آیا میدان گازی کورمور می‌تواند جایگزینی برای گاز وارداتی از ایران باشد؟/ دلشاد مجید

سرویس عراق و اقلیم کردستان- دلشاد مجید، روزنامه‌نگار و پژوهشگر کُرد اقلیم کردستان، در یادداشتی تحلیلی، با اتکا به داده‌های رسمی و محاسبات فنی، روایت‌های سیاسی و رسانه‌ای پیرامون انفجار میدان گازی کورمور و امکان جایگزینی آن با گاز وارداتی از ایران را به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد واقعیت ظرفیت تولید، بسیار دورتر از ادعاهای مطرح‌شده است.

کردپرس - عراق روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز از ایران وارد می‌کند، اما شرکت داناگاز روزانه حدود ۲۱ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌کند. سه روز پیش از بمباران میدان گازی کورمور، صادرات گاز ایران قطع شده بود؛ اما پس از چهار روز دوباره از سر گرفته شد. بسیاری از تحلیل‌ها و تبلیغات جریان نخبگان کُرد این‌گونه القا می‌کنند که گویا ایران در انفجار کورمور نقش داشته است. دلیل مطرح‌شده از سوی آن‌ها این است که ایران صادرات گاز به عراق را قطع کرده بود. در واقع، انتشار این‌گونه اخبار و اطلاعات به‌نوعی تلاشی است برای مخدوش‌کردن واقعیت و منحرف‌ساختن افکار عمومی از عامل اصلی حمله به میدان گازی کورمور.

روز جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴ خبرگزاری ایرنای ایران این خبر را به نقل از سخنگوی وزارت برق عراق منتشر کرده است.

وی اعلام کرده بود که ایران به مدت هفت روز صادرات گاز به عراق را متوقف می‌کند، و دلیل آن نیز مشکلات فنی، نوسازی و تعمیر خطوط انتقال گاز به عراق است.

سخنگوی وزارت برق عراق در ادامه سخنانش بیان کرده بود که تاکنون سه روز از این موضوع گذشته و چهار روز دیگر یعنی روز سه شنبه ۲ دسامبر ۲۰۲۵ صادرات گاز ایران از سر گرفته خواهد شد؛ همانگونه که در تصاویر (۱ و ۲) به زبان فارسی و عربی به آن اشاره شده است.

تمامی این تحلیل‌ها به این نکته اشاره می‌کند که پس از هدف قرار گرفتن میدان گازی کورمور، خبر قطع صادرات گاز ایران منتشر می‌شود و همین موضوع گمانه‌زنی‌ها را متوجه ایران می‌کند!!

اما اگر از زاویه دیگر یا برعکس به این مسئله توجه کنیم، آیا ممکن نیست این موضوع یک فرصت تلقی شده باشد؟ یعنی پیش از انتشار خبر توقف صادرات گاز ایران، حمله به تأسیسات طرح‌ریزی شده باشد تا گمانه‌زنی‌ها نسبت به ایران بیشتر شود و عامل و متهم اصلی در این ماجرا مبهم باشد؟

قرارداد صادرات گاز میان عراق و ایران

در تاریخ ۲۸/۷/۲۰۲۴ قرارداد صادرات گاز ایران به عراق برای مدت پنج سال دیگر، یعنی تا سال ۲۰۲۹، تمدید شد. این قرارداد میان زیاد علی فاضل، وزیر برق عراق، و مجید چنگی، رئیس شرکت ملی گاز ایران، امضا شد. بر اساس این توافق، ایران موظف است روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز از طریق دو خط لوله گاز (نفت‌شهر-بغداد و شلمچه- بصره) به عراق تحویل دهد. این میزان بسته به نیاز فصلی در زمستان و تابستان تغییر می‌کند و کم یا زیاد می‌شود و به معنای دیگر گاز ایران فقط برای بغداد، مناطق پیرامونی آن و بخش‌های پایین‌دست عراق در نظر گرفته شده است.

گاز کورمور

براساس جدیدترین آمار شرکت داناگاز که در پایگاه خبری «الخلیج» امارات در اواسط ماه گذشته منتشر شده است، میزان تولید این شرکت از ۵۰۰ میلیون فوت‌مکعب به ۷۵۰ میلیون فوت‌مکعب در روز افزایش یافته و با این مقدار می‌تواند حدود ۸۰ درصد نیاز برق اقلیم کردستان را تأمین کند. همان‌گونه که در تصاویر (۳ و ۴) به آن اشاره شده است و این بدان معناست که هنوز توانایی تأمین صددرصدی برق اقلیم را ندارد. بنابراین سوال این‌ است: گازی که هنوز پاسخگوی نیاز کامل اقلیم نیست، چگونه می‌تواند جایگزین گاز ایران برای عراق شود؟

عراق در میان انتخاب گاز کورمور و گاز ایران

ایران روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز به عراق صادر می‌کند که بخش قابل‌توجهی از یک‌سوم تولید برق عراق را تأمین می‌کند؛ دو سوم دیگر با گازوئیل و سوخت‌های دیگر تولید می‌شود، زیرا عراق برای تأمین برق به ۳۵ هزار مگاوات نیاز دارد. مجموع تولید داناگاز ۷۵۰ میلیون فوت‌مکعب است در حالی که ایران روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب به عراق صادر می‌کند. تفاوت میان «متر مکعب» و «فوت مکعب» بسیار زیاد است. هر متر مکعب برابر است با ۳۵.۵ فوت مکعب. اگر تولید دانا گاز را به متر مکعب تبدیل کنیم، تولید روزانه آن حدود ۲۱.۲۴ میلیون متر مکعب می‌شود! واحد مترمکعب یک واحد استاندارد بین‌المللی است اما فوت‌مکعب واحدی آمریکایی.

سؤال اساسی این است: آیا داناگاز می‌تواند در چند سال آینده تولید خود را به ۱۵۰ میلیون مترمکعب در روز برساند؟ زیرا عراق برای تأمین روزانه برق به ۱۵۰ میلیون متر مکعب گاز نیاز دارد. اگر این موضوع را هم در نظر نگیریم؛ آیا دانا گاز می‌تواند در چند سال آینده تولید خود را به ۵۰ میلیون متر مکعب برساند تا بتواند صادرات گاز ایران به عراق را متوقف کند؟ علاوه بر این، انتقال روزانه «میلیون‌ها متر مکعب گاز» نیازمند خطوط لوله انتقال اختصاصی است؛ نمی‌توان چنین حجم بزرگی را با کامیون به بغداد و بخش‌های پایین‌دست عراق منتقل کرد! سؤال این است: ساخت چنین زیرساخت‌هایی چند سال زمان می‌برد؟

در پایان تأکید می‌کنم که هدف این نوشته دفاع از ایران نیست؛ بلکه توضیح این واقعیت است که گاز کورمور حداقل در سه تا پنج سال آینده نمی‌تواند جایگزین صادرات گاز ایران شود. با این حال، بر اساس اطلاعیه‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و داده‌های رسمی دولت عراق، این کشور قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۷ نیاز خود به واردات گاز را برطرف کند.

بنابراین با استناد به این آمار و داده‌ها می‌خواهم واقعیت‌ها را با زبان منطق و استدلال بیان کنم تا دیدگاه‌مان روشن باشد و این موضوع به تریبونی برای فریب مردم یا پوششی برای اهداف سیاسی و تجاری احزاب، خاندان‌های سیاسی و گروه‌های ذی‌نفوذ تبدیل نشود و همچنین گرفتار تنش‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی نشویم.

کد مطلب 2791255

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha