به گزارش خبرگزاری کردپرس، زراعت چوب به کشت و پرورش درختان سریع‌الرشد برای تولید چوب و محصولات چوبی گفته می‌شود؛ روشی که به عنوان جایگزینی برای برداشت از جنگلهای طبیعی مطرح شده و می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و تأمین نیازهای چوبی کشور کمک کند.
زراعت چوب به زبان ساده
در این روش با انتخاب گونه‌های مناسب درختانی چون پالونیا، صنوبر و اکالیپتوس که سریع‌الرشد و زودبازده هستند، در عرصه های مشخص و زمینهای مناسبی اقدام به کاشت نهالهای این درختان کرده که برایش اصطلاح زراعت چوب به کار می برند. این نهال ها با استفاده از روش‌های نوین آبیاری و کشاورزی مراقبت شده و پس از چند سال، درختان به اندازه کافی رشد کرده و آماده برداشت می‌شوند. در دوره دوم برداشت که این درختان خودبخود از محل درختان قبلی رشد می کنند، هزینه‌ها کاهش یافته و سودآوری افزایش می‌یابد.
چوب‌های برداشت شده به صورت خام فروخته نمی‌شوند بلکه فرآیندهایی مانند بریدن، خشک‌کردن، پرداخت و صاف‌کردن چوب انجام می‌شود تا ارزش افزوده بیشتری به آنها اضافه شود. چوب‌های خام به اندازه‌ها و اشکال مختلف بریده شده تا برای استفاده در تولید محصولات نهایی آماده شوند. پس از این مرحله چوب‌ها را به دو روش طبیعی و صنعتی خشک می‌کنند تا رطوبت موجود در آنها کاهش یابد و پس از آن سطح چوب‌ها را پرداخ کرده تا صاف و صیقلی شده و سپس به کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولید محصولات نهایی مرتبط با چوب منتقل و به محصولات مختلفی تبدیل می‌شوند.
درآمد زراعت چوب چقدر است؟
زراعت چوب در مناطق مساعد و با استفاده از روش‌های نوین می‌تواند بسیار سودآور باشد. میزان سودآوری به عواملی مانند نوع درخت، قیمت چوب در بازار، هزینه‌های تولید و طول دوره رشد درختان بستگی دارد. به عنوان مثال، طرح زراعت چوب در استان گلستان با ارزش خالص ۲۲ میلیارد ریال، بیشترین بازده را در بین طرح‌ها داشته است. بازار هدف چوب‌های تولید شده شامل صنایع مختلفی است که از چوب به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند. صنعت مبلمان یکی از بزرگ ترین مصرف‌کنندگان چوب است که از انواع مختلف چوب برای ساخت مبلمان خانگی و اداری استفاده می‌کند. چوب در ساخت و ساز به عنوان مصالح ساختمانی، به ویژه در ساخت خانه‌های چوبی، کف‌پوش‌ها و سقف‌ها نیز استفاده می‌شود و صنایع کاغذ و بسته‌بندی نیز از چوب به عنوان ماده اولیه در تولید کاغذ و محصولات بسته‌بندی استفاده می کنند. به این موارد می توان استفاده در صنایع دستی و دکوراسیون را نیز اضافه کرد که در این صنایع چوب در تولید قاب عکس، مجسمه‌ها و وسایل تزئینی و... استفاده می‌شود.
چوب‌های فرآوری شده در ایلام می تواند به بازارهای داخلی و خارجی عرضه شوند که برخی از این بازارها شامل استان‌های خوزستان و گلستان هستند که چوب‌های تولید شده در ایلام به آنها ارسال می‌شود.
زراعت چوب در ایلام
ایلام به عنوان یکی از مناطق مستعد برای زراعت چوب در زاگرس دارای ظرفیت زیادی است که با وجود تنوع آب و هوایی و جنگلهای طبیعی فراوان می‌تواند در زراعت چوب موفق و درآمدزا باشد. اگر چه ارزش ریالی کل زراعت چوب در استان ایلام به طور دقیق مشخص نیست اما باید گفت که این طرح‌ها به طور گسترده‌ای در دو بخش سردسیری و گرمسیری ایلام در حال اجرا هستند و تأثیر اقتصادی قابل توجهی می توانند داشته باشند. از سال ۱۴۰۱ تاکنون سطح زیر کشت طرح زراعت چوب در استان ایلام حدود ۱۰۷۵ هکتار برآورد شده است و در سال گذشته نزدیک به ۲۵۰۰ تن چوب درختان اکالیپتوس برداشت شده است که قابل گسترش است.
مناطق مختلفی برای اجرای طرح‌های زراعت چوب در استان ایلام مناسب هستند. در مناطق سردسیری ایلام مانند شهرستانهای حوزه شمالی استان، گونه‌هایی مانند صنوبر و پده کاشته می‌شوند. این گونه‌ها به دلیل مقاومت به سرما و رشد سریع، برای زراعت چوب در مناطق سردسیری ایلام مناسب هستند. در مناطق گرمسیری مانند شهرستانهای دهلران و مهران در حوزه جنوبی استان، گونه‌هایی مانند اکالیپتوس و گز کاشته می‌شوند. این گونه‌ها به دلیل تحمل به گرما و نیاز آبی کمتر، برای زراعت چوب در مناطق گرمسیری ایلام مناسب هستند.
زراعت چوب در استان ایلام می تواند باعث افزایش اشتغال در مناطق مختلف استان شود و با تولید چوب در ایلام، بخشی از نیاز کشور به چوب صنعتی و صنایع چوب‌بری تأمین شود. از طرفی این کار به کاهش برداشت از جنگلهای طبیعی کمک می‌کند و فرصت زادآوری و احیای جنگل‌ها را فراهم می‌سازد.
ملاحظات زیست محیطی و زراعت چوب
از این جنبه که زراعت چوب می تواند و باید باعث کاهش طمع سودجویان به درختان جنگلی استان ایلام شود، شکی نیست اما برخی فعالان زیست محیطی در ایلام به دلایل مختلفی با کاشت اکالیپتوس مخالف کرده اند. آنها می گویند که اکالیپتوس به دلیل مصرف زیاد آب، می‌تواند منابع آب زیرزمینی را کاهش دهد. این درخت روزانه حدود ۲۰ لیتر آب مصرف می‌کند و این موضوع در مناطق کم‌آب مانند ایلام می‌تواند مشکل‌ساز باشد. تأثیر منفی بر پوشش گیاهی محلی از دیگر موضوعاتی است که برخی در ایلام با کاشت اکالیپتوس به عنوان یکی از گونه های استفاده شده در زراعت چوب مخالفت می کنند و معتقدند اکالیپتوس به دلیل ترشح مواد شیمیایی از ریشه‌های خود، مانع رشد گیاهان دیگر در اطراف خود می‌شود و این موضوع می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و از بین رفتن پوشش گیاهی محلی منجر شود.
فعالان زیست محیطی در استان ایلام می گویند ریشه‌های اکالیپتوس بسیار گسترده و مهاجم هستند و می‌توانند به زیرساخت‌های محلی مانند لوله‌های آب و فاضلاب آسیب برسانند و به عنوان یک گونه غیر بومی، با اکوسیستم محلی سازگاری ندارد و می‌تواند تعادل طبیعی را بر هم بزند. با این وجود، برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که در مناطق خاصی از ایلام، مانند مناطق بیابانی با سطح آب زیرزمینی بالا، کاشت اکالیپتوس می‌تواند مفید باشد.
نظر شما