کُرد پرس- بحران آب های زیرزمینی سال هاست که دامنگیر دشت های کردستان شده است. دشت های قروه و دهگلان با کسری مخازن آب های زیرزمینی مواجه شده است و سال ها بارندگی هم نمی تواند آن را جبران کند چرا که زمان تجدیدپذیری آب‌های زیرزمینی نسبت به آب‌های سطحی بسیار طولانی‌تر است.

به گفته کارشناسان در بسیاری از مناطق جهان، آب‌های زیرزمینی به عنوان منابع استراتژیک به شمار می‌آیند و می‌توانند در شرایط کمبود آب و خشکسالی طولانی مورد استفاده قرار بگیرند. به تعبیری دیگر می‌توان منابع آب زیرزمینی را یک پناهگاه دانست. اما در کشور ما این موضوع رعایت نشده و عملاً در کشور بدون توجه به این مسأله از منابع آب زیرزمینی استفاده می‌شود و در واقع برداشت از آب‌های زیرزمینی به حراج گذاشته شده است.

بر اساس آمارها، حدود ۴۷۰ هزار حلقه چاه مجاز و حدود ۳۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که از این تعداد، بر اساس اعلام شرکت آب منطقه ای، ۶ هزار و ۲۷۳ حلقه چاه غیر مجاز و ۱۱ هزار و ۵۱۳ حلقه چاه مجاز برای تامین آب مصارف کشاورزی در استان کردستان وجود دارد.

اما معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای کردستان با اینکه تعداد چاه های غیرمجاز استان را 6 هزار و 273 حلقه اعلام کرده، عنوان کرده اکنون بیش از هفت هزار حلقه چاه غیرمجاز در این استان در بخش‌های کشاورزی و صنعت شناسایی شده است که این دو آمار با هم همخوانی ندارد و افکار عمومی را با ابهام تعداد چاه های غیرمجاز استان روبرور می کند.

عرفان مومن پور در گفت و گو با ایرنا مقدار برداشت آب از چاه‌های مجاز برای مصارف کشاورزی را ۳۱۹ میلیون و ۳۵ هزار مترمکعب اعلام کرده و گفته است: سالانه ۶۱ میلیون و ۶۲ هزار مترمکعب آب به صورت غیرمجاز برای مصرف کشاورزی از سفره های زیرزمینی برداشت می‌شود.

اما در سطح کشور کل برداشت آب به صورت مجاز، ۴۹ میلیارد مترمکعب و به صورت غیرمجاز ۷.۳ میلیارد مترمکعب است.

خطر از بین رفتن آب های زیرزمینی و مواجه ساختن روستاهای استان با بی آبی، کردستان را تهدید می کند و همانطور که نقشه های مرکز ملی خشکسالی نشان می دهد دشت های قروه و بیجار و دهگلان حال خوشی ندارند. این شرایط در سطح کشور هم نامناسب است که طبق آخرین آمار و به نقل از وزارت نیرو در حال حاضر کسری تجمعی سفره‌های زیرزمینی به ۱۳۴ میلیارد مترمکعب رسیده است. طبق این آمار 10 هزار روستای کشور هنوز آب پایدار ندارند و شرایط آبی کشور مناسب نیست. مسئولان بر این باورند که در ابتدا باید مصرف را کنترل کنیم و اولویت مدیریت مصرف در بخش کشاورزی است که حدود ۹۰ درصد آب را در اختیار دارد اما باید چاره ای اساسی بر حل معضل چاه های غیرمجاز اندیشید.