به گزارش کرد پرس، در این نشست  صالح امین پور در سخنرانی خود با عنوان «تاریخ گمشده سقز» گفت: کمبود منابع علمی و تاریخی در مورد سقز، ضعف کاوش ها و آثار باستانی شناسی موجود و... را از مشکلات تدوین تاریخ سقز دانست.

این استاد تاریخ افزود: در سقز بیش از ۴ هزار سال تاریخ گمشده داریم. سقز قبل از مادها، پایتخت تمدن مانایی بوده، سکونت در شهر سقز بیش از ۴ هزار سال قدمت دارد.
وی خواستار اهتمام شهرداری و نهادهای مرتبط جهت حفظ قبرستان قدیمی میدان مکریان با قدمت بیش از ۴ هزار سال و تپه کوشکله با بیش از هزار سال قدمت شد، آثار و اشیای قدیمی زیویه نشان از تمدن و سطح بالایی در هزاره پیش از میلاد در سقز می باشد.
 امین پور با اشاره به منابع مختلف تاریخی، گفت: «به‌رزه» یکی از مناطق شهرستان سقز بوده، این منطقه که در منابع تاریخی قدیمی به آن اشاره شده قبل از اسلام مرکز تمدن بوده و بعد از ورود اسلام هم در آن سیستم های حکومتی و قضایی ایجاد شد.

شهباز محسنی هم با عنوان «وقایع نگاری در سقز یا محوریت کتاب وحشت در سقز» سخنرانی نمود و این کتاب را، که خود وی مصحح آن بوده، منبعی قابل اتکا در حوزه تاریخ و وقایع نگاری خواند.

وقایع سقز و اطراف، دیدگاه نویسنده کتاب به تحولات و شخصیت های برجسته کورد از جمله سمکو و مقامات حکومتی از مواردی بود که به تبیین آن پرداخت.

در ادامه  صباح حسینی بحثی پیرامون «مشاهیر در سقز قبل از قاجار» ارائه داد.
وی به نبود کتاب مرجع در حوزه شناخت بزرگان، ادبا و شعرای سقز اشاره کرد و خواستار اهتمام جدی برای تدوین این بخش از تاریخ سقزشد.
این پژوهشگر حوزه تاریخ گفت: حجره های آموزشی و اسناد دست نویس در مورد سقز و برخی از روستاها، دارای قدمت بیش از ۵۰۰ سال بوده، اما متاسفانه اسناد قدیمی تر در دست نیست.
وی گله مند شد که برخی داستان سرایی ها و نگاه های معنوی باعث شده که شخصیت علمی و اجتماعی علمای بزرگ و طراز اول از جمله صوفی مصطفی، شیخ حسن الکوردی، شیخ نقشبندی و.... ناشناخته بمانند.

سپس حیدر لطفی نیا سخنرانی خود را با عنوان «بیت داستان های عامیانه سقز» ارائه نمود.
این پژوهشگر حوزه مردم شناسی و ادبیات شفاهی گفت: شهرستان سقز دارای بیت داستان ها و ادبیات شفاهی غنی است که زمینه تحقیق و تولید آثار متعددی دارد.

در ابتدای مراسم شهردار سقز نیز گفت: تاریخ، فرهنگ و تمدن دیرینه و پتانسیل های گردشگری و باستانی بزرگ ترین مزیت شهرستان سقز جهت تحقق بسترهای توسعه و ارتباطات بین فرهنگی هماست.
ارسطو گویلی افزود: مطالعه و شناخت گذشته در هویت بخشی و برنامه ریزی برای آینده مفید خواهد بود.

 محسن بیگلری نماینده سقز و بانه هم در سخنانی بر توسعه فعالیت های فرهنگی و احداث موزه در سقز تاکید کرد.

در این نشست همچنین هه‌ژان بابامیری در مورد انجمن سقزشناسی و اهداف آن سخنرانی کرد و دکتر محمد امینیان مدیر پایگاه میراث فرهنگی تخت سلیمان نیز با معرفی برخی آثار و بناهای تاریخی سقز خواستار ساماندهی و بازسازی گنبد اردلان شد.

 گشایش نمایشگاه عکس های تاریخی سقز

نمایشگاه عکس های تاریخی سقز در نگارخانه سینما گشایش یافت.
در این نمایشگاه بیش از ۱۵۰ قطعه عکس قدیمی سقز در عرصه دید عموم گذاشته شده است.
این عکس ها از آرشیو شخصی محمد صدیقی مورخ سقزی و آرش سلطانی مدیر پیج سقزفامیلی، آرشیو شهرداری و .... انتخاب و با همکاری شهرداری چاپ شده اند.

 پخش چند کلیپ، سخنرانی محمد صدیقی در مورد حمام حاج صالح، اجرای آهنگ سقز توسط بهنام طاهری و.... بخش دیگری برنامه های این مراسم بود.

 سیستم نامناسب صوتی، افزایش تعداد سخنرانی ها از ۴ به ۸ مورد بدون اطلاع رسانی قبلی از حاشیه های  مراسم بود.

محمد مرادی از محققین حوزه تاریخ در حاشیه مراسم گفت: براساس اسناد دقیق تاریخی، غار کرفتو متعلق به سقز بوده و برخی اقدامات اداری و جناحی از سوی مسئولان وقت استان کوردستان در دهه ۸۰، نمی تواند خدشه ای به این واقعیت تاریخی و فرهنگی وارد نماید و امیدواریم با اتکا به همین مستندات غار کرفتو به خانه مادری خود برگردد.

- ادامه این سمینارها با برنامه ریزی دقیق و علمی، استفاده از طیف های مختلف فکری و محققین، استفاده از تصاویر و مستندات تاریخی بخش های مختلف شهرستان سقز و محدود نکردن آن به داخل شهر، مورد خواست شرکت کنندگان بود.

اولین سمینار سقزشناسی به همت شهرداری، شورای شهر با همکاری دانشگاه پیام نور برگزار شد.