به گزارش خبرگزاری کردپرس، در ادبیات توسعه و بازار کار، دو دسته مهارت به‌عنوان پایه‌های اصلی اشتغال و کارآفرینی شناخته می‌شوند: مهارت‌های سخت و مهارت‌های نرم. مهارت سخت به توانایی‌های فنی و تخصصی گفته می‌شود که قابل آموزش و سنجش‌اند؛ مانند برنامه‌نویسی، حسابداری یا طراحی صنعتی. این مهارت‌ها قابل سنجش و آزمون‌اند و به‌طور مستقیم در تولید کالا یا ارائه خدمات نقش دارند. در ایلام، نمونه‌های بومی این مهارت‌ها را می‌توان در صنایع‌دستی، کشاورزی نوین یا حتی مهارت‌های فنی در حوزه انرژی و نفت دید. جوانی که در ایوان یا دهلران مهارت فنی در تعمیر ماشین‌آلات کشاورزی دارد، در واقع صاحب یک مهارت سخت است که می‌تواند پایه اشتغال پایدار او باشد.

اما در کنار مهارت سخت، هر فرد طالب اشتغال، به مهارت‌های نرم نیز نیاز دارد. مهارت نرم در سطح جهانی به توانایی‌هایی چون ارتباط مؤثر، کار تیمی، خلاقیت و حل مسئله اشاره دارد. اهمیت این مهارت‌ها در آن است که حتی فردی با بالاترین سطح تخصص فنی، بدون توانایی برقراری ارتباط یا مدیریت تعارض، در محیط کار یا عرصه کارآفرینی با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد. برای مثال، یک مهندس نرم‌افزار ممکن است در کدنویسی بسیار توانمند باشد، اما اگر نتواند ایده‌های خود را به زبان ساده برای سرمایه‌گذاران یا همکاران توضیح دهد، مسیر رشد او محدود خواهد شد. در جامعه ایلام، این مهارت‌ها در قالب سنت‌های گفت‌وگو، همیاری و شوراهای محلی ریشه‌دارند. برای مثال، یک کارآفرین در حوزه گردشگری روستایی اگر نتواند با جامعه محلی ارتباط سازنده برقرار کند یا اعتماد گردشگران را جلب نماید، حتی با داشتن بهترین امکانات فنی نیز موفق نخواهد شد.

ترکیب این دو دسته مهارت، بنیان اصلی اشتغال پایدار و کارآفرینی موفق را شکل می‌دهد. کارآفرینان برای خلق ارزش نیازمند مهارت سخت هستند؛ مثلاً دانش فنی برای تولید یک محصول یا طراحی یک خدمت. اما برای جذب سرمایه، مدیریت تیم و مذاکره با ذی‌نفعان، مهارت‌های نرم حیاتی‌اند. در بازار کار نیز کارفرمایان به‌دنبال افرادی هستند که علاوه بر تخصص، توانایی همکاری، انعطاف‌پذیری و خلاقیت داشته باشند.

با این حال، در عصر دیجیتال، این دو بال پرواز کافی نیستند و مهارت‌های فناورانه به‌عنوان سومین ستون اشتغال مطرح‌اند. سواد دیجیتال، بازاریابی آنلاین، کار با داده‌ها و آشنایی با هوش مصنوعی، امروز بخشی جدایی‌ناپذیر از بازار کار جهانی است. در ایلام، جوانی که صنایع‌دستی گلیم، چاقوسازی یا پوشاک سنتی را تولید می‌کند، اگر بتواند از طریق شبکه‌های اجتماعی یا پلتفرم‌های فروش آنلاین محصولات خود را عرضه کند، در واقع مهارت دیجیتال را به مهارت سخت و نرم خود افزوده و بازارش را از محلی به ملی و حتی جهانی گسترش داده است.

می‌توان گفت زیربنای اشتغال پایدار در عصر دیجیتال، ترکیب سه‌گانه‌ای از مهارت سخت، مهارت نرم و مهارت دیجیتال است. این ترکیب نه‌تنها امکان ورود به بازار کار را فراهم می‌کند، بلکه تاب‌آوری در برابر تغییرات سریع فناوری و اقتصاد را نیز تضمین می‌سازد. آینده اشتغال متعلق به کسانی است که بتوانند این سه حوزه را در کنار هم پرورش دهند و از هم‌افزایی آنها برای خلق فرصت‌های تازه بهره بگیرند در ایلام، جایی که ظرفیت‌های فرهنگی، طبیعی و انسانی فراوان است، این سه‌گانه می‌تواند به موتور محرک توسعه بدل شود. اگر جوانان ایلامی بتوانند دانش فنی خود را با مهارت‌های ارتباطی و ابزارهای دیجیتال ترکیب کنند، نه‌تنها فرصت‌های شغلی تازه خلق می‌شود، بلکه هویت فرهنگی استان نیز در سطحی گسترده‌تر بازتاب خواهد یافت.

نویسنده: یاسر بابایی