شاید آن روز که روزنامه فرانسوی اشتباهی از آقای نوبل برای اختراع دینامیت تحت عنوان سوداگر مرگ تیتر زده بود عمق فاجعه جنگ و مرگ که باهم گره خورده‌اند برای جهان آنچنان که باید درک نشده بود؛ اما نوبل تاریخ ساز، از ترس رسوایی تاریخی بنیاد صلح نوبل را تاسیس کرد تا شاید مرهمی بر اختراع مرگبار او، کاهنده و بازدارنده big bang نابودی جهان باشد.

یک روزنامه که قوی‌ترین رسانه عصر خود بود توانست تاثیر عمیقی بر اختراع تاریخی نوبل بگذارد و زندگی شخصی و اجتماعی او را دگرگون کند طوری که کاملا تغییر جهت داده و تمام دارایی‌هایش را در زمان حیات و بعد از آن به ترویج و برقراری صلح در جهان اختصاص دهد. آقای نوبل از اختراعی که کرده بود خوشحال بود و اهمیت تاریخ و رسالتی که بر عهده داشت را به تمامی درک کرده بود اما هیچ‌وقت دوست نداشت که جهانیان از او به عنوان تاجر و کاسب مرگ یاد کنند.

تیتر روزنامه فرانسوی به عنوان یکی از رسانه‌های تاثیرگذار عصر خود مسیر زندگی آقای نوبل و تاحدودی جنبش‌ها و تلاش‌های جهانی را از سواگری مرگ به سمت صلح تغییر داد آنچنان که دیگر اغلب دنیا آقای نوبل را نه برای اختراع تاریخی دینامیت بلکه برای حرکت تاریخ‌ساز تلاش برای صلح و جایزه صلح نوبل یاد می‌کنند و این نشان ازتاثیرات رسانه است.

بی‌تردید رسانه‌ها از آنچنان قدرتی در جهان برخوردارند که می‌توانند هرگونه اتفاقی را تحت شعاع تحلیل‌های خود قرار دهند. رابرت مرداک امپراتور رسانه‌ای آمریکا می‌گوید اگر فردا ما در یکی از رسانه‌هایمان اعلام کنیم که رئیس جمهور آمریکا ترور شده است دیگر نمی‌توانید او را زنده بیابید و این همان قدرت تقریبا نامحدود رسانه‌ای است که حتی می‌تواند قدرتمندترین شخص یک مملکت پیشرفته را به راحتی در خود ببلعد و هضم کند تاجایی که اثبات حقانیت آن با چالش روبرو شود.

رسانه‌هاحوادث اتفاق‌افتاده را گاها آنچنان که دوست دارند جهت‌دهند تفسیر کرده و هر آنچه حادث شده است را به سمت و سویی خاص جهت می‌دهند که گاها هیچ‌گونه سنخیتی باهم ندارند و ۱۸۰ درجه تغییر مسیر می‌دهند؛ عین آنچه که زندگی نوبل را از سوداگری مرگ به صلح نوبل تغییر داد؛ از نوع این رسانه‌ها در دنیای اطلاعاتی امروز بسیار فراوان هستند که توان تغییرجنگ به صلح و صلح به جنگ را دارند.

رسانەهایی هستند که به دنبال تفسیر صرف حوادث اتفاقی نیستند بلکه در تلاش برای وقوع حوادثی هستند که به دنبال آن هستند، عین آنچه آقای مرداک می‌گوید؛ یعنی خود به دنبال اتفاق جنگ یا صلح هستند و جهان را به سمت حادث شدن اتفاقات دلخواه خود جهت می‌دهند و برای رسیدن به اهداف خود تلاش می کنند. تشخیص نوع رسانه‌ها و اعتبار آن به شاخص‌های بسیاری ربط دارد که خود رسانه‌ها حتی بر سواد رسانه‌ای مخاطب خود تاثیر می‌گذارند.

دنیای اطلاعات‌محور کنونی امکان استفاده دو‌طرفه از رسانه را تقریبا برای هرکسی فراهم کرده و کنش‌های رسانه‌ای هرکسی در جایی دیگر یا همانجا بلافاصله با واکنش‌هایی روبرو خواهد شد که در جهت دادن جهان به سمت جنگ یا صلح بسته به توان رسانه‌ای که اگر قوی باشد همچون بمب اطلاعاتی منتشر خواهد کرد و اگر هم کوچک در حد موبایل یک فرد عادی تاثیر خواهد گذاشت و هیچ‌گاه از اثر پروانه‌ای رسانه‌ای خود به این معنی که بال زدن پروانه‌ای بر روی اقیانوس آرام می‌تواند در طوفانی شدن آن موثر باشد غافل نشده و این بینش ماست که با آن مرگ را سوادگری کنیم یا مروج صلح باشیم.

منبع: روزنامه روژان