واژه «کردستان» همواره یکی از واژه های جنجالی در عرصه سیاست ترکیه بوده و برای اولین بار نیست که شاهد جنجال بر سر استفاده از این واژه هستیم. نیازی به رفتن به عمق تاریخ نیست، طرح واژه "کردستان" از سوی عثمان بایدمیر در پارلمان ترکیه و جریمه نقدی وی به دلیل استفاده از این واژه، یا ممنوعیت استفاده از واژه کردستان در پارلمان ترکیه که به شکل یک قانون داخلی پارلمان درآمده است را در چند سال اخیر همه به خاطر دارند. واژه ای که یک بار دیگر در انتخابات 31 مارس شهرداری های ترکیه نیز به یکی از بحث های داغ محافل سیاسی تبدیل شد. زمانی که دقیقاً یک ماه پیش اردوغان و تیم حزب عدالت و توسعه (AKP) به شدت در حال تخریب واژه کردستان پیش از انتخابات شهرداری ها بودند هیچ کس تصور نمی کرد که در فاصله کمتر از یک ماه همین تیم به صورت فشرده از واژه کردستان استفاده کرده و برنامه های انتخاباتی خود را بر روی کردها بنا کنند.
بعد از آن که سزایی تملی رئیس مشترک حزب کُردی دموکراتیک خلق ها (HDP) برای اولین بار از استراتژی حزبش در انتخابات شهرداری های 31 مارس 2019 میلادی پرده برداشت جمله ای را به زبان آورد که در واقع خط مشی AKP برای انتخابات شهرداری ها را رقم زد. جمله جنجالی سزایی این بود: «استراتژی HDP برای انتخابات شهرداری ها پیروزی در کردستان و جلوگیری از پیروزی ائتلاف جمهور در غرب ترکیه است». این استراتژی که به نوعی بزرگترین کابوس حاکمیت سیاسی در چند سال اخیر نیز بود برای آک پارتی احتمال این را داشت که بسیار گران تمام شود {همین گونه هم شد} از همین رو این حزب تقریباً در طول روند انتخابات سیر تبلیغات انتخاباتی خود را برای مقابله با این استراتژی گذاشته و در هر میتینگی به تخریب این استراتژی به خصوص موضوع کردستان پرداخته شد. ضمن تأکید بر این که در ترکیه کردستانی وجود ندارد و کردستان در شمال عراق است، به شکل کاملا نامحترمانه ای از کسانی که از واژه کردستان استفاده می کنند خواسته شد تا "گم شده" و به کردستان بروند. ما این کردستان را به عنوان "کردستان HDP" عنوان می کنیم که در ترکیه وجود نداشته و در شمال عراق است و کسانی که دوست دارند از این واژه استفاده کنند بایستی گم شده و به آنجا بروند. کردستانی که در ادبیات سیاسی ترکیه زشت، ناپسند و غیر قابل استفاده است.
ولی کردستان آتاتورک چیست؟
انتخابات شهرداری های 2019 میلادی یک واقعیت محض را به سیاست ترکیه قبولاند و آن هم نقش کردها در تعیین نتیجه انتخابات بود. شکست حاکمیت سیاسی ترکیه در کلانشهرهای این کشور بعد از 17 سال در شرایطی رقم خورد که برای اولین بار بود که حزب کردی HDP به یک همکاری استراتژیک با اپوزیسیون ترکیه دست می زد. علاوه بر این، انتخابات 31 مارس 2019 اولین باری بود که کردهای محافظه کار و طرفدار حاکمیت سیاسی به صورت گسترده به بایکوت انتخابات پرداخته و همانگونه که خود رسانه ها و شرکت های نظرسنجی نزدیک به حاکمیت سیاسی ترکیه نیز اعلام کردند، تنها در استانبول 200 هزار کرد طرفدار آک پارتی در پای صندوق های رای حضور پیدا نکردند. نتیجه تمامی این تغییر و تحولات از دست دادن استانبول به عنوان قلعه مستحکم آک پارتی بود. از همین رو بعد از آن که به هر نحوی که باشد شورای عالی انتخابات ترکیه رای بر تکرار انتخابات استانبول داد ورق در خصوص کردها نیز برگشت و اصطلاحی جدید ظهور کرد که ما به آن "کردستان آتاتورک" می گوییم. بینالی ییلدیریم نامزد حزب حاکم در انتخابات استانبول بعد از آن که در تعطیلات عید فطر به دیاربکر سفر کرده بود در بهت و حیرت همگان از واژه ای استفاده کرد که تا یک ماه پیش به تابوی جامعه تبدیل شده بود و استفاده کنندگان از آن بایستی "گم شده و ترکیه را ترک می کردند". ولی گویا این "کردستان" همان "کردستان" نبود و تفاوت هایی میان آنان وجود دارد! به نظر می رسد کردستانی که HDP از آن استفاده می کند کردستانی است که کردها در آن تلاش می کنند تا این منطقه را تجزیه کنند. کردستانی که در آن کردها تروریست به حساب می آیند. ولی کردستانی که ییلدیریم از آن استفاده می کند کردستانی است که در جنگ های استقلال ترکیه به دعوت آتاتورک دلیران کرد از این کردستان در کنار ترک ها برای استقلال ترکیه جنگنیده اند. این کردستان زیبا، مورد قبول، پسندیده و شایسته استفاده است.
در نتیجه در فضای به شدت قطب بندی شده اجتماعی – سیاسی ترکیه واژه "کردستان" نیز از این قاعده نمی تواند مستثنی شود و مجبور به قطب بندی است. از این به بعد زمانی که در ترکیه از واژه کردستان استفاده شود باید دقت کرد که منظور فرد مورد نظر "این کردستان" است یا "آن کردستان"!
خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه
نظر شما