به گزارش خبرنگار کردپرس، امسال از مجموع یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن سیب تولیدی در سال جاری، حدود ۹۰۰ هزار تن به صورت صادراتی و تازه خوری روانه بازار شد و ۸۵۰ هزار تن سیب درجه یک و دو صادراتی نیز در انتظار صادرات به سر می برند.

آذربایجان غربی سهم ۵۰ تا ۶۰ درصدی در ذخیره و انبار سیب‌های صادراتی کشور دارد. فرصت سه ماهه ایی پیش روی قطار کند و فرسوده صادرات محصولات کشاورزی به ویژه سیب است و در این زمان اندک باید بیش از ۸۵۰ هزار تن سیب ذخیره‌شده در سردخانه‌های استان به کشورهای مقصد صادر شوند.

داستانی تکراری و کسل کننده که هر سال این موقع از سال، سوژه رسانه ها می شود و مدیران هم باز از موانع و محدودیت های سالیان قبل در مسیر صادرات خبر می دهند و مشخص نیست چه زمانی این موضوع قرار است تسهیل شود!

هر سال صادرات سیب آذربایجان غربی که قطب تولید این محصول در ایران به شمار می رود، در مسیر سست و لرزانی پای می گذارد که تهدید خسران مالی و هدر رفت محصول آن را تهدید می کند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در این باره می گوید: «اقدامات اداری با نهادهای ذی‌ربط برای حل موانع صادراتی سیب صورت گرفته است. اما پیمان‌سپاری ارزی و برگشت ارز حاصل از صادرات به کشور همچنان یکی از موانع مهم پیش روی صادرات به‌خصوص صادرات سیب است».

اکبر کرامتی اضافه می کند: «به دلیل تحریم‌ها و نبود بانک یا صرافی بین کشور ایران و کشورهای صادرکننده برای برگشت ارز حاصل از صادرات، صادرکنندگان با مشکل جدی مواجه هستند در حالیکه به دلیل شرایط اقلیمی و آشنایی باغداران استان با سیب امسال میزان تولید سیب و کیفیت آن در آذربایجان غربی افزایش یافته است».

کرامتی همچنین با اشاره به تعلیق کارت‌های بازرگانی عده‌ای از صادرکنندگان به دلیل مشکل تعهد ارزی می گوید: «امسال این مشکل تا حدودی برطرف شده و دولت نیز اقداماتی برای حل مشکل رفع تعهد ارزی برداشته است که امیدواریم این روند صادرات سیب استان را تسهیل بخشد».

جالب است بدانید که بسیاری از صادرکنندگان محصولات کشاورزی به ویژه سیب در سازمان امور مالیاتی و هم در بانک مرکزی در لیست سیاه قرار گرفته اند به بهانه اینکه ارز صادراتی را به کشور باز نگردانده اند. درصورتی که به صادرکنندگان بانکی معرفی نشده تا بتوانند ارز حاصل از صادرات را از طریق آن موسسه مالی به کشور بازگرداند!

سال گذشته هم از مجموع یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن سیب تولیدی استان آذربایجان غربی، ١٨٠ هزار تن تا فروردین ماه امسال همچنان در سردخانه‌ها باقی مانده بود و مسئولان با انواع شیوه های تشویقی سعی کردند در عرض یک ماه این میزان سیب را نیز به کشورهای هدف صادر کنند چرا که با گرم شدن هوا کیفیت سیب ها پایین می آید و دیگر خریداری نخواهند داشت که راضی شود سیب هایی را بخرد که از چندین ماه قبل، در سردخانه ها تلمبار شده اند.

صادرات سیب امسال هم اما چندان خوشبینانه نیست چرا که مشکلات سورت و بسته بندی، خام فروشی، نبود کامیون های یخچال دار و مشکلات ارزی همچنان به قوت خود باقی است و روند صادرات امسال هم تغییری به خود ندیده است.

مسئولان تنها ٣ ماهه زمان برای این صادرات سیب مهلت دارند! در حالی که این موضوع به برنامه ریزی دقیق و از پیش تعیین شده بر اساس میزان تولید نیاز دارد. ولی هر سال در یک ماه باقی مانده از مهلت صادرات(با توجه به کیفیت سیب)، رایزنی ها با وزارت امور خارجه، وزارت صمت و جهاد کشاورزی جهت تسریع صادرات شکل می گیرد و سیب ها هر طور شده به کشورهای مقصد صادر می شوند و در این تنگا و محدویت ها کمترین سود عاید تولیدکننده ایرانی می شود.

بی برنامگی و عدم حمایت های دولتی هر سال سبب می شود تا سردخانه های استان تا بهار سال آتی همچنان مملو از سیب باشند. در عین حال، قوانین مدون در بخش واردات و صادرات محصولات کشاورزی در کشور وجود ندارند. دوگانگی های وزارت خانه های صمت و جهاد کشاورزی و محدودیت‌های مقطعی صادرات ضربه بزرگی به این بخش از درآمد محصولات کشاورزی ایران وارد کرده است.

در حوزه حمل و نقل هم ایران چندان کارا نیست و با کمبود امکانات در این بخش دست و پنجه نرم می کند، در نهایت به دلیل هزینه های گزاف حمل و نقل نه تنها سودی نصیب صادر کننده نمی شود، بلکه هزینه ی اضافی نیز به کشور تحمیل می شود و صادر کنندگان هم دلسرد می شود. این موضوع علاوه بر اینکه به محصولات بخش کشاورزی ضربه می‌زند به کاهش میزان صادرات نیز منجر می شود.

تا بدین لحظه علیرغم حجم بالای سیب تولیدی در آذربایجان غربی، بحث برندسازی در موضوع صادرات و ایجاد زیرساخت‌های صادراتی در کشور جا نیفتاده و فروش در سایر کشورهای همسایه پس از عرضه و ورود کالا به کشور میزبان صورت می‌گیرد و تا قبل از این سیب ایران با برند افغانستان صادر می شد.

امسال با توجه به افزایش تولید سیب و تدوام مشکلات مذکور مشخص نیست سرنوشت سیب های صادراتی در این آشفته بازار چه خواهد شد؟

گزارش/ تانیا شعفی