کردپرس: پس از گذشت دو ماه از استعفای رسمی عبدالمهدی از منصب نخست وزیری دولت فدرال عراق و پذیرش درخواست استعفای وی از سوی مجلس نمایندگان، در نهایت برهم صالح، رئیس جمهوری این کشور، محمد توفیق علاوی را مامور تشکیل کابینه جدید دولت فدرال کرد تا جای دولت کنونی اداره امور کشور را بگیرد و برای برگزاری انتخابات زودهنگام اقدام کند. کردها در اوضاع جدید عراق که طی چند ماه اخیر تلاش کرده بودند راه سومی برگزینند و وارد نزاع های شیعیان بر سر نحوه اداره کشور نشوند و بیش از هرچیز دغدغه منافع و حفظ دستاوردهای اقلیم کردستان را داشته باشند، پس از مامور شدن علاوی برای تشکیل دولت، انشقاق در میان خود و شکست تلاش ها برای تشکیل همپیمانی کردستانی در بغداد را بیش از پیش حس کردند، به نحوی که در گفتگوها با مامور تشکیل دولت جدید، نه با یک ائتلاف کردی، بلکه آنگونه که رئیس فراکسیون آینده در مجلس عراق می گوید با سه گروه به نمایندگی از اقلیم کردستان مواجه هستیم.

مشروح مصاحبه با رابون معروف رئیس فراکسیون آینده در مجلس نمایندگان عراق

کردپرس: ارزیابی شما از روند معرفی محمد توفیق علاوی به‌ عنوان نخست وزیر جدید عراق چیست؟

رابون معروف: محمد توفیق علاوی در شرایطی بحرانی و اوضاعی نابسمان و بی ثبات مامور تشکیل دولت عراق شد. کشور عراق با چندین مسئله و مشکل بزرگ سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی دست به گریبان است. وظیفه و ماموریت دولت جدید آغاز روند حل و فصل این مشکلات و عادی سازی اوضاع کشور است. بدون شک، دولت آینده ماموریت خطیر و راهی دشواری پیش رو دارد، اما امیدوارم که دولت بتواند اقدامات خوبی در روند اصلاح امور در حوزه های مختلف انجام دهد.

کردپرس: آیا محمد علاوی معرفی شده بزرگترین فراکسیون مجلس نمایندگان عراق به رئیس جمهور است؟

رابون معروف: واقعیت این است که هنوز بزرگترین فراکسیون پارلمانی در مجلس نمایندگان عراق به صورت رسمی معرفی نشده است. برای هیچ کس روشن نیست که کدام یک از فراکسیون ها بزرگترین فراکسیون مجلس نمایندگان هستند. تبادل نامه میان رئیس جمهور و رئیس مجلس نمایندگان، این را به اثبات رساند که هنوز برای کسی مشخص نیست که کدام یک از فراکسیون ها بزرگترین فراکسیون پارلمانی هستند. این مسئله ریشه ای قانونی دارد و قبلا در تعیین نوری مالکی برای تشکیل دولت این مشکل پیچیده تر شد. اما به هر نحوی که باشد در نامه مامور کردن نخست وزیر برای تشکیل دولت از سوی رئیس جمهور، وی به عنوان نامزد بزرگترین فراکسیون معرفی می شود بدون نام بردن از فراکسیون. این موضوع در کاندید کردن عادل عبدالمهدی نیز روی داد.

کردپرس: به‌ نظر شما چرا نامه رئیس جمهور عراق برای معرفی محمد علاوی منتشر نمی شود؟

رابون معروف: من هیچ اطلاعاتی در خصوص محتوای این نامه ندارم، اما بر اساس قانون اساسی عراق روند معرفی نامزد باید به صورتی باشد که بدان اشاره کردم؛ یعنی محمد توفیق علاوی به عنوان نامزد بزرگترین فراکسیون پارلمانی برای تشکیل کابینه جدید مامور شده است بدون اینکه اشاره ای به نام فراکسیون شود.

کردپرس: برنامه های اصلی محمد علاوی برای دولت آینده چیست؟

رابون معروف: در دولت های پیشین و در دولت نوری مالکی، محمد توفیق علاوی وزیر بوده است و بسیاری شاهد دلسوزی و امانتداری وی در انجام امور بوده اند، اما این ها برای موفقیت یک کابینه کافی نیست. باید در میدان عمل اقدامات وی در راستای انجام اصلاحات ریشه ای و بهبود اوضاع عراق را ببینیم. وی به مردم عراق قول داده است که در همه حوزه ها اصلاحات ریشه ای انجام دهد. ما نیز پس از آغاز به کار دولت وی و اقدامات انجام شده از سوی وی، درباره عملکرد نخست وزیر و دولت، قضاوت و اظهارنظر می کنیم.

کردپرس: برخی معتقدند دولت آینده،‌ دولت موقت خواهد بود و برای یک سال و با هدف برگزاری انتخابات زودهنگام تشکیل خواهد شد. آیا این از اختیارات و برنامه های دولت علاوی خواهد کاست؟

رابون معروف: به عقیده من اگر دولت محمد توفیق علاوی در میدان عمل توانایی خود برای انجام اصلاحات را به اثبات برساند، لازم است به وی فرصت داد. اما اگر عدم توانایی وی در انجام اصلاحات به اثبات رسید باید به انتخابات زودهنگام اندیشید. انتخابات در شرایطی که مردم عراق و کردستان بتوانند نمایندگان واقعی خود را به مجلس بفرستند.

کردپرس: بنظر شما چرا معترضین در شهرها بر علیه معرفی محمد علاوی دست به اعتراض گسترد زده اند؟

رابون معروف: مخالفت و اعتراض تظاهرکنندگان به مامور کردن محمد توفیق علاوی برای تشکیل کابینه از سوی رئیس جمهور به دلیل تصدی منصب وزارتی از سوی وی در دولت های پیشین است، اکثریت معترضان خواستار بر سر کار آمدن نخست وزیری هستند که در دولت های قبلی منصبی نداشته است.

کردپرس: محمد علاوی در برنامه های اعلامی خود اشاره ای به روابط بغداد واربیل توافقات فی مابین نداشت، ارزیابی شما چیست؟

رابون معروف: هنوز محمد توفیق علاوی برنامه رسمی دولتش را اعلام نکرده است. هنگامی که برنامه و پروژه دولتش را به صورت رسمی تدوین و اعلام کرد لازم است آن را به مجلس نمایندگان اعلام و پس از گفتگو و مناقشه مجلس و تصویب، آن را اجرایی کند. تاکنون چند اظهارنظر و بیانیه بوده است و بس.

کردپرس: موضع اقلیم کردستان در خصوص معرفی محمد علاوی به‌ عنوان نخست وزیر چیست؟

رابون معروف: سه گروه متفاوت در مجلس عراق، نمایندگی اقلیم کردستان را بر عهده دارند، حزب دمکرات کردستان (پارتی)، اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی) و فراکسیون های کردستانی خارج از این دو حزب که در مجموع دارای 15 کرسی هستند و به گروه 15 مشهورند. در خصوص حزب دمکرات و اتحادیه میهنی باید بگویم که مواضع آنها به خودشان مربوط است و موضع من در مقابل سیاست این دو حزب هم در عراق و هم در اقلیم کردستان مثبت نیست. در خصوص موضع ما درباره کابینه محمد توفیق علاوی باید بگویم که وابسته به تعهدات و برنامه ها و همچنین اقدامات این کابینه در میدان عمل است. هیئت ما در آینده نزدیک با محمد توفیق علاوی دیدار خواهد داشت و در خصوص پرونده های مختلف با وی گفتگو می کنیم. مهمترین محورهای گفتگو عبارتند از: برنامه اصلاحات ملی که باید اقلیم کردستان را نیز در بر بگیرد به ویژه در حوزه های نفت و گاز و گمرک و شبه نظامیان و همچنین مناطق مورد مناقشه، سهم بودجه ای اقلیم کردستان به ویژه حقوق ماهیانه کارمندان و نیروهای پیشمرگ و برخی مسائل دیگر از جمله عدم پرداخت پول کشاورزان اقلیم کردستان و کارهای کمیسیون انتخابات و نظارت دولت بر کارهای این کمیسیون و در نهایت برگزاری انتخاباتی پاک، شفاف، آزاد و مشروع.

کردپرس: آیا جریانات کردی با محمد علاوی قبل از معرفی اش بعنوان نخست وزیر در خصوص شروط خود برای موافقت با نخست وزیری وی، مذاکره کرده بودند؟

رابون معروف: آنچه در این موضوع مربوط به فراکسیون آینده می باشد تاکید ما بر این امر است که هرگز حاضر به گفتگو با نخست وزیر مامور تشکیل کابینه به همراه حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی نیستیم. ما به صراحت اعلام کردیم که بر این عقیده ایم حزب دمکرات و اتحادیه میهنی بخشی از مشکلات عراق هستند نه راه حل. هم اکنون ما آماده گفتگو با محمد توفیق علاوی و مشغول رایزنی با فراکسیون های خارج از حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی در عراق هستیم.

کردپرس: آیا جریانات کردی درخصوص نحوه تعامل و برخورد با محمد علاوی و رای به کابینه اش با یکدیگر مذاکره و توافق نموده اند؟ آیا کردها موضع واحد و یا نزدیک به هم دارند؟

رابون معروف: ما دارای تجربه کافی و لازم با حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی هستیم و در سال های پس از سقوط رژیم صدام حسین این دو حزب در بغداد منافع خانواده های پر نفوذ داخل دو حزب و شرکت هایشان را بر منافع ملی مردم کرد ارجحیت دادند. در بسیاری از مقاطع در راستای تامین منافع گروه های حاکم و قدرتمند و منفعت طلب در اقلیم کردستان، منافع تاریخی مردم کردستان را قربانی کرده اند به همین دلیل نزد ما حصول موضع مشترک با این دو حزب دشوار است زیرا این دو حزب بیش از هر چیز به مانند شرکت هایی بزرگ هستند تا احزاب سیاسی که دغدغه های ملی داشته باشند.

کردپرس: صفین دزه‌ یی مسئول نهاد روابط خارجی اقلیم کردستان عراق می گوید: اگر میان شیعیان بر سر هر نامزدی اجماع نمایند ، هم سنی ها و هم کردها از آن پشتیبانی می کنند، اگر شیعیان بر روی هرفردی اجماع می کردند کردها بدون تردید می پذیرفتند؟

رابون معروف: همه‌ احزاب در اقلیم کردستان در چارچوب یک جریان یا طرف سیاسی نمی گنجند تا در خصوص موضوعات مختلف موضع یکسانی داشته باشند. درباره مشکلات و بحران ها و چالش ها، موضع ما متفاوت از موضع حزب دمکرات و اتحادیه میهنی است.

کردپرس: مسعود حیدر، مشاور مسعود بارزانی، رهبر حزب دمکرات خاطر نشان ساخت که نخست وزیر آینده عراق باید به توافق های میان دولت فدرال و دولت اقلیم کردستان در رابطه با مسئله نفت، بودجه عمومی و استان مورد مناقشه کرکوک در شمال این کشور پایبند باشد.آیا این ها شروط موافقت با نخست وزیری علاوی است؟

رابون معروف: من اطلاعی از موضع رسمی حزب دمکرات کردستان در خصوص نامزد کردن محمد توفیق علاوی برای تشکیل دولت ندارم اما به عقیده من نزد حزب دمکرات کردستان منافع حزبی و خانوادگی مهمتر از منافع عالی مردم کردستان است.

کردپرس: اگر مجلس کنونی برخلاف توافقات سال2019 عادل عبدالمهدی با اربیل، بودجه سال2020 عراق را تصویب کند دولت علاوی چه قدرتی برای استمرار توافقات عادل عبدالمهدی دارد؟

رابون معروف: ما تمام توانایی ها و روابط خود را به کار خواهیم بست تا قانون بودجه 2020 برخلاف منافع مردم کردستان تصویب نشود. همچنین وظیفه دولت اقلیم کردستان این است که پرونده های مربوط به نفت و گاز و گذرگاه های مرزی و گمرکات را شفاف سازد. موضوعی که هم اکنون شاهد آن نیستیم و در این حوزه ها فساد دیده می شود. نباید دولت اقلیم کردستان بهانه ای به دست دولت مرکزی عراق بدهد تا حقوق ماهیانه مردم کردستان را قطع کند. در نهایت دولت ملزم به اجرای هر قانونی است که در پارلمان به تصویب برسد.

کردپرس: با توجه به اینکه محمد علاوی در پیام خود یکی از تعهدات خود به مردم عراق را « تشکیل دولت «غیرحزبی وطائفی» و باحضور مردان وزنان شایسته کلیه بخشها وفرهنگهای متنوع عراقی »آیا میتوان تصور کرد که احزاب هیچ وزیری در کابینه علاوی نداشته باشند؟

رابون معروف: محمد توفیق علاوی قول داده است که کابینه اش خارج از سیستم سهمیه بندی حزبی و طایفی باشد. مردم عراق و در این میان اقلیم کردستان اعتماد خود را به احزاب حاکم از دست داده اند. مطمئناً ما به کابینه ای که همان اشتباهات گذشته را تکرار کند و براساس سهمیه بندی حزبی و طایفی تشکیل گردید رای نخواهیم داد.

مصاحبه :حسن صالحی سرویس عراق و اقلیم کردستان خبرگزاری کردپرس