بدون شک یکی از مهمترین اهداف اپوزیسیون ترکیه برچیدن سیستم ریاست جمهوری و بازگشت به سیستم مدیریتی پارلمانی در این کشور است. تداوم سیستم ریاست جمهوری در ترکیه تنها با پیروزی ائتلاف جمهور متشکل از حزب عدالت و توسعه (AKP) به ریاست رجب طیب اردوغان و حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) به ریاست دولت باغچلی امکان پذیر است و تمامی احزاب اپوزیسیون ترکیه در یک هدف متحد هستند و آن هم بازگشت به سیستم پارلمانی است.

در این کشمکش سیاسی یکی از مهمترین نقش ها را صلاح الدین دمیرتاش، رئیس مشترک سابق و زندانی حزب کردی دموکراتیک خلق ها (HDP) بر عهده دارد. دمیرتاش در دوران ریاستش بر HDP یکی از مهمترین مخالفان سیستم ریاست جمهوری در ترکیه بود و بسیاری از تحلیل گران نیز دلیل زندانی شدن وی را در سال 2016 مخالفتش با سیستم ریاست جمهوری اعلام کرده اند.

بر اساس نظرسنجی های مختلفی که توسط شرکت های نظرسنجی در سطح کلان ترکیه صورت گرفته است، تعداد مخالفان و موافقان سیستم ریاست جمهوری به شدت به یکدیگر نزدیک شده اند و حتی در برخی از نظرسنجی ها تعداد هواداران بازگشت به سیستم پارلمانی بیش از تعداد هواداران سیستم ریاست جمهوری اعلام شده است. به خصوص پس از تأسیس دو حزب جدید آینده و دموکراسی و پیشرفت که به نوعی از دل خود آک پارتی بیرون آمده اند سیستم ریاست جمهوری در ترکیه به شدت متزلزل شده است. چرا که این دو حزب نیز با ریاست احمد داوود اوغلو و علی باباجان بازگشت به سیستم پارلمانی را به یکی از اولویت های اصلی خود تبدیل کرده اند. از همین رو حاکمیت ترکیه و ائتلاف جمهور تمام تلاش خود را به کار بسته اند تا بتوانند سیستم نوپای ریاست جمهوری را در ترکیه سرپا نگهدارند؛ سیستمی که بقای آن به بقای حاکمیت همین ائتلاف جمهور وابسته است.

آزادی دمیرتاش در شرایط کنونی یک تهدید جدی علیه سیستم ریاست جمهوری به حساب می آید. چرا که آزادی دمیرتاش نه تنها به عنوان پیروزی اپوزیسیون در برابر حاکمیت حساب خواهد شد، بلکه زمینه های ائتلاف سیاسی قوی اپوزیسیون و آماده سازی برای کارزار انتخابات 2023 را به شدت تقویت خواهد کرد. مقابله با سیستم ریاست جمهوری در ترکیه استراتژی اصلی دمیرتاش در دوران ریاست بر HDP بوده است و در صورت آزادی وی از زندان بدون شک، چه تحت عنوان رئیس حزبی جدید و چه رئیس حزب سابق خود این استراتژی را در پیش خواهد گرفت. علاوه بر این، با توجه به نزدیکی شخص دمیرتاش با حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP)، آزادی وی به منزله قوی تر شدن احتمال ائتلاف با CHP به عنوان اصلی ترین جریان اپوزیسیون خواهد بود.

ائتلاف جمهور به هیچ عنوان نمی خواهد نتایج انتخابات شهرداری های 2019 در کلانشهرهای ترکیه را یک بار دیگر تجربه کند و به خوبی می داند در این شرایط حساس آزادی دمیرتاش یک تهدید بالفعل و مستقیم برای سیستم ریاست جمهوری خواهد بود که طی یک استراتژی بلند مدت موفق به عملی ساختن آن شده است. زمانی که از این زاویه به موضوع نگاه کنیم دلیل رویارویی حاکمیت ترکیه با نهادهای بین المللی و اروپایی و مقاومت در برابر آزادی دمیرتاش را متوجه خواهیم شد. حاکمیت ترکیه تمام تلاش خود را به کار خواهد بست تا حبس دمیرتاش را تا سال 2023 ادامه دهد و برای این کار هر آنچه از دستش برآید انجام خواهد داد. با توجه به نزدیکی آراء مخالفان و موافقان سیستم ریاست جمهوری در ترکیه و با در نظر گرفتن قدرت دمیرتاش در بسیج افکار عمومی، به خصوص افکار عمومی کردهای ترکیه، آزادی دمیرتاش از زندان به معنی ایجاد یک مانع بسیار بزرگ بر سر راه تداوم سیستم ریاست جمهوری در ترکیه خواهد بود. به همین دلیل است که حاکمیت سیاسی ترکیه حتی رو در رو شدن با نهادهای بین المللی و حقوق بشری در جهان و به خصوص اروپا را به جان می خرد و در برابر آزادی دمیرتاش از زندان مقاومت می کند.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه