به گزارش کردپرس نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان روز یکشنبە 5/ 5/ 2024 طی سفری نیمه رسمی و خارج از پروتکلهای رسمی و استقبال دیپلماتیک به تهران رسید. سفر این مقام اقلیم کردستان به تهران با گمانەزنی ها و طرح احتمالاتی دربارۀ محورهای گفتگو و اهداف این سفر، همراه بود. بیشتر رسانه های کردی اقلیم کردستان و شخصیتهای حزبی و سیاسی معتقدند که نچیروان بارزانی در چارچوب ادامه تلاشهایش برای به تعویق انداختن انتخابات پارلمان کردستان به تهران سفر کرده است. همچنین روزنامۀ شرق الاوسط در شماره جدید خود روز دوشنبه 5/5/2024 مطلبی تحت عنوان "نچیروان بارزانی در تلاشی نو برای به تعویق انداختن انتخابات پارلمان کردستان به تهران سفر کرد» منتشر کرده است. در این گزارش نوشته شده است که منبعی در چارچوب هماهنگی شیعه این سفر را «آخرین فرصت برای به تعویق انداختن انتخابات پارلمان کردستان» خوانده است.

در این گزارش آمده است که رسانه های ایرانی اعلام کردند بارزانی با ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران و محمد باقر قالیباف رئیس مجلس نمایندگان ایران و رهبر انقلاب اسلامی ایران دیدار خواهد کرد و روز دوشنبه 6/ 5/ 2024 دیدار با رئیس جمهور ایران و رهبر انقلاب اسلامی ایران در چارچوب این سفر انجام شد. بر اساس گزارش رسانۀ عربی هدف از سفر مذکور، به تعیق انداختن انتخابات پارلمان کردستان است تا فرصتی در اختیار آنها قرار گیرد که بتوانند اصلاحاتی دربارۀ احکام دادگاه فدرال در خصوص سهم اقلیتها انجام دهند و کمیسیون انتخابات اقلیم کردستان به جای کمیسیون عالی فدرال، سرپرستی برگزاری انتخابات را برعهده بگیرد. منبعی که با رسانه عربی گفتگو کرده اعلام کرده است که ایران پروندۀ حضور نیروهای اسرائیلی در منطقه را بر روی میز خواهند گذاشت.

از سوی دیگر سایت خبری خندان دربارۀ سفر رئیس اقلیم کردستان به تهران نوشت: سفر نچیروان بارزانی در چارچوب ادامۀ تلاشهای وی برای به تعویق انداختن انتخابات پارلمان کردستان انجام شده است.

علی حمە صالح سیاستمدار و رئیس جریان موضع میهنی در صفحە فیسبوک خود بە سفر نچیروان بارزانی بە تهران اشارە کرد و نوشتە است: هدف اصلی رئیس اقلیم کردستان از سفر بە تهران، بە تعویق انداختن انتخابات و نزدیک شدن بە ایران است.

این شخصیت سیاسی اقلیم کردستان نوشتە است: نچیروان بارزانی قصد ندارد پیش از توافق با ایران، فرمان نو برای بەتعویق انداختن انتخابات صادر کند. اما این کە چە امتیازاتی در قبال چە امتیازاتی مبادلە می‌شوند، محل پرسش است. بویژە در وضعیت کنونی کە قرار است بارزانی با رهبر انقلاب اسلامی ایران نیز دیدار کند.

بە اعتقاد علی حمە صالح، بە تعویق انداختن انتخابات، اقلیم کردستان را بە تونلی تاریک خواهد کشاند زیرا طرح حزب دمکرات این نیست که انتخابات را به ماه 10 موکول کند بلکه برنامه پارتی این است که انتخابات برگزار نشود یا اگر برگزار شد انتخاباتی باشد که مطلوب این حزب باشد.

دلشاد مجید فعال رسانەای و نویسندۀ کرد اهل اقلیم کردستان نیز طی یادداشتی در صفحه فیسبوک خود به ارزیابی سفر نچیروان بارزانی به تهران پرداخته و گزارههایی را در این خصوص طرح کرده است.

این فعال رسانه‌ای نوشته است: نچیروان بارزانی روز 27/ 4/ 2024 به بغداد سفر کرد. روز نخست و دوم سفرش، جهت جلب حمایت برای به تعویق انداختن انتخابات به هر دری از جریانهای سیاسی و دولت و پارلمان و دادگاه فدرال عراق زد. اما هیچ یک از جریانها زیر بار به تعویق انداختن انتخابات نرفتند. از این روی، ناگزیر از بغداد روی به سوی ایران نهاد و به دور از دید رسانەها، گفتگو با ایران را آغاز کرد.

دلشاد مجید با طرح این پرسش که «خواستەهای اصلی ایران از پارتی چیست؟» به وجود مقرهای موساد در اقلیم کردستان اشاره کرده و افزوده است: به اعتقاد من در این سفر، باید نچیروان بارزانی تمامی مسایل و خواستەهای ایران را در چمدانش داشته باشد. آن وقت پس از این سفر برایمان آشکار خواهد شد که توافق شده است یا خیر. این موضوع با اعلام فرمان ریاستنی به تعویق انداختن انتخابات روشن خواهد شد.

بهروز جعفر مدیر مرکز تحقیقات منطقەای مدیترانە نیز در گفتگو با کردپرس دربارۀ خواستەهای ایران و اقلیم کردستان در قبال یکدیگر، گفت: یکی از مسایل اصلی، با موضوع جنگ غزه که از 7 اکتبر سال گذشته آغاز شده است ارتباط دارد. اقلیم کردستان خود را یکی از متضرران جنگ غزه می پندارد. زیرا در مدت اخیر بیش از 80 بار نیروهای عراقی تحت حمایت ایران، به دلیل وجود پایگاهها و مقرهای آمریکایی در عراق، خاک اقلیم کردستان را هدف قرار داده­اند و چندین بار مقامات اقلیم کردستان با پهباد تهدید شده اند.

اما در سطحی کلان تر، ریشۀ این مشکلات در مسایل پس از رفراندوم 2017 است. می توان محورهای اساسی ارتباط میان ایران و اقلیم کردستان را در دو محور اصلی امنیتی و سیاسی بازخوانی کرد. زیرا ایران 513 کیلومتر مرز جغرافیایی مشترک با اقلیم کردستان دارد و از آعاز دهه نود میلادی، نیروهای مخالف ایران، مشکلات امنیتی برای این کشور خلق کرده اند. موضع دیگر آن که اقلیم کردستان از سال 2022 قصد داشته که گاز طبیعی خود را صادر کند اما این موضوع، در تضاد با سیاستهای جمهوری اسلامی ایران است. در همین سطح منطقه ای می توان به مبحث دیگری اشاره کرد. دو کشور امارات و ترکیه روابط خود را با اسرائیل عادی کرده اند. این دو کشور در برخی مسایل تا حدودی رقیب ایران به شمار می آیند و قصد داشتند همراه با اقلیم کردستان، مثلثی درست کنند تا موضوع صادرات گاز طبیعی رد منطقه را دگرگون کنند. جمهوری اسلامی ایران، سالانه 4 تا 6 میلیارد دلار گاز طبیعی به عراق صادر می کند. این موضوع یکی از منافع مهم ایران در عراق به شمار می آید.

بهروز جعفر همچنین به کردپرس گفت: سفر نچیروان بارزانی به ایران از یک منظر دیگر بسیار حائز اهمیت است. این شخصیت سیاسی اقلیم کردستان به اذعان وزارت خارجۀ ایران، کسی است که قادر خواهد بود، تعادل و توازن را در ارتباط میان ایران و اقلیم کردستان حفظ کند. اکنون در نبود شخصیت اثرگذاری چون مام جلال طالبانی، نچیروان بارزانی کسی است که می تواند در ارتباط میان ایران و اقلیم کردستان مؤثر باشد.

وی معتقد است نچیروان بارزانی دو خواسته را در تهران مطرح خواهد کرد: نخست موضوع امنیت اقلیم کردستان. زیرا به نظر میرسد که حملات موشکی و پهبادی به خاک اقلیم کردستان، مقامات اقلیم و به طور مشخص مقامات حزب دمکرات را نگران کرده است. دوم: موضوع انتخابات پارلمان کردستان. حزب دمکرات نگرانیهایی دربارۀ برگزاری انتخابات پارلمان کردستان دارد و به دلیل اختلافات و رقابتهایی که با ادارۀ سلیمانیه دارد، نمی پذیرد که رئیس کمیسیون عالی انتخابات از اتحادیۀ میهنی کردستان باشد. لذا خواستۀ نچیروان بارزانی و حزب دمکرات کردستان از ایران این خواهد بود که به حفظ تعادل و توازن در این خصوص کمک کند.

طرح این گمانه ها در حالی است که آسو حاجی معاون رئیس دستگاه رسانه ای دولت اقلیم کردستان در گفتگو با کردپرس معتقد است که سفر نچیروان بارزانی به تهران ارتباطی با موضوع تعویق انتخابات پارلمان کردستان ندارد. اگرچه ممکن است در خلال دیدار و گفتگوهای رئیس اقلیم با مقامات ایرانی، موضوع انتخابات نیز یکی از محورهای گفتگو باشد اما به احتمال زیاد، محور اصلی گفتگوها مسایل امنیتی و موضوع ازسرگیری صادرات نفت اقلیم کردستان باشد.

تا لحظۀ تنظیم این گزارش، کنفرانس خبری رسمی یا اظهارات رسمی خاصی دربارۀ اهداف این سفر در فضای رسانه ای منتشر نشده است و ابهامات در این خصوص به قوت خود باقی است و هنوز پاسخی رسمی به این پرسش اصلی داده نشده است که نچیروان بارزانی در تهران به دنبال چیست؟ در قبال خواستۀ خود حاضر است دربارۀ چه مسایلی گفتگو کند و پاسخ ایران به خواستۀ این مقام ارشد اقلیم کردستان چه بوده است.