کردپرس: کابینه محمد توفیق علاوی تشکیل نشده، ساقط شد با این حال نشان داد که تصمیم های سیاسی کُردها از محل اقامت مسعود بارزانی در پیرمام (شهرمصیف صلاح الدین)اتخاذ می شود نه نهاد ریاست اقلیم کردستان در اربیل؛ بنا بر اطلاعات سایت «دره و» ، نچیروان بارزانی توافق کرده بود با این حال مسعود بارزانی آن را بر هم زد؛ در این گزارش اطلاعات بیشتری در این باره بخوانید.

در یک آزمون جدید، ریاست اقلیم کردستان و احزاب سیاسی در برابر تصمیم مسعود بارزانی، رهبر حزب دمکرات کردستان متحمل شکست شدند.

بامداد جمعه (28فوریه) محمد توفیق علاوی، نخست وزیر مکلف عراق، انصراف خود از تشکیل کابینه جدید دولت این کشور را اعلام کرد.

با وجود این که در تشکیل یک کابینه دولت برای یک سال شکست خورد، اما علاوی با آن مسئولیتی که بر عهده گرفت، احزاب و جریان های سیاسی عراق و اقلیم کردستان را در برابر یک آزمون جدید قرار داد.

علاوی زمانی که کار خود را آغاز کرد، وعده تشکیل دولتی را داد که متشکل از افراد مستقل باشد، این مسئله از همان ابتدا نارضایتی مسعود بارزانی، رهبر حزب دمکرات کردستان را به دنبال داشت.

حزب دمکرات پیش از نهاد ریاست اقلیم کردستان و جریان های سیاسی اقلیم، شروع به گفت و گو با علاوی کرد و یک هیئت را به بغداد فرستاد، این هیئت از هوشیار زیباری و جعفر ایمینکی تشکیل شده بود.

مسعود بارزانی از آغاز مذاکرات، انتصاب افراد مستقل در مناصب وزارتی را رد کرد و می گفت که باید فواد حسین و دیگر وزرای کُرد، بدون تغییر در مناصب خود باقی بمانند؛ توجیه وی برای این کار نیز این بود که اعتراضات خیابانی در جریان در عراق، ارتباطی با کردها و وزرای کُرد ندارد.

محمد توفیق علاوی در برابر فشارهای بارزانی ایستاد و برای تغییر وزرا به افراد مستقل، مصمم بود، اما در آخرین لحظات و پیش از انصراف از مسئولیت واگذار شده، تلاش کرد از طریق افزایش یک منصب، بارزانی را به انتصاب افراد مستقل در مناصب وزارتی قانع کند با این حال این تلاش وی نیز ناکام ماند.

بنا بر اطلاعات سایت «درهو»، اواخر هفته گذشته در جلسه با هیئت جریان هایی سیاسی اقلیم کردستان، علاوی رضایت خود را نشان داده بود که علاوه بر سه وزارت سهم کردها، یک منصب دیگر را به آنها اختصاص دهد که همان منصب معاون نخست وزیر عراق برای امور اقلیم کردستان است، همچنین راضی شده بود که فواد حسین این منصب را بر عهده بگیرد تا با این کار، رضایت مسعود بارزانی که همواره بر ادامه فعالیت فواد حسین تاکید کرده را جلب کند.

بر اساس این گزارش، هیئت اقلیم کردستانی با پیشنهاد علاوی راضی شدند و نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان نیز این توافق را تایید کرد با این حال در نهایت مسعود بارزانی توافق را نپذیرفت و رشته نچیروان بارزانی را پنبه کرد.

به نظر می رسد دلیل عدم پذیرش توافق از سوی بارزانی این باشد که منصب معاون نخست وزیر عراق برای امور اقلیم کردستان که قرار بود به فواد حسین داده شود، یک منصب بدون اختیارات بود چرا که گفته شده افزایش این منصب بر اساس قانون نبوده و به همین دلیل نیز فردی که متصدی آن شود، در جلسات هیئت دولت حق رای نخواهد داشت و یک فرد بدون اختیارات خواهد بود، این منصب بیشتر شبیه منصب نماینده دولت اقلیم کردستان در بغداد بود که هم اکنون از سوی فارس عیسی اداره می شود.

اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که در آخرین لحظات، محمد توفیق علاوی تلاش کرده از طریق فالح فیاض، رئیس سازمان حشد الشعبی و هادی عامری، رهبر هم پیمانی فتح، مسعود بارزانی را راضی کند؛ فیاض و عامری درخواست دیدار با بارزانی را کردند با این حال بارزانی به بهانه این که در یک سفر به مناطق کوهستانی رفته، چنین دیداری را نپذیرفته و به این تلاش پایان داده است.

برخی، دلیل مخالفت بارزانی را این می دانند که محمد توفیق علاوی تا پایان نیز به محل اقامت بارزانی در پیرمام نرفته و همواره از طریق افراد دیگری، برای وی پیام می فرستاد.

بر اساس قانون ریاست اقلیم کردستان، پرونده روابط میان اقلیم و بغداد از جمله اختیارات رئیس اقلیم است، کابینه ساقط شده علاوی نخستین آزمون برای نچیروان بارزانی در منصب ریاست اقلیم بود و نشان داد که با وجود آن که مسعود بارزانی هیچ منصب رسمی دولتی ندارد با این حال جریان های عراقی به سخنان وی گوش می دهند نه نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان.

کابینه ساقط شده (علاوی)همچنین یک آزمون برای جریان های کردستانی غیر از حزب دمکرات و اتحادیه میهنی بود که فراکسیون های آنها در بغداد همواره از این دو حزب انتقاد می کنند از جمله فراکسیون های جنبش تغییر ، جماعت اسلامی و اتحاد اسلامی .

با وجود آن که یوسف محمد، رئیس فراکسیون تغییر در هیچ یک از نشست های ریاست اقلیم با فراکسیون های کردستانی شرکت نکرد با این حال همواره بهار محمود به نمایندگی این فراکسیون حضور می یافت؛ این در حالی است که بیشتر اعضای فراکسیون با پیشنهاد بارزانی برای انتصاب افراد حزبی در مناصب وزارتی مخالفت می کردند. هنگامی که میان علاوی و هیئت جریان های کردستانی توافق شد، بهار محمود، نماینده فراکسیون تغییر در این جلسه حضور داشت و یکی از آنهایی بود که توافق را تایید کرد؛ در مقابل این حضور جنبش تغییر زیر چتر ریاست اقلیم و در میان هیئت جریان های کردستانی، نچیروان بارزانی وعده داد که یک منصب وزارتی در بغداد به این جنبش داده شود و به همین منظور نیز از مصطفی سید قادر، معاون خود درخواست کرد که اسامی سه فرد را ارائه دهد که برای تصدی وزارت دادگستری مورد پسند جنبش تغییر باشند. این بدان معنی است که در بازی تشکیل دولت، جنبش تغییر در دو خط بازی کرد، از یک طرف نماینده آن با هیئت جریان های کردستانی (زیر چتر ریاست اقلیم ) شرکت داشت و از سوی دیگر نیز اعضای فراکسیون این جنبش، مخالف خواسته های هیئت کردستانی و به طور مشخص حزب دمکرات و بارزانی برای انتصاب افراد حزبی در مناصب وزارتی بودند.

فراکسیون جماعت اسلامی و اتحاد اسلامی نیز به همان شیوه فراکسیون تغییر، بازی را اداره کردند؛ فراکسیون جماعت اسلامی که از دو نماینده تشکیل شده، یکی از آنها یعنی سلیم شوشکه‌ای با هیئت مذاکره کننده جریان های کردستانی (زیر چتر ریاست اقلیم ) حضور داشت و دیگری یعنی احمد حاجی رشید نیز برخلاف این چارچوب موضع گیری می نمود. فراکسیون اتحاد اسلامی نیز که در مجلس عراق دارای دو نماینده است، نقش ها را تقسیم کرد؛ رئیس فراکسیون یعنی جمال کوچر در هیئت مذاکره کننده جریان های کردستانی (زیر چتر ریاست اقلیم )شرکت می کرد و دیگر عضو فراکسیون یعنی مثنی امین نیز بیرون از آن، در چارچوب گروه 15 حرکت می کرد، گروهی که از 15 نماینده کُرد فراکسیون های غیر حزب دمکرات و اتحادیه میهنی تشکیل شده و دو بار با محمد توفیق علاوی تشکیل جلسه داده و خواهان انتصاب افراد مستقل در مناصب وزارتی سهم کردها شدند، حتی به وی پیشنهاد دادند که اگر نیاز باشد، آنها می توانند افراد مستقل در اقلیم کردستان را به وی معرفی کنند.

در همان گروه 15، شماری نماینده کُرد مجلس عراق بودند که دیدگاه آنها برای تعامل با کابینه علاوی روشن نبود، این افراد نیز عبارتند از سه نماینده سابق «جنبش نسل جدید» که هم اکنون خود را فراکسیون آینده می نامند و همچنین دو نماینده سابق «هم پیمانی برای دمکراسی و عدالت» که هم اکنون آن حزب منحل شده و نمایندگان آن نزدیک به برهم صالح، رئیس جمهوری عراق هستند؛ این دو نماینده بیشتر در چارچوب سیاست های برهم صالح در رابطه با مواضع خود تصمیم گیری می کنند.

اتحادیه میهنی نیز که در این اواخر انتخابات روسای مشترک خود را به پایان رسانده بود، نخواست که از همان ابتدا در مسئله تشکیل دولت در عراق، رابطه خود با بارزانی را به هم بزند و همراه حزب دمکرات در مذاکرات شرکت کرد به ویژه آن که مسعود بارزانی به صورت رسمی انتخاب روسای مشترک یعنی بافل طالبانی و لاهور شیخ جنگی را به اتحادیه تبریک نگفته بود.

با این حال، برهم صالح، رئیس جمهوری عراق که در این اواخر در داخل حزب خود یعنی اتحادیه میهنی متحمل ضربه سهمگینی شد و به عنوان رئیس حزب انتخاب نشد، تلاش کرد زیر چتر انتصاب افراد مستقل برای مناصب وزارتی، شماری از دوستان خود را در کابینه علاوی قرار دهد اما این مسئله خیلی زود از سوی بارزانی و جریان های عراقی احساس شد و باعث نارضایتی آنها شد.

هرچند که دیگر کابینه مورد انتظار محمد توفیق علاوی ساقط شده، اما پیامد آن برای اقلیم کردستان این است که مشخص شد تصمیم نهایی کُرد از محل اقامت مسعود بارزانی در پیرمام (شهرمصیف صلاح الدین) اتخاذ می شود نه ریاست اقلیم کردستان (نیچروان بارزانی) در اربیل.