روز پزشک و تلنگری به دولت پزشکیان!/ صلاح الدین خدیو

روز پزشک امسال مصادف است با نخستین روز کابینەای که در راس آن یک پزشک قرار دارد. 

کردپرس- پزشکی که در ایام انتخابات " طبیب ایران " خوانده می شد و ماموریت وی درمان انبوهی از دردهای بی درمان وطن!

دست بر قضا یکی از این دردهای جانکاه، زوال تدریجی نظام سلامت بر اثر آسیب های گوناگون است؛ 
از مهاجرت گستردەی پزشکان و پرستاران گرفتە تا " زیبایی محور " شدن پزشکی ایران و انحراف آن از اهداف اولیه، و مهم تر از همه به حاشیه رفتن نظام شایسته سالارانه در تربیت و پروردن پزشکان تازه.
مسعود پزشکیان به عنوان یک متخصص پزشکی و سپس دولتمرد، در اصل محصول نظام شایسته گزینی است که در دهەهای چهل و پنجاه بخش عمدەی شاکللە های طبقەی متوسط امروز را بنیان نهاد.
این نظام که در  دهەهای شصت و هفتاد هم دوام پیدا کرد، از رهگذر یک بخش دولتی خوب در هر دو سطح تحصیلات متوسطه و آموزش عالی، دسترسی و فرصت برابر برای همگان را جهت ترقی شغلی و تعالی اجتماعی فراهم نمود.
چند نسل از پزشکان خبره، مهندسان چیره دست و معلمان با کیفیت محصولات این دوران طلایی را تشکیل می دهند.
سوگمندانه در دو دهەی گذشته خصوصی سازی بی رویه، همان بلایی را سر مدرسه و دانشگاه آورده که خصولتی سازی سر اقتصاد و سیاست.
ایران دارای بیش نرین دانشگاه در سراسر جهان است، در حالی که به ندرت نام یکی از این صدها و هزاران واحد آموزش عالی در ردەبندی های جهانی بە چشم می خورد.
اگر در گذشته ترکیبی از استعداد و پشتکار، مجوز ورود به دانشگاه های معتبر و رشته های پرطرفدار مانند پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی بود، امروز پول، رانت و نفوذ جای آن را گرفته است.
این سخن بدین معناست که امروزه در قیاس با گذشته امکان بسیار کم تری وجود دارد که فرزندان طبقات پایین  و فرودستان اقتصادی بتوانند با اهرم شایستگی و تلاش از پلەهای موفقیت بالا بروند.
به سخن دیگر تکرار تجربەی دکتر پزشکیان در دهەی 50 در ذیل ساختار تبعیض آمیز کنونی، چندان آسان نیست.
شایسته سالاری و مردم سالاری دو نیروی پیشرانی هستند که بخش اعظم پویایی های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرن گذشته مدیون آنهاست.
در دهەهای اخیر در تمام جهان به اسم تعدیل و آزادسازی اقتصادی، آسیب های فراوانی به بخش های دولتی آموزش و درمان و سلامت وارد شد.
این آسیب ها در ساختارهای غیردمکراتیک که نئولیبرالیسم به طرزی مضاعف تحریف شد، پیامدهایی ویرانگر به جای گذاشت.
ایران ما در زمرەی این گروه قرار دارد.
حتی در دل یک ساختار سیاسی اندک سالار هم می توان به رویه ها و الزامات شایسته گزینی وفادار ماند و مانع انحطاط قابلیت های و توانایی های منابع انسانی گشت.
مثلا در چین و کرەی شمالی هنوز امتحانات علمی سخت گیرانه حرف اول را می زند و مانند ایران امکان دور زدن کنکور با تحصیل در دانشگاه های کم اعتبار خارجی وجود ندارد.
به عبارت دیگر، رانت سالاری بلای اصلی امروز ایران است. پدیدەای که کشور را به دوران ماقبل قرن بیست برگردانده؛ زوال ساختارهای برابری ساز و رواج امتیاز و سهمیه و رانت!

 

کد خبر 2774413

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha