به گزارش کردپرس، تحولات اخیر خاورمیانه در سایه تغییرات ژئوپلیتیکی عمیق و رقابت قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای، وارد مرحله‌ای سرنوشت‌ساز شده است. در مرکز این تحولات، روابط راهبردی آمریکا و عربستان سعودی قرار دارد؛ روابطی که ریشه‌ آن به توافق تاریخی روزولت و ملک عبدالعزیز در سال ۱۹۴۵ بازمی‌گردد، اما امروز در چارچوبی کاملاً جدید در حال بازتعریف است. عربستان که فاقد سلاح هسته‌ای و جنگنده‌های نسل پنجم است، به‌دنبال تضمین‌های امنیتی آمریکا و گسترش توان بازدارندگی خود است؛ امری که می‌تواند توازن قوا و حتی رقابت تسلیحاتی منطقه را تا دهه آینده دگرگون کند. هم‌زمان، نزدیکی ریاض و اسلام‌آباد و همکاری‌های امنیتی دو کشور پیام روشنی برای اسرائیل و دیگر بازیگران منطقه دارد.

با این حال، خاورمیانه ۲۰۲۵ صحنه‌ای بسیار پیچیده‌تر از گذشته است؛ حضور چین و روسیه، رقابت ترکیه و ایران، و افزایش نقش بازیگران غیردولتی هر گونه توافق و بازآرایی قدرت را دشوار کرده است. در چنین شرایطی، سرعت‌گیری برنامه‌های تسلیحاتی از تهران تا تل‌آویو، و احتمال تحویل جنگنده‌های F-35 به عربستان در اوایل دهه ۲۰۳۰، خطر آغاز یک رقابت نظامی گسترده را افزایش می‌دهد.

در این معادلات، کردها دیگر نمی‌توانند در حاشیه بمانند. با وجود اینکه امروز از قدرت میدانی و سیاسی بیشتری برخوردارند، اما پراکندگی سیاسی، رقابت‌های درون‌کردی و نبود چشم‌انداز مشترک، ظرفیت تأثیرگذاری آنان را محدود کرده است.

ترکیه، به‌عنوان عضو ناتو، تنها از مسیر صلح با شهروندان کرد خود می‌تواند به ثبات پایدار برسد. روند گفت‌وگوی جاری میان دولت ترکیه و پ‌.ک‌.ک یک فرصت تاریخی است که نباید به‌عنوان تاکتیک مقطعی نگریسته شود. در عراق، اختلافات ریشه‌دار میان احزاب حاکم، توان تصمیم‌گیری کردها را کاهش داده و در سوریه، آینده مدیریت خودگردان شمال و شرق کشور مستقیماً به انتخاب آنکارا میان مذاکره یا تقابل گره خورده است..

نمونه‌های اخیر همکاری میان رهبران اقلیم کردستان و فرماندهی نیروهای سوریه دموکراتیک نشان می‌دهد که گام‌هایی برای همگرایی در حال شکل‌گیری است؛ امری که می‌تواند کردها را به بازیگری سازنده در چهار کشور منطقه بدل کند و زمینه‌ساز صلح و ثبات گسترده‌تر شود.

منافع هیچ‌یک از دولت‌های ترکیه، عراق، سوریه و دیگر بازیگران در تداوم درگیری با کردها نیست؛ صلح و نه تقابل، به سود منطقه است. از سوی دیگر، کردها نیز باید بیش از گذشته از گفتمان جدایی‌طلبانه فاصله گرفته و در پی تقویت اعتماد داخلی در کشورهای محل زیست خود باشند.

موسسه آمارگی