کرد پرس- این هدایا که رد و بدل شده است، معانی و پیام‌های متفاوتی دارند. اردوغان، خودرویی را که «ملی» است به عنوان هدیه با خود به عربستان و قطر برده است تا نشان دهد که اقتصاد و تکنولوژی ترکیه در حال رشد و نمو هستند و زمینه برای سرمایه‌گذاری در این کشور بیش از هر زمان دیگری فراهم است. این در حالی است که ارزش لیر ترکیه روز به‌روز کاهش می‌یابد و رکوردهای جدیدی ثبت می‌شود. علاوه بر این، تأکید بر هدیه‌ای که «ملی» است از نگرش اردوغان به اقتصاد نیز پرده برمی‌دارد. در دنیایی که جهانی شده است و مزیت نسبی بر ملی بودن یا نبودن تولیدات اقتصادی سایه افکنده است تلاش برای خودکفایی و هویتی کردن اقتصاد، صرفاً هزینه‌های تولید را بالا می‌برد و حقوق مصرف‌کننده را نادیده می‌گیرد. بلایی که در حوزههای مختلف اقتصادی، به‌ویژه خودروسازی بر سر مصرف‌کننده‌های ایرانی نیز آمده است.
در نقطه مقابل، قطر قرار دارد. اگر چه این دو کشور، نگرش مشابهی به اسلام سیاسی دارند اما از آنجایی که آن را با ناسیونالیسم عربی درنیامیخته است ارزش‌ها و قواعد جهانی را راحت‌تر درک کرده و پذیرفته است. هدیه امیر قطر به اردوغان از دوام حال و هوای جام جهانی و تلاش برای بهره‌گیری از مزایای عدیده آن حکایت دارد. «توپ»ی که نه هویت خاصی دارد با امضایی که مربوط به فوتبالیستی است که از بند تعلقات هویتی آزاد است این پیام را برای ارودغان دارد که اگر در اندیشه توسعه اقتصادی و افزایش قدرت خرید پول ملی‌اش است باید مناسبات و قواعد جهانی را درک و بر اساس آنها عمل کند.
اردوغان فعلاً درگیر جاه‌طلبی های منطقه‌ای است و در داخل نیز برای آنکه بتواند ائتلاف خود را با ناسیونالیست‌ها حفظ کند، سیاست سرکوب و ارعاب را در ارتباط با کردها ادامه می‌دهد. با این سیاست‌ها، ترکیه نمی‌تواند در جامعه جهانی جایگاهی برای خود دست‌وپا کند. برخلاف آن، قطر هم نفوذ منطقه‌ای گسترده‌ای دارد و هم در مناسبات بین‌المللی جایگاه برجسته‌ای را به خود اختصاص داده است. جام جهانی را در کشور خود برگزار می‌کند، تیم‌های مطرح لیگ‌های برتر اروپا را می‌خرد، از قدرت رسانه برای گسترش نفوذ خود در منطقه بهره می‌گیرد، در اختلاف میان ایران و غرب نقش میانجی را بازی می‌کند و با بهترین تکنولوژی، از منابع گازی خود بهره‌برداری و آن را به غرب صادر می‌کند و ...
نکته قابل تأمل در سیاست‌های اردوغان این است که دولت وی، توسعه‌محور نیست و بیش از آنکه به بهبود وضعیت اقتصادی ترکیه بیاندیشد، در فکر جاه‌طلبی، احیای خلافت با اشغال سرزمین‌های کشورهای دیگر و سرکوب مخالفان داخلی است. این سیاست‌ها به‌شدت پُرهزینه هستند و به قیمت پایین آمدن قدرت خرید مردم و زندگی دشوارتر تمام می‌شود. این سیاست‌ها آنقدر پُرهزینه هستند که باید یک خودرو را بدهی و یک توپ بگیری. هدیه‌ای که در قطر به اردوغان داده شد این پیام را برای او دارد که در دنیای امروز، فوتبال، صنعت است، دیپلماسی و دروازه ورود به جهان است. برنامه‌ای که عربستان نیز از آن غافل نبوده است و سرمایه‌گذاری بیست میلیارد دلاری برای جذب بازیکنان مطرح جهان، نشان می‌دهد که این کشور، اهداف بلندمدتی را در حوزه ورزش و فوتبال برای خود تعریف کرده است.
تحلیلگر سیاسی
نظر شما