به گزارش خبرگزاری کردپرس، در چند ماه گذشته کسانی که از روی پل موقت و فلزی تازه ساخت رودخانه سیمره در حدفاصل شهرستانهای دره شهر و پل دختر گذر کرده اند، از داخل خودرو و از فاصله ای بسیار نزدیک و از لابلای نرده های کناره این پل فلزی و زمخت، شکوه پل تاریخی و باستانی گاومیشان را به اجبار به نظاره نشسته اند، توفیقی نه چندان لذت بخش و خوشایند بلکه اتفاقی تلخ که نشان از حریم شکنی های آشکار در محدوده این پل تاریخی و تخریب های شگفت انگیز عرصه این اثر تاریخی و ملی دارد.
در سیل ویرانگر فروردین ماه امسال، استانهای ایلام، خوزستان و لرستان از جمله مناطقی بودند که بیشترین خسارتها را در این حادثه به جان خریدند. این حادثه علاوه بر اینکه خسارات زیادی به امکانات شهری و روستایی و نیز خانه های مردم وارد کرد بسیاری از زیرساختها و از جمله راههای ارتباطی را در این چند استان ویران و از بین برد.
سیل ویرانگر فروردین ماه امسال در استان ایلام چندین پل ارتباطی را نیز در هم کوبیده و با خورد برد که پل سیمره بر روی این رودخانه بزرگ در حدفاصل شهرستانهای دره شهر و پلدختر از جمله این پلهای ارتباطی بود که باعث شد برای چند ماه راه ارتباطی زمینی استانهای ایلام و لرستان از این مسیر بریده شود.
سنگ بنای این پل فلزی ارتباطی تخریب شده که چند صد متر پایین تر از پل تاریخی و باستانی گاومیشان قرار دارد به چند دهه قبل و دوران قبل از انقلاب باز می گشت که سیل ویرانگر فروردین ماه به عمر این ساخته فلزی پایان داد.
با تخریب این پل ارتباطی مسئولان استان ایلام سراسیمه برای ارتباط مجدد بین اینسو و آنسوی رودخانه خروشان سیمره ساخت یک پل موقت را در دستور کار خود قرار دادند که در مکانی دورتر از محل پلی که تخریب شده بود قرار داشت.
محل ساخت این پل موقت در کمال تعجب و شگفتی و کم تفاوتی مسئولان میراث فرهنگی در فاصله ای بسیار نزدیک با پل باستانی و تاریخی گاومیشان و درست در محدوده درجه اول این اثر باستانی و تاریخی پی ریزی شد که این اقدام تأسف و شگفتی طرفداران میراث فرهنگی و حفاظت از آثار تاریخی وملی کشورمان را به دنبال داشته است.
بر اساس قوانین و ضوابط مربوط به رعایت حریم آثار تاریخی و فرهنگی و نیز محافظت از این حریم ها، ساخت و ساز در محدوده های درجه سوم، درجه دوم و درجه اول آثار تاریخی و فرهنگی، هریک با توجه به اهمیت این آثار تاریخی ممنوع و دارای محدودیت بوده که با کمال تأسف و شگفتی باید گفت که در ماجرای ساخت پل موقت گاومیشان که البته الان دیگر با گذشت حدود 9 ماه از ساخت این پل نمی توان بر آن اسم موقت گذاشت، نه تنها حریم درجه دوم و سوم آن نادیده گرفته شده است بلکه حتی محدوده درجه یک این اثر باستانی و تاریخی که در فهرست آثار ملی کشور هم به ثبت رسیده است رعایت نشده و در جریان جاده سازی و ساخت پل به شکل بی رحمانه ای این حریم مورد تاخت و تاز و تخریب بولدوزرها و وسایل راه سازی قرار گرفت.
در ماجرای ساخت پل به اصطلاح موقت در بیخ گوش پل تاریخی گاومیشان و در چند متری آن علاوه بر تخریب محدوده حفاظتی و کاربردی این اثر تاریخی، بلکه حتی حریم بصری آن نیز مورد تاخت و ساز قرار گرفت به شکلی که حتی اگر در ماهها و سالهای آینده این پل موقت هم برداشته شود خسارتها، زخمها و تخریبهایی که در محدوده درجه یک این اثر تاریخی به جای گذاشته شده برای همیشه پاربرجا بوده و هرگز زدوده نخواهد شد.
در ماجرای ساخت پل موقت و فلزی رودخانه سیمره در بیخ گوش پل باستانی گاومیشان این پل موقت در جایی کار گذاشته شد که صخره های چند هزار ساله که خود محافظی برای عرصه های این رودخانه بودند قرار داشته که متآسفانه با ساخت این پل فلزی بخش های زیادی از این صخره ها در اینسو و آنسوی این پل فلزی نیز تخریب شدند.
بهانه ها و توجیهاتی که برای ساخت این پل در محدوده درجه یک پل تاریخی گاومیشان احتمالا مطرح شده این بوده که ساخت این پل به صورت موقت بوده و گفته شده پل دائمی در مکان قبلی این پل ساخته خواهد شد اما معلوم نیست عنوان موقت برای این پل شامل چه دوره زمانی است؟ همانطوری که حریم شکنی ها، راهسازی و تخریب عرصه پل تاریخی گاومیشان هیچ پیوندی با موقت بودن این کار ندارد و بلایی که لازم بوده را بر سر حریم پل تاریخی گاومیشان آورده اند.
گذشته از این موضوع، عنوان موقت برای این سازه زمانی کاربرد درستی دارد که ساخت آن با کمترین خسارتها و تخریب در محدوده این اثر تاریخی همراه باشد چیزی که اقدامات صورت گرفته در این زمینه و در ماجرای ساخت جاده و پل فلزی، خلاف این موضوع را نشان می دهد و تخریب های صورت گرفته در جریان جاده سازی و ساخت این پل با کم توجهی و بی رحمی صورت گرفته است.
پل تاریخی گاومیشان و سازه شگفت انگیز آن که چندین هزار سال است در برابر سیلابها، بلاهای طبیعی و حوادث گوناگون جانانه مقاومت کرده و گفته می شود ساخت آن مربوط به روزگار ساسانیان است در سیل ویرانگر فروردین ماه امسال بازهم مقاومت جانانه ای از خود نشان داد اما متاسفانه پس از این حادثه محدوده اصلی این پل نه در اثر سیلاب یا حادثه ای طبیعی بلکه بخاطر کم توجهی و نبود دوراندیشی، مورد تاخت و تاز قرار گرفت و حتی حریم درجه یک آن که کمتر از صد متر است زیرپا گذاشته شده است.
اگرچه که با تخریب جاده و پل قدیمی روی رودخانه سیمره در اثر وقوع سیل فروردین ماه و قطع ارتباط مناطق اینسو و آنسوی رودخانه سیمره بین استانهای ایلام و لرستان، بازسازی مجدد این جاده و ساخت یک پل بر روی این رودخانه بسیار ضروری بود اما با اندکی دوراندیشی و با در نظر گرفتن لزوم رعایت حریم اصلی پل تاریخی گاومیشان،این پل موقت لازم بود با فاصله بیشتری از این پل تاریخی و باستانی و رعایت حریم قانونی آن صورت می گرفت که متاسفانه این اقدام به دلایل نامعلوم صورت نگرفت.
پل تاریخی گاومیشان که از قدیمی ترین بناهای باستانی است که در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است هر ساله یکی از جاذبه های پر بازدید برای گردشگران نوروزی در استان ایلام است. نوروز امسال اما بسیاری از گردشگرانی که به دیدن این اثر تاریخی میروند با صحنه های تلخ و آزار دهنده ناشی از تخریب ها و بی توجهی به حریم این اثر باستانی مواجه خواهند شد که دیگر هرگز از ذهنشان پاک نخواهد شد، آسیب بزرگی به حوزه میراث فرهنگی و یک اثر باستانی شاخص و شناخته شده که مشخص نیست چه کسانی باید در این زمینه پاسخگو باشند.
نظر شما