشار اسد بتوانند با هم به توافق برسند اما به توجه به این که ذهنیت دمشق در مورد کردها تغییر نکرده و تمایلی هم نشان نداده، این احتمال وجود ندارد که دمشق بخواهد در مورد مسائلی که از نظر اداره خودگردان شمال سوریه مهم است امتیاز دهد و از جمله این مسائل خودمختاری سیاسی، کثرت گرایی و حقوق مدنی است.»

وی معتقد است که با توجه به این که سابقه حکومت فعلی در سوریه به پنجاه سال پیش باز می گردد، می گوید کردها در این سالها با مشکلات زیادی روبه رو شده و نتوانسته اند خواسته های خود را از دولت مرکزی سوریه مطالبه کنند. دوبوسون معتقد است دولت سوریه طی آن سالها خودمختاری، هویت و استقلال اقلیت ها را به رسمیت نشناخته و سعی در ساختن یک کشور تماما عربی کرده است. این نویسنده ساکن استرالیا می گوید در پیش گرفتن سیاست تاکید بر هویت عربی سوریه از گذشته تا پا گذاشتن به قرن 21 میلادی وجود داشته است.

روزنامه نگار حوزه مسائل کردی ساکن استرالیا درباره تغییر وضعیت سیاسی در مناطق کردنشین سوریه به کردپرس گفت: « وقتی جنگ داخلی در سال 2011 به وقوع پیوست کردها در شمال سوریه مانند برخی از مناطق این کشور به خیابان ها آمدند و خواستار اعطای خودمختاری سیاسی و حقوق مدنی از سوی دولت مرکزی شدند. کردها به سایر اقلیت ها در شمال سوریه پیوسته و با تشکیل نیروی شبه نظامی اقدام به کنترل تمام مناطق کردنشین به جز مناطقی از شهرهای قامیشلو و حسکه کردند.»

از نظر این کارشناس مسائل کردی، « ائتلاف سیاسی حاکم بر شمال سوریه موسوم به جنبش جامعه دموکراتیک یا (TEV DEM) به رهبری حزب کردی اتحاد دموکراتیک سوریه یا PYD که اداره خودگردان چند قومیتی در شمال سوریه تاسیس کرده است به دنبال شکستن ایده حاکمیت عربی بر تمام سوریه است و این مسئله بخشی از ایده جنبش برای پروژه بزرگتری برای شمال سوریه است که هدف از آن ایجاد پروژه چند قومیتی کثرت گرا و دموکراتیک برگرفته از ایدئولوژی کنفردالیسم دموکراتیک است. این ایده هم اکنون در شمال سوریه پیگری می شود. من این سابقه را بیان کردم تا نگاه و رویکرد و منطق شورای دموکراتیک سوریه، شاخه سیاسی نیروهای دموکراتیک سوریه را در مذاکره با دولت مرکزی سوریه بهتر درک کنیم.»

دوبوسون درباره منطق و رویکرد دمشق پیرامون مذاکره با کردها افزود: « منطق و رویکردی که دولت دمشق در مذاکره در پیش گرفته با منطق و رویکرد کردها متفاوت است. بشار اسد از همان آغاز جنگ در سوریه به طور صریح بیان کرده است که هدف او بازپس گرفتن تمام خاک سوریه از جمله شمال شرق آن کشور است که تحت کنترل نیروهای کرد است. ارتش عربی سوریه با کمک جت های روسی و نیروهای همپیمان تمام تلاش خود را با استفاده از همه ابزارها کرده است تا اطمینان یابد همه شهرهای سوریه تحت کنترل دوباره دمشق در بیایند. دولت دمشق همه توان نظامی خود را برای رسیدن به این منظور به کار برده است. دولت به اپوزیسیون پیشنهاد کرده است در ازای حفظ جانشان به دولت تسلیم شوند. آنهایی که تسلیم را رد کنند با خشم دولت مواجه می شوند چنان که دمشق در گذشته عزم خود را برای کنترل کامل بر همه مناطق نشان داده است.»

مذاکرات خسته کننده کردها و دمشق

وی معتقد است که برخی مقامات کرد سوریه مانند الهام احمد با وجود ذهنیت موجود در دمشق، برای برقراری مذاکره تلاش می کنند. «هدف از مذاکره کردها با دمشق خریدن زمان برای به ثمر رسیدن پروژه سیاسی جنبش جامعه دموکراتیک و نیز توسعه دستاوردهایی است که کردها در طول جنگ با داعش به دست آورده اند.»

دوبوسون تاکید کرد «مذاکرات میان کردها و دولت دمشق به صورتی خسته کننده و کند پیش می رود و دولت هم در مورد تن دادن به مطالباتی که از نظر کردها مهم است تمایلی نشان نمی دهد. خودمختاری سیاسی و حقوق مدنی کردها از نظر شورای دموکراتیک سوریه اهمیت بسیار زیادی دارد. و آنها در مقابل دستیابی به این خواسته ها پیشنهاد کرده اند نیروهای سوریه دموکراتیک در ارتش ملی سوریه ادغام شود و امتیازاتی دیگری هم مانند واگذاری برخی مناطق به دمشق به حکومت بدهند. اما دولت سوریه همچنان علاقه ای برای مذاکره با کردها نشان نمی دهد و خواستار خروج همه نیروهای بیگانه مانند ترکیه وآمریکا از سوریه شده است که به درخواست دمشق وارد کشور نشده اند. برخی مقامات کرد مانند صالح مسلم، رهبر مشترک سابق YPG کنترل کامل و دوباره حکومت مرکزی بر تمام کشور را نمی پذیرند و دمشق باید به اقلیت هایی که دولت قبلا به حقوق آنها توجهی نکرده احترام بگذارد.»

چشم انداز مذاکرات

دوبوسون، نویسنده و روزنامه نگار ساکن استرالیا درباره چشم انداز مذاکره میان کردها و دولت سوریه گفت: « با توجه به دلایلی که ذکر شد و نیز عدم تایید مذاکره میان کردها و دمشق از سوی آمریکا، به نظر نمی رسد حل سیاسی این مسئله امکان پذیر باشد. هرچند ممکن است احتمال رسیدن کردها و بشار اسد به توافقی وجود داشته باشد اما با توجه به وجود ایدئولوژی متضاد دو طرف، نمی توان حل کامل مسئله را میان دو طرف متصور شد.»

کد خبرنگار: 40101