به گزارش کردپرس به نقل از رسانه خبری صدای آمریکا، هشت ماه از برگزاری انتخابات شورای استانها عراق می‌گذرد اما هنوز شورای استانی در کرکوک تشکیل نشده است، نه محمد شیاع سودانی و نه احزاب این استان نتوانسته‌اند که احزاب برنده انتخابات را با هم به توافق برسانند تا حداقل حدنصاب ۱+۵۰ نشست، با شرکت همه احزاب و اقلیتهای شهر تشکیل شود و منصب استاندار و سایر مناصب دیگر را تعیین کنند، تلاشهایی از سوی دو حزب حاکم بر اقلیم کردستان به طور جداگانه همراه احزاب دیگر برای گردهم آوردن احزاب و اخذ نسبت قانونی نشست میان آنها، صورت گرفته است اما این تلاشها تا کنون به نتیجه نرسیده‌اند. مسعود بارازنی رئیس حزب دمکرات کردستان روز یکشنبه برای دومین بار با جبهه ترکمانی و اعضای عرب شورای استانی کرکوک دیدار کرد در  خصوص پست استانداری و سایر پستهای مدیریتی این شهر با هم به توافق برسند اما هیچ بیانیه‌ای رسمی مبنی بر موفقیت آمیز بودن این نشست منتشر نشده است. با این حال اتحادیه میهنی کردستان با ۶ کرسی بر محق بودن خود برای کسب منصب استانداری کرکوک تاکید دارد.

ما می‌پرسیم:

• نتایج تلاشهای حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی بدون یکدیگر و به طور جداگانه، با احزاب ترکمانی و عرب به کجا ختم می‌شود؟
• کُردهای کرکوک با کدامیک از تلاشهای این دو حزب موافق هستند؟
• نتیجه این تلاشهای جداگانه چه خواهد شد و کدام یک قادر به تعیین منصب استاندار هستند؟

آوات محمد عضو سابق شورای استانی کرکوک

از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۱۷ با تصمیم مجلس عراق فعالیت همه شوراها تعلیق شد، شورای استانی کرکوک خارج از شوراهای دیگر به عرصه تنشهای سیاسی بدل شد، ما به عنوان کُرد اولین موردی که در دستور کارمان قرار داشت الحاق مجدد کرکوک به اقلیم کردستان از طریق ماده ۱۴۰ بود، این پیام ما از همان ابتدا با مخالفت اعراب و ترکمنها مواجه شد، به این ترتیب احزاب عرب در خصوص اصل ماده ۱۴۰ دچار به هم ریختگی شدند چون این ماده به نفع آنها نبود از این رو در این باره مانع تراشی کردند، پروژه‌هایی مطرح شدند که هیچکدام از آنها اجرا نشدند، زیرا اقلیتهای این شهر همگی مخالف کُردها هستند و کردها هم مخالف خود هستند، حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی داری یک گفتمان حزبی هستند که از دهه‌ هشتاد ادامه داشته است آن هم توهین کردن به یکدیگر در هر موضوعی است.

مردم کرکوک بی نهایت از این دو حزب نگران هستند اما مردم در جایگاه یک ملت به پای صندوقهای رای می‌روند نه به عنوان اتحادیه میهنی یا حزب دمکرات کردستان زیرا در کرکوک اختلافات قومی وجود دارد هیچکدام از اقلیتهای این شهر قصد ندارند که با هم در خصوص گفتمان قومی سازش کنند چون بر این باور هستند که سازش در گفتمان قومی شکست آنها محسوب می‌شود، ما نیاز به بازگرداندن اعتماد در این شهر داریم که آن هم با گفتگو و سازش امکانپذیر خواهد بود.

بحث در خصوص کسب منصب استانداری کرکوک به صورت دوره‌ای واقعا شرم‌آور است و قابل بحث کردن نیست، چون قانوناً دوره این منصب ۴ ساله است تقسیم این دوره بسیار نامتعارف و اشتباه است شبیه این است که بر سر بیت المال حاضر شده باشند و در حال تقسیم آن باشند، اصلا بهتر است که استاندار را تعیین نکنند.

لطیف فاتح فرج کارشناس سیاسی و روزنامەنگار

 من معتقدم که شورا در دهم ماه جاری منحل نخواهد شد احتمال دیگری هم وجود دارد که سودانی عرصه دیگری را فراهم کند یا این که خود تا زمانی که همه اقلیتها با هم به اجماع نظر می‌رسند شخصا فردی را به صورت موقت برای این منصب تعیین کند.

 یکی از عوامل بقای راکان جبوری در قدرت عدم توافق دو حزب حاکم بر اقلیم کردستان است، این پست حق کُردهاست می‌بایست این دو حزب با هم به توافق می‌رسیدند و فردی را به این منظور تعیین می‌کردند.

مشکل بزرگ این است که کُردها اکنون دچار اختلافات شدید داخلی هستند اعراب نیز زیاد با هم موافق نیستند اگر دو حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی با هم عمل می‌کردند حداقل می‌توانستند جبهه ترکمانی را راضی کنند.

ملت کٌرد این موضوع را نمی‌پسندند دلسوزان مملکت پیام ارسال می‌کنند و با احزاب دیدار می‌کنند دو حزب حاکم بر اقلیم کردستان باید در احیا اصل ۱۴۹۰ تعجیل کنند، مسئله سرشماری مطرح است که چگونه با آن برخورد کنند همه این موارد نیاز به موضعگیری دارند از این رو همه ملت کُرد از شرایط موجود ناراضی هستند.

حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی آنقدر که به حزب گرایی پرداخته‌اند به موضوع  کُرد بودن خود نپرداخته‌اند، زمانی ما می‌گفتیم که کُردها باید تصویر زیبایی از خود در کرکوک به نمایش بگذارند تا اعراب و کُردها با آن موافق باشند اما متاسفانه مشکل از ترکمن ها و اعراب سرچشمه گرفته است اکنون دو حزب حاکم بر اقلیم کردستان باید تصویری از خود نشان دهند تا کُردها را راضی نگه دارد.

چطور ممکن است که حزبی ادعا کند استانداری حق من است پس باید نامزد آن باب میل من باشد این موضوع درکجای دنیا وجود دارد؟

شوان داودی نماینده سابق پارلمان عراق

قانون مقرر کرده است که در مدت یکماه باید استاندار هر استان تعیین شود اولین نشست شورای استانی قانونی نبود بلکه تنها به منزله مشروعیت بخشیدن به شورا بود.

به عقیده من نیروهای کردستانی اختیار بسیاری از موضوعات را ندارند بلکه در داخل معادلات مختلفی  قرار دارند که قطب‌های منطقه‌ای مانند ایران و ترکیه در آنها نقش بزرگی ایفا می‌کنند، در این معادلات همه نیروهای کردستانی درمیان این قطب بندیها  تقسیم شده‌اند.

در شورای استانی ۱۶ کرسی وجود دارد تا امکان اجرای صحیح پروژه‌ها وجود نداشته باشد، به نظر من دشوار است که  تا دهم ماه جاری میلادی نشست شورا برگزار شود و احزاب در خصوص مناصب شورای استانی کرکوک با هم به توافق برسند.

بنابراین پس از دهم ماه جاری این شورا مشروعیت قانونی خود را از دست می‌دهد و سودانی مجبور خواهد شد تا انتخابات بعدی فردی را به عنوان سرپرست برای اداره استان تعیین کند.

به نظر من اگر انتخابات دیگری برگزار شود معادلات مدیریتی تغییر خواهند کرد و بغداد اختیار غیر فعال کردن را دارد همچنین در قانون شورای استانی کرکوک خواستار مشارکت عادلانه همه نیروها در تشکیل شورای استانی کرکوک شده است یعنی این قانون اجازه نخواهد داد هیچ اقلیتی در مسئله اداره کرکوک به حاشیه رانده شود.

در توافقی که اتحادیه میهنی کردستان با اعراب و مسیحیان برقرار کرده بود اقلیت اصلی که ترکمن‌ها می‌باشند به حاشیه رانده شده بودند و خارج از این معادله قرار داشتند که این امر هم غیر ممکن است.

موضوع استانداری کرکوک به معادلات منطقه‌ای مربوط می‌شوند، معادلات ایران، ترکیه، بغداد زیرا نقش موثری در حرکتهای این ائتلاف و مذاکراتی که در میان آنها صورت می‌گیرند، دارند.

هر کدام از طرفها که قادر به تشکیل ۹ کرسی شود طرف دیگر اختیار غیر فعال کردن را دارد و می‌تواند اجازه ندهد یعنی اراده‌ای وجود دارد که قدرتمندتر از نیروهای داخلی هستند که وجود دارند همچنین نیروها از این معادله‌ها ضعیفتر هستند، معادله‌های منطقه‌ای می‌توانند این نیروها را در راستای تامین منافع خود به کار بگیرند اما این نیروها قادر به استفاده از این معادله‌های به نفع حود نیستند.

معادله منطقه‌ای در کرکوک ۲ کرسی برای حزب دمکرات کردستان در قطب ترکیه است، ۵ کرسی اتحادیه میهنی در قطب ایران قرار دارد به عبارت دیگر مداخله این کشورهای در این موضوعات کاملا مشخص است.

اقلیتهای این شهر همگی مخالف کُردها هستند کُردها نیز مخالف یکدیگر هستند دو حزب حاکم بر اقلیم کردستان دارای یک گفتمان حزبی هستند که از دهه شصت ادامه دارد آن هم توهین و تحقیر یکدیگر در هر موضوعی است.

مردم کرکوک بی نهایت از این دو حزب نگران هستند اما مردم به عنوان ملت پای صندوقهای رأی می‌روند نه به عنوان حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی، زیرا در کرکوک تنشهای قومی وجود دارد، هیچکدام از اقلیتهای این شهر قصد ندارند که با هم در خصوص گفتمان قومی سازش کنند چون بر این باور هستند که سازش در گفتمان قومی شکست آنها محسوب می‌شود، ما نیاز به بازگرداندن اعتماد در این شهر داریم که آنهم با گفتگو و سازش امکانپذیر خواهد بود.

ما به عنوان کُرد پس از سال ۲۰۱۷ این فرصت را به دست آوردیم که یک استاندار کُرد تا سال ۲۰۱۹ برای کرکوک تعیین کنیم، اما کُردها خود قادر به انجام این کار نبودند، راکان جبوری یک استاندار تحمیل شده نیست زیرا به صورت قانونی و با آرای کُردها معاون استاندار شد در غیاب استاندار معاون وی جایگزینش خواهد شد، بنابراین کُردها خود عامل تمدید فعالیت ۷ ساله راکان جبوری بودند.

من به موردی اشاره می‌کنم اتحادیه میهنی مشکل مدیریت مناصب را دارد این حزب قادر به اداره مناصب خود نیست در بغداد رئیس جمهورش نامزد حزب دمکرات کردستان است، مناصب آن در اربیل دچار مشکل هستند، این حزب دو استاندار را منصوب کرد که هر دوی آنها عضو حزب دمکرات کردستان شدند.

شورش خالد کارشناس سیاسی و روزنامەنگار

تشکیل شورای استانی کرکوک و انتخاب استاندار در طول این مدت کم بسیار دشوار است اگر درصدی برای تعیین استاندار در کرکوک باشد بقیه آن در آنکارا و بغداد و تهران است و درصد کمی از آن در اقلیم کردستان استان است اینها همه در کرکوک حکومت می‌کنند و منافعی برای خود در این شهر دارند، آنچه که در دیاله اتفاق افتاد وسودانی خود فردی را هفته گذشته به عنوان استاندار تعیین کرد برای کرکوک نیز محتمل است، زیرا سودانی انتخاب شورای استانی کرکوک را پس از این مدت طولانی، دستاورد خود می‌داند اگر استاندار و شورای استانی کرکوک تعیین نشود سودانی قادر نیست در این باره فخر بفروشد.

در واقع این سوال ما نیز هست که کٌردها دچار بحرانهای داخلی هستند در کرکوک حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهن یکدیگر را قبول ندارند زیرا در خصوص مسائل دیگری در داخل دولت با هم اختلاف دارند بقای این دو حزب به تنشهای میان دو طرف بستگی دارد.

به نظر من حزب دمکرات کردستان تمایلی به پست استانداری کرکوک ندارد اما تا زمان تضمین پست نخست وزیری آینده برای حزب دمکرات کردستان از جمله برای مسرور بارزانی از آن استفاده می‌کند، پس از آن انتخابات در پیش است، حزب دمکرات کردستان مایل نیست که اتحادیه میهنی در این زمان این پست را صاحب شود تا بعدا در زمان مبارزات انتخاباتی از آن برعلیه این حزب استفاده کند و بگوید بله درست است  شما در کرکوک آرای زیادی به دست آوردید اما نتوانستید که صاحب منصب استاندار شوید پس با چه رویی از مردم میخواهید که به شما رای بدهند!؟

 مشکل اصلی اینجاست که من تا حالا برنامه‌ای از اتحادیه میهنی مشاهده نکرده‌ام که  بگویید چنین خواهم کرد اگر این پست را به دست آورم!