بلا بدور، کرونای چه!؟ این واژه «بلا بدور»، در فرهنگ عامه ما ایرانیان همیشه به کار می رود. کرونا را دیگر نمی شود گفت:«بدور». حتی متخصصین می گویند: دور نرو در خانه بمان. ما مردم این را متوجه شده ایم. ولی دستکش ها و ماسک ها و... را بنداز دور. این دور برای تعداد افرادی هنوز همان کنار پیاده رو است یا کانال های آب کنار خیابان و... محل تردد و زندگی خودشان که کارگران زحمتکش رُفت‌وروب که از کمترین حقوق و مزایای شغلی برخودارند، مجبورند آن را جمع آوری و در داخل سطل تخلیه کنند و یا اگر احساس مسئولیت کنیم، داخل سطلها تخلیه کنیم!

بعد چه میشود؟! اول زباله گردها می‌آیند سطل‌ها را زیرورو می کنند. خود را آلوده می کنند. با انواع خودروها آن را حمل می کنند. تازه اگر داخل سطل‌ها جستجو کنند و محتوی سطل‌ها برای جستجوی مواد بازیافتی خالی نشود، مجدد باید پرسنل رفت و روب آنرا با کمترین امکانات جمع آوری کنند.

خوب حالا پسماندها جمع آوری می شود. در شهری مانند کرماشان که سایت بازیافت دارد، به سایت بازیافت انتقال می دهند. در سایت بازیافت کرماشان 140 نفر در 3 شیفت کاری با سخت ترین شرایط و مشکلات بسیار کار می کنند که پسماندها پردازش شود. اصلا به این مشکلات فکر کرده اید؟!

هربار که پیشنهادی برای موضوع جلوگیری از زباله گردی داده می شود، مدیران دلسوز می گویند بنده خداها باید نان بخورند. مانع نشوید! در نتیجه این مشکل اجتماعی و زیست محیطی به شدت در حال افزایش است. آیا این شایسته جامعه ایران است؟

پیشنهاد جایگزین این است: باید داخل هر واحد آپارتمانی 2 مخزن یا سطل استاندارد برای پسماندهای تر و خشک مستقر شود (وقتی مخزنی در کنار خیابان نباشد زباله گرد هم نیست ) و شهرداری با برنامه ریزی مشخصی از درب خانه ها و واحدها پسماندها را جمع آوری کند.اما این برنامه برای شهرداری کرماشان هزینه دارد. مردم باید خود مسئولیت پذیر باشند و در پرداخت هزینه های مدیریت پسماند مشارکت نمایند و اگر بازیافت نشود چه ؟ زباله ها به محل دفن یعنی محلی همان بالاتر از سراب کرماشان انتقال داده می شود. آری! زباله را هم دور بندازیم. این دور کجاست؟ این دور همان سراب یا اطراف شهرهای ماست که هر روز به ما نزدیکتر می شود.

سالهاست ما انسان های متمدن مانند یک کرونای مزمن، تمامی محیط زیست، آب و خاک و محیط اطراف زندگی را آلوده می کنیم ولی آن را نمی بینیم. آیا باید آلودگی مانند کرونا آنقدر شدید شود، تا بفهمیم که دیگر امکان زندگی برای ما نیست. ما یک کره زمین داریم. یک ایران زمین داریم و با دست خود هر روز در نابودی آن شریک هستیم.

مگر نه اینکه در سال 98 تعدادی از شهرها چندین روز برای آلودگی هوا و... تعطیل شدند؟ هنوز آلودگی خاک برای ما آشکار نشده! چون زمین نمی تواند فریاد بزند. تحقیق نمی کنید که در کشورهای توسعه یافته چگونه مشکلات پسماند را حل کردند؟ در این کشورها مردم هستند که هزینه های مدیریت پسماند را از مرحله تولید تا امحاء آن را پرداخت می کنند.

سهم ما مردم کرماشان در پرداخت این هزینه ها چند است؟ شهرداری کرماشان برای همین وضعیت موجود مدیریت جمع آوری و رفت و روب پسماندها و انتقال به محل بازیافت که کمبودهای فراوانی دارد. برای هر خانوار ماهیانه 20 هزار تومان یعنی برای هر خانوار در سال 240 هزار تومان هزینه می کند. یعنی هر نفر در سال 60 هزار تومان در ماه 5 هزار تومان که طبق قانون باید یک یک ما افراد، کسبه و واحدهای اداری-تجاری ساکن در شهر کرماشان آنرا بپردازیم. شهرداری هم که درآمد محدودی دارد. لذا نمی تواند هزینه اجرای مدیریت پسماند منسجم و کاملی را پرداخت کند.

توجه کنید سهم هر نفر از ما برای 30 روز خدمات جمع آوری، نظافت، پردازش و بی خطر کردن زباله فقط 5 هزار تومان است. شما تصور کنید 5 هزارتومان در ماه برای هر نفر، چه مبلغی است؟ یعنی بهای یک کیلوگرم میوه کنار خیابان. دو بار تاکسی مسیری سوار شدن. یعنی در طی سال بهای 1 پرس غذای ساده برای هزینه یک سال مدیریت حمل و بازیافت پسماند ما.اینجاست که مسئولین از طریق رسانه ها و تمامی امکانات باید تلاش کنند آگاه سازی نمایند. آگاه سازی یعنی ایجاد بینش همراه با دانش.اگر آگاه شویم مسئولیت پذیری ما برای سود اجتماع بیشتر می شود. یعنی شهروندانی می شویم با مسئولیت اجتماعی برای حفظ سرزمینمان، کرماشان و در نهایت ایران بانو.

بدانیم «دور» وجود ندارد. نتیجه تمام کارهای ما به خود ما بر می گردد. در این شرایط که به بیماری کرونا کمی فکر می کنیم، ببینیم سهم ما برای حفظ محیط زیست در هر شرایطی چه هست. محیط زیست وارداتی نیست باید در محیط و منطقه آن را حفظ کرد همانند جان و سلامت خودمان.

سعدی بزرگ می گوید:

چو عضوی به درد آورد روزگار

دگر عضوها را نماند قرار

*مدیرعامل شرکت بازیافت شهرداری کرمانشاه