به گزارش کردپرس، ترکیه نزدیک به چهار دهه است که حملات هوایی و زمینی علیه کمپ های پ.ک.ک در منطقه کوهستانی قندیل در شمال عراق انجام می دهد. این کشور هم اینک هم در میانه اجرای عملیات نظامی دیگری علیه پ.ک.ک در این منطقه با نام عملیات چنگال است.

روزنامه وابسته به دولت به نام دیلی صباح گزارش داد که این اقدام نظامی برای دور کردن پ.ک.ک از منطقه کوهستانی خواکورک است که زمینه عبور نیروهای پ.ک.ک را از قندیل به استان صلاح الدین عراق را فراهم می کند و این استان هم مرز با سوریه است.

پ.ک.ک که از سوی ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده، نزدیک به 40 سال به حمله به مواضع نظامی، کاشت بمب های کنار جاده ای و ربودن سربازان ترکیه اقدام کرده است. این تقابل در چهار سال گذشته به مرگ 4550 نفر منجر شده که که بر اساس گزارش گروه بین الملل بحران حدود 323 نفر از این افراد در شمال عراق جان خود را از دست داده اند.

با توجه به مرگ 3 سرباز ترکیه در شمال عراق در ماه آگوست گذشته در کنار کشته شدن سربازان بیشتری در ماه های گذشته از جمله کشته شدن یکی از دیپلمات های ترکیه در اربیل، پایتخت اقلیم کردستان، باید این سوال جدی را مطرح کرد که چرا ترکیه با این که این اقدامات نتیجه ای را به دنبال نداشته همچنان به این کار ادامه می دهد.

درست است که این اقدامات نظامی در میان ناسیونالیست های ترک و افراطی ها که رجب طیب اردوغان به آنها به خاطر کسب حمایت سیاسی اتکا دارد مورد حمایت قرار می گیرد اما این اقدامات نظامی ترکیه در شمال عراق به دلیل هزینه های نظامی و نیز تعداد کشته ها در میان ارتش ترکیه یک اقدام پر هزینه محسوب می شود.

وقتی عملیات چنگال در ماه می 2019 آغاز شد، این رسانه طرفدار دولت ادعا کرد که هدف از آن از بین بردن نفوذ و قدرت غالب پ.ک.ک در شمال عراق است. اما با توجه به طبیعت زمخت این منطقه کوهستانی و این که مرزهای ایران و عراق را به هم متصل می کند چنین هدفی بسیار بلند پروازانه است.

ارتش ترکیه اولین عملیات های گسترده نظامی را با نام های پرهیاهو و متعصبانه تری همچون عملیات آهنین و عملیات پتک در سال های 1992 و 1995 در شمال عراق علیه پ.ک.ک به اجرا گذاشت که در آن هزاران تن از نیروهای ارتش ترکیه شرکت داشتند. نتیجه این عملیات های نظامی چه بود؟ خروج مجدد نیروهای ارتش ترکیه از شمال عراق، ادامه حضور نیروهای پ.ک.ک در قندیل و از دست رفتن جان نظامیان و غیرنظامیان.

ترکیه در سال 2008 ظرف یک هفته و با هدف ضربه زدن به زیرساخت های نظامی پ.ک.ک، هزاران تن از نیروهای ارتش را به منطقه خواکورک اعزام کرد. نتیجه این عملیات جان باختن 24 سرباز، سه محافط روستا و سقوط یک هلیکوپتر کبرا بود. به چه چیزی دست یافت؟ بن بست استراتژیک.

ترکیه در ماه می تازه ترین عملیات نظامی خود را که به گفته خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه « اطلاعات تازه ای درباره فعالیت های تروریستها» در اختیار ترکیه قرار داده آغاز کرد.

به تصویر بزرگتر نگاه کنید: ترکیه اکنون خود را دقیقا در جایی می بیند که 30 سال پیش قرار داشت زیرا در تقابلی پر درد سر گیر افتاده است که نه امنیت را برای شهروندان ترکیه به ارمغان می آورد و نه رفاه را برای شهروندان کرد طرفدار پ.ک.ک به همراه داشته است.

این دخالت های نظامی ترکیه در شمال عراقم شکلات دیپلماتیک هم میان آنکارا و دولت های اربیل و بغداد که ترکیه قلمرو و حاکمیت آنها را نقض می کند بوجود می آورد و این مسئله علیرغم وجود شواهد زیاد حاکی از بی فایده بود و دستاورد نداشتن این اقدامات اتفاق می افتد.

آیا این امکان وجود دارد که با وجود این که ترکیه ادعا می کند که این عملیات های موفقیت های یکجانبه برای ترکیه داشته و به اهداف خود رسیده، یک یا دو سال دیگر همین اقدام را تکرار کند؟ مردم ترکیه ساده لوح نیستند. آنها می دانند که اگر عملیات نظامی موفقیت آمیز باشد فقط یک عملیات است و نه چند عملیات. آیا آنها می دانند؟

چند توضیح برای این مسئله وجود دارد:

برای کشوری که میراث تاریخی آن با از دست دادن بخش بسیار بزرگی از سرزمین آن در طی آخرین دهه های عمر امپراتوری عثمانی گره خورده، ترکها از این که بخواهند قدرت را در جهان بگسترانند احساس ناامنی نخواهند کرد. بخشی از آن به خاطر عظمت و قدرت دوران امپراتوری عثمانی است و نه همه حقایق پیرامون آن. شوهای تلویزیونی با بودجه های فراوان، افسانه های تاریخی و برخی حقایق پیروزی های عثمانی ها را در برابر دشمنان خارجی در ایام رمضان نشان می دهند.

دوم این که، دولت ترکیه می داند که با اجازه دادن به ژنرال های ترک برای رفتن به مناطق کوهستانی تقریبا خالی (از سکنه) عراق به همراه ساز و برگ نظامی چیزی را از دست نمی دهد؛ بویژه این که چنین اقدامی ممکن است تصویر یک کشور قدرتمند، با ابهت و شکست ناپذیر را به نمایش بگذارد.

اما احتمالا مهم ترین دلیل فشار آوردن به شهروندان ترکیه باشد تا بدانند که گاهی باید برای کشور قربانی بدهند. بسیاری از برنامه های ابتدایی شامگاهی در تلویزیون های ترکیه حاوی صحنه های زجه خانواده هایی است که پسران خود را در جنگ با پ.ک.ک در همان کوهستان های دورافتاده قندیل از دست داده اند. هیچ کس نمی خواهد چنین تصاویری را مشاهده کند و در واقع، هیچ کس نمی خواهد از دست دادن عزیزان خود را تجربه کند اما هیچ کدام از شهروندان ترک جرات زیر سوال بردن اهداف عملیات های نظامی ارتش ترکیه را ندارد زیرا با اتهام خیانت روبه رو خواهد شد.

پ.ک.ک همه این ها را می بیند و هر از گاهی ترکیه را برای حمله به شمال عراق تحریک می کند همان طور که در اکتبر 2013 این کار را کرد. آنکارا دقیقا در این میدان (پ.ک.ک) بازی کرد.

آیا ترکیه می تواند اقدام جایگزینی انجام دهد؟

ترکیه می تواند عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ.ک.ک را آزاد کند و پ.ک.ک نیز می تواند روند خلع سلاح را با نظارت طرفی مستقل و توانمند اجرا کند. با این حال، دشمنی ریشه دوانده میان طرفین و نیز بی اعتمادی نسبت به روند صلح نشاندهنده احتمال عدم اتفاق افتادن این روی داد است.

احتمال قوی تر ادامه انفجار بمبها در کوهستان های خالی عراق در طول سالیان متوالی است.

منبع: هفته نامه اهرام ویکلی

نویسنده: استفان استار

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101