شبکه تی‌آرتی فارسی (TRT Persian)، به‌عنوان دوازدهمین زبان و نهمین پلتفرم فعالیت‌های بین‌المللی این شبکه، با هدف ارائه محتوا متناسب با سیاست‌های جمهوری ترکیه برای بیش از ۱۳۰ میلیون فارسی‌زبان در سراسر جهان راه‌اندازی شده است. روز سه‌شنبه ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴ (۲۷ آذر ۱۴۰۳) طی مراسمی با حضور مقامات ارشد ترکیه فعالیت رسمی بخش فارسی تی آر تی آغاز شد. راه‌اندازی شبکه تی آر تی فارسی توسط ترکیه، دلایل چندگانه‌ای دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:
یکی از اهداف احتمالی اصلی ترکیه از راه‌اندازی این شبکه، افزایش نفوذ فرهنگی و سیاسی در منطقه، به ویژه در ایران و کشورهای فارسی زبان است. ترکیه با تولید محتواهای جذاب و هدفمند به زبان فارسی سعی دارد تا بر افکار عمومی این کشورها تاثیر گذاشته و به نوعی نرم افزار قدرت خود را افزایش دهد.
ترکیه در رقابت با ایران برای رهبری منطقه، تلاش می‌کند تا با استفاده از ابزارهای نرم از جمله رسانه‌های فارسی زبان، جایگاه خود را تقویت کند. این شبکه می‌تواند به عنوان ابزاری برای تبلیغ سیاست‌های ترکیه و و شاید تضعیف جایگاه ایران در منطقه مورد استفاده قرار گیرد.
این کشور با استفاده از این شبکه، می‌تواند دیدگاه‌های خاص خود را در مورد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی به مخاطبان ایرانی و تاجیک و افغان منتقل کند و به نوعی حتی به جنگ نرم با رقبا بپردازد.
ترکیه با تولید برنامه‌های متنوع و جذاب به زبان فارسی، سعی دارد تا مخاطبان ایرانی و فارسی‌زبان را به سمت خود جذب کند و به این ترتیب، به اهداف سیاسی و اقتصادی خود دست پیدا کند.
برخی تحلیلگران بدبین‌تر بر این باورند که ترکیه با راه‌اندازی این شبکه، به دنبال ایجاد تفرقه و تضعیف انسجام داخلی ایران است.
آنان براین باورند که راه‌اندازی شبکه تی آر تی فارسی را می‌توان بخشی از رقابت‌های منطقه‌ای و تلاش ترکیه برای افزایش نفوذ خود در منطقه دانست. این شبکه با تولید محتواهای هدفمند و استفاده از ابزارهای رسانه‌ای، سعی دارد تا بر افکار عمومی ایران و کشورهای فارسی زبان تاثیر گذاشته و به اهداف سیاسی و اقتصادی خود دست پیدا کند.
این رسانه با هدف جذب مخاطب فارسی‌دان و گسترش نفوذ فرهنگی و سیاسی، طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها را تولید و پخش می‌کند. این برنامه‌ها با رویکردهای مختلفی تهیه می‌شوند.
تحلیل و پوشش رویدادهای مهم ایران، منطقه و جهان با رویکردی انتقادی و گاهی اوقات شاید مغرضانه نسبت به کشور، بررسی مسائل سیاسی ایران و منطقه، تولید مستندهایی با موضوعاتی چون حقوق بشر، اقلیت‌ها و مسائل داخلی همسایگان و در کنار این، پخش برنامه‌های فرهنگی و هنری و نمایش جاذبه‌های گردشگری ترکیه، توجه به برنامه‌های اجتماعی و پوشش رویدادهای ورزشی مهم ایران و جهان از برنامه‌های قابل انتظار این شبکه دیجیتال خواهد بود.
در مجموع می‌توان گفت باتوجه به اتفاقات اخیر در خاورمیانه و بازیگری فعال ترکیه در سوریه، عراق، باکو و... باید اهداف و پیام‌های احتمالی نهفته در برنامه‌های این شبکه را نیز از نظر دور نداشت.
تاکید و برجسته‌سازی مشترکات فرهنگی و تاریخی با قسمتی از ساکنان شمال غرب ایران و تقویت حس همبستگی میان آنها که می‌تواند منجر به تقویت و تشدید گرایشات و اختلافات قومی در این منطقه شود در کنار انتقاد احتمالی از سیاست‌های داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران و حمایت از اپوزیسیون خارج‌نشین این کشور با هدف تضعیف همسایه شرقی خود و تولید برنامه‌هایی که با علایق و سلایق مخاطب ایرانی همخوانی داشته باشد و آنها را به تماشای این شبکه ترغیب کند از اهداف پنهان فعالیت این شبکه، می‌تواند باشد. البته اینها بیشتر گمانه‌زنی است و باید منتظر ماند و رویکرد واقعی این شبکه را در قبال ایران به نظاره و داوری نشست.
نظر شما