به گزارش کردپرس؛ این کتاب از 5 بخش تشکیل شده که در بخشی از آن به زندگی تحلیلی علامه زمان و مفسر قرآن شیخ حسن مولان آباد مشهور به «شیخ حسن کوردی: پرداخته و در بخش دیگر آن اوضاع سیاسی- اجتماعی دوران شیخ حسن به ویژه حضور نادرشاه افشار در منطقه و دیدار وی با شیخ مورد بحث قرار گرفته است.

در قسمت دیگری از کتاب به دیدگاه عالمان و ادیبان مشهور کُرد نسبت به شیخ حسن اشاره شده و در بخش های دیگر آن، که بخش اعظم کتاب را تشکیل می دهد، به شرح و ترجمه متن نعت نامه، وقف نامه و وصیت نامه قطب العارفین شیخ حسن پرداخته شده است.

گفتنی است شیخ حسن مولان آباد معروف به «شیخ حسن الکوردی» در میان علمای و کتب تاریخی جهان اسلام، بی گمان یکی از بزرگترین این چهره هاست. وی فرزند شیخ محمود فرزند شیخ محمد فرزند شیخ ابراهیم بستی فرزند شیخ زکریای مهاجر است. شیخ حسن در سال 1073 هجری قمری در روستای بست از توابع بخش خورخوره ی شهرستان سقز به دنیا آمده و در 1136 در روستای مولان آباد سقز وفات یافته است.

ایشان بسیار متّقی و زاهد بوده و اغلب اوقات را به تدریس و مطالعه و عبادت گذرانیده است. شیخ حسن دانشمندی بزرگ و زاهدی دیندار بود و در شعر و ریاضیات هم دست داشت. او ابتدا تحصیلات خود را در منطقه و نزد پدر با خواندن قران و کتب ابتدایی متداول نزد پدر در روستای بست سپری می کند. سپس به روستای باشماق تیلکو می رود و مدتی هم در آنجا نزد استادش ملا احمد وزله مشغول به تحصیل می شود.

شیخ حسن بعد از مدتی به گل تپه فیض الله بگی می رود و نزد ملا عبداللطیف به ادامه تحصیل می پردازد. بعد از آن متوجه ملا محمد مدرس در ملقرنی سقز می شود و دورانی را نیز در خدمت ایشان به جهد و تلاش در تحصیل دانش می گذراند.

شوق و اشتیاق به خواندن و یادگیری شیخ را به کوی سنجاق عراق می کشاند و در نهایت تحصیلات خود را در عراق به پایان می رساند، طبق نوشته هایی که هم اکنون نیز در دسترس است، شیخ در سال 1113 ه.ق نزد شیخ یحیی نامی اجازه طریقت دریافت می دارد و ملقب به قطب الدین می شود و سپس جهت تکمیل به مصر سفر کرده و در دانشگاه الازهر مصر تحصیلات خود را به اتمام رسانیده و در بازگشت به بغداد رفته و در آنجا نیز به کسب فضایل پرداخته و در محضر شیخ محمد نودهی برزنجی سلوک عرفانی را آغاز و تکمیل نموده و پس از سالها دوری از وطن به دیار خویش بازگشته و به تعلیم شاگردان پرداخت.

از اقدامات مهم شیخ، تحریر قرآن کریم است که آن را «ام_القرآن» نامیده اند. این قرآن یکی از قرآن های خطی با ارزش واقع در استان کردستان و حتی جهان اسلام است که حدود 350 سال پیش با سرپرستی شیخ حسن مولانا آباد و با همکاری دانشمند دیگری به نام ملارسول کاتب در 865 صفحه در مدت 10 سال کتابت شده است؛ این قرآن دارای 16 کیلوگرم وزن و جلد آن از پوست آهو است و سال گذشته ثبت ملی شده است‌.

شیخ حسن جمله به جمله ترجمه فارسی آیات را در زیر آن نوشته و در حاشیه آن توضیحاتی به چشم می خورد.

این نسخه جدای از متن قرآن، حاوی مجموعه ای از اطلاعات مرتبط با علوم متنوع قرآنی، شامل ترجمه، تفسیر، بیان شأن و اسباب نزول آیات، بررسی آیات احکام، علم تجوید، علم تلاوت و قرائت های هفتگانه، بیان خواص و فضائل آیات و سور، علم اصول الحدیث و چند رساله ی دیگر است، که بنا به یکجا بودن همه ی این موضوعات و بردن آن به بلاد اسلامی از جمله سوریه و عربستان و تایید آن پس از مطابقت با نسخ قدیمی قرآن کریم، به "اُمّالقرآن" شهرت یافته است. این قرآن یکی از افتخارات مردم کوردستان است.

شیخ حسن تألیفات و تحقیقات زیادی در علوم مختلف داشته که مهم ترین آنها گردآوری این نسخه می باشد و چند کتاب دیگر این عالم در دست چاپ می باشد.

شیخ حسن معاصر نادر شاه افشاربوده و نادر به هنگام عزیمت به مغان، بنا به شهرت و احترامی که شیخ در بین مردم و حکام داشت به مولان آباد و زیارت شیخ می رود و عصای مرصع و سفره ای چرمی حاشیه دار و کتاب نفایس الفنون را به شیخ هدیه می دهد که هم اکنون نزد بازماندگان شیخ حسن نگه داری می شود.

از شیخ حسن سنگ تاریخی و زینتی در روستای باشماق هم باقی مانده که در نوع خود کم نظیر است.