تلویزیون روداو در گزارشی ویدیویی به بحران آلودگی هوا در مناطقی از اربیل پرداخته و در ابتدای ویدئویی که پخش شده، روستای ترجانه را نشان می‌دهد که در 20 کیلومتری غرب اربیل قرار دارد. از زمان عصر به بعد دود و گازهای کارخانه‌ها این روستا را فرا گرفته است. دو نفر از ساکنان این روستا قربانی آلودگی هوای منطقه شده‌اند.

مام بکر که 78 سال دارد، از یک سال پیش به بیماری پوستی دچار شده و عطیه، همسرش، بیش از 10 سال است که از بیماری ریوی رنج می‌برد. بکر که ساکن روستای ترجانه در غرب اربیل است، در کنار خودش و همسرش، شش نفر دیگر از خانواده‌اش دچار همان بیماری‌ها هستند. او می‌گوید: "دود و بوی ناخوشایند کارخانه‌ها نفس را به روستاییان تنگ کرده است."

بکر مولود، یکی از ساکنان روستا، می‌گوید: "هوا اینجا شبیه جهنم شده است. عصرها به جهنم تبدیل می‌شود. نمی‌دانم چرا شب‌ها اینجا خالی نمی‌شود و بوی ناخوشایند همه منطقه را می‌پوشاند."

برای بررسی آلودگی هوای اربیل با دستگاهی متحرک، به مدت 3 ماه دکتر سنگر صالح، رئیس بخش شیمی دانشکده علوم، با همکاری یکی از پژوهشگران، تحقیقاتی انجام داده است. نتایج نشان می‌دهد که در 24 نقطه در مسیر کرکوک میانگین میزان ذرات معلق 36 میکروگرم است، که این مقدار دو برابر استاندارد سازمان بهداشت جهانی است.

در 19 نقطه مختلف به مدت 24 ساعت ذرات PM 2.5 که مختص گازهای مضر هستند، در هوای اربیل اندازه‌گیری شده و نتایج بررسی‌ها در مسیر مخمور نشان می‌دهد که بعد از 24 ساعت اندازه‌گیری، بیشترین میزان به 114 میکروگرم رسیده که بسیار بالاست. این مقدار تقریباً چهار برابر استاندارد است.

رووداو به بخش غربی اربیل در مسیر گوئیر که بیشترین کارخانجات غیرقانونی در آن قرار دارند، مراجعه کرده است.

دکتر سنگر صالح می‌گوید: "میزان زیادی خودرو، پروژه‌های صنعتی و کارخانجات در بخش اربیل وجود دارند. بالاترین میزان آلودگی در این منطقه به 302 میکروگرم و کمترین آن به 92 میکروگرم رسیده است، که به‌طور میانگین 227 میکروگرم است و چندین برابر استاندارد می‌باشد."

در مرکز شهر و محله‌های اطراف با فاصله 150 متری از پایتخت، نیز شرایط بهتر از این نبود.

دکتر سنگر می‌گوید: "در مرکز اربیل به دلیل تعداد زیاد خودروها، میزان آلودگی طی روز زیاد است و شب‌ها کمتر می‌شود، اما به‌طور کلی این مقدار دو برابر استاندارد جهانی است."

رووداو به شمال شرقی اربیل در مسیر پیرمام و پروژه گرین‌لند سر زده و میزان ذرات معلق به مدت 24 ساعت بررسی شده است که نتایج آن با چهار منطقه دیگر متفاوت بوده است.

دکتر سنگر در این باره می‌گوید: "چون اینجا از شهر و تراکم خودروها و پروژه‌های صنعتی دور است، میزان آلودگی مطابق با استانداردهاست. نتایج بررسی‌ها در این منطقه بین 13 تا 15 میکروگرم است که مطابق با استاندارد جهانی است. به طور میانگین 14 میکروگرم است که نشان از پاکی هوای بیرون از شهر دارد."

ذرات معلق PM2.5 شامل موادی مانند آمونیاک، دی‌اکسید نیتروژن، کادمیوم، کربن سیاه و دی‌اکسید گوگرد است که هر یک به شکلی برای سلامت مضرند:

• آمونیاک به سلامت قلب و عروق آسیب می‌زند و خطر مرگ را افزایش می‌دهد.
• دی‌اکسید نیتروژن باعث تشدید بیماری‌های تنفسی و تنگی نفس می‌شود.
• کادمیوم علت بیماری‌هایی همچون لرزش، درد عضلانی و آسیب به استخوان‌ها است.
• کربن سیاه باعث افزایش احتمال سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی می‌شود.
• دی‌اکسید گوگرد موجب التهاب حنجره، گلو و مشکلات تنفسی می‌شود.

سخنگوی تیم محیط‌زیست از طریق وب‌سایت (IQAir) که اختصاص به اندازه‌گیری کیفیت هوا دارد، میزان آلودگی هوای اربیل را به نمایش می‌گذارد.

عبدالرزاق خیلانی، سخنگوی تیم محیط‌زیست اقلیم کردستان می‌گوید: "ممکن است برخی مناطق آلوده‌تر و برخی کمتر آلوده باشند. اما آلودگی همواره با جریان هوا منتقل می‌شود. بنابراین مهم‌ترین مسئله این است که مناطق صنعتی در جهت وزش باد به داخل شهر نباشند، بلکه بالعکس در جهت مخالف باشند."