بی شک یکی از بزرگترین شکست های حزب حاکم در 17 سال اخیر حاکمیت خود در ترکیه از دست دادن شهرداری های کلانشهرهای مختلف به خصوص آنکارا و استانبول در انتخابات اخیر شهرداری های این کشور بود. شکستی که با توجه به جریان های مخالف داخل خود حزب عدالت و توسعه (AKP) تنها محدود به آنکارا و استانبول نخواهد ماند و تبعات سیاسی مختلفی به همراه خواهد داشت که به کاهش آراء حزب در دیگر استان ها هم منجر خواهد شد. با توجه به حساسیت موضوع و اهمیتی که شهرداری استانبول و آنکارا برای ادامه حاکمیت AKP در ترکیه دارد حکومت ترکیه بدون شک دست به تدابیر لازم خواهد زد. تدابیری که حتی پیش از انتخابات استانبول نیز از آن سخن گفته شده و با توجه به شکست پیش بینی شده حزب حاکم و ائتلاف جمهور در این انتخابات به طراحی سناریوهای آن نیز پرداخته شده بود. تدبیری که از آن می تواند به عنوان محدود کردن اختیارات شهردارهای کلانشهرهای آنکارا و استانبول یاد برد.

به زبان ساده بخواهیم این محدود کردن اختیارات را بیان کنیم این خواهد بود که حکومت ترکیه با استفاده از اکثریتی که در مجلس شهرداری ها دارد اختیارات را از شهردار کلانشهرها گرفته و به مجلس شهرداری خواهد سپرد تا به این ترتیب هم شهردارهای کلانشهرها را که متعلق به حزب رقیب خود است را بی اثر کند و هم از اکثریت خود در مجلس شهرداری ها استفاده کرده و طرح ها و برنامه های خود را بتواند پیش ببرد.

انتخابات شهرداری ها در ترکیه به این شکل صورت می گیرد که در هر استان هر رای دهنده دو برگه رای را در صندوق رای می اندازد یکی برای شهردار محل زندگی خود و یکی برای شهردار کلانشهر شهری که در آن زندگی می کند. به عنوان مثال فردی که در منطقه شیشلی استانبول زندگی می کند یک رای برای شهرداری شیشلی به صندوق می انداز و یک رای برای شهردار کلانشهر استانبول. شهردارهای مناطق چندگانه انتخابات شده با رای مردم، به همراه اعضای تعیین شده از سوی شورای عالی انتخابات به ریاست شهردار کلانشهری که با رای مستقیم مردم انتخاب شده است؛ مجلس شهرداری را تشکیل می دهد. از همین رو ساختار مجلس شهرداری همیشه از حزبی که انتخابات شهرداری کلانشهر را پیروز شده است به وجود نمی آید. به عنوان مثال اگرچه شهرداری کلانشهر استانبول را اکرم امام اوغلو از حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP) پیروز شده است ولی اکثریت ساختار شهرداری استانبول به دلیل پیروزی نامزدهای آک پارتی در انتخابات شهرداری چندگانه استان استانبول از آن این حزب است. حال با توجه به ساختار به وجود آمده در آنکارا و استانبول اگرچه شهردارهای کلانشهرهای این استان ها هر دو از طرف اپوزیسیون انتخاب شده و حزب حاکم شکست خورده انتخابات کلانشهرها بوده است ولی اکثریت شهردارهای مناطق چندگانه هم استانبول و هم آنکارا در دست شهردارهای وابسته به آک پارتی است و این نیز طرح تنفیذ اختیارات از شهردار کلانشهر یعنی ریاست مجلس شهردرای را به رای اکثریت اعضای مجلس شهردرای را در دستور کار حکومت قرار می دهد تا بدین ترتیب استراتژی محدود کردن اختیارات شهردارهای کلانشهر استانبول و آنکارا را فراهم کنند.

همانگونه که پیش از انتخابات استانبول نیز این اقدام در دستور کار قرار گرفته و در کمتر از یک ماه از برگزاری انتخابات 31 مارس 2019 شهردرای های ترکیه و شکست گسترده آک پارتی در کلانشهرهای این کشور طرحی از سوی مدیریت تجارت داخلی وابسته به وزارت تجارت ترکیه و وزارتخانه شهرسازی و حومه ترکیه صادر شد که بر اساس این طرح "انتخابات و انتصاب مدیران شرکت های وابسته به شهرداری ها از سوی مجلس شهرداری باید صورت بگیرد" این درحالیست که پیش از این مدیران شرکت های وابسته به شهردرای ها با امضای شهردار کلانشهر صورت می گرفت. طرح های مشابهی که در روزهای پیش رو بیش از پیش با آنان روبه رو خواهیم شد.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه