به گزارش کردپرس، برابری جنسیتی و دادخواهی حق زنان در اشعار ماموستا «هیمن موکریانی» به وفور دیده می شود. موردی که در شعر دیگر شاعران معاصر او کمتر وجود دارد و همین از او، شاعری مدرن در محتوا ساخته است. استاد هیمن، شاعری است که به نقد محتوای شعر وفایی، دیگر شاعر مهابادی می پردازد و می گوید:

من ته شی ریسیکی وه ک شیرینی وه فاییم بو چییه؟

کیژی وریای چاوکراوه ی فیره زانینم ده وی

کردپرس پیش تر گفت وگویی کوتاه با مرحوم اسماعیل پاکزاد(سمکو) هنرمند پیشکسوت مهابادی، که در نوجوانی شاگرد استاد ‌هیمن بوده و بارها در کلاس درس ایشان حاضر شده، انجام داده بود که بازنشر آن خالی از لطف نیست:

زبان شعری ماموستا هیمن چگونه است؟ آیا این زبان شعری تنها به منطقه ی مکریان اختصاص دارد؟

بله، زبان شعری ایشان مختص منطقه مکریان است و استاد هیمن علاوه بر سرودن اشعار در خور توجه به جمع آوری لغات و اصطلاحات مخصوص منطقه مکریان و به کارگیری آنها در شعر و نثر خویش پرداخته اند. می توان گفت کتب ایشان علاوه بر متون نظم و نثر، فرهنگ مکریان نیز محسوب می شود.

سبک شعری ماموستا هیمن چه ویژگی هایی دارد؟ و چرا از محدوده ی شعر کلاسیک فراتر نرفتند؟

سبک خاص شعری ایشان مابین سبک کلاسیک و نو قرار دارد، هر چند در حوزه ی کلاسیک کار کرده اند اما شعر وی زبان حال مردمش است و توانسته است با بیان مسائل و مشکلات زمانه ی خود به شاعری مردمی تبدیل شود. می توان گفت شعرهای وی حالت شعاری ندارند.

چه مسائلی در شعر وی برجسته شده است؟

در آثار وی بیان مشکلات مردم و ارائه ی راه حل های مربوطه به آن برجسته شده است به گونه ایی که مردم زمانه ی خویش را به کسب اگاهی و دانش ترغیب می کند و از مردم می خواهد تا مانند سایر ملل دنیا به ترقی و پیشرفت در راه علم اقدام کنند.

استا هیمن چه جایگاهی در ادبیات کردی را به خود اختصاص داده اند؟

هیمن در جایگاه والایی از ادبیات کردی قرار دارد و شاعری ملی محسوب می شود و با توانایی خاصی که در سرودن اشعار داشتند تا کنون در نوع خود بی رقیب بوده اند لطافت خاص اشعار استاد هیمن با توجه به دوره ایی که ایشان در آن زیسته اند تا کنون نیز احساس می شود.

برتری استاد به نسبت شاعران هم دوره اش در چیست؟

سادگی زبان شعری هیمن به گونه ایی است که تمامی اقشار جامعه می توانند با آن ارتباط برقرار کنند. شعر استاد هیمن را می توان به دو بخش تقسیم کرد زمانی که در آوارگی بوده اند و بخش دوم به سال 58 تا زمان فوت ایشان مربوط می شود که از نظر سبک و نوع محتوا متفاوت اند.

نقش مجله ی سروه و استاد هیمن را در پیشرفت ادبیات و ژورنالیسم کردی چگونه ارزیابی می کنید؟

مجله سروه که در سال 1364 اولین شماره ی آن از انتشارات صلاح الدین ایوبی چاپ و نشر شد و زمانی که استاد هیمن در قید حیات بودند 4 شماره از آن منتشر شد ادیبان و نامداران ادب کردی معاصر از مجله سروه آغاز به کار کردند در واقع این مجله الهام بخش آن ها بوده است و این مجله و دست اندرکاران آن نقش پررنگی در روزنامه نگاری کردی و پیشرفت ادب کردی ایفا کرده اند به نوعی می توان این مجله را دریچه ی امیدی در توسعه ی زبان کردی در ایران دانست.

سبک ترجمه و نثر استاد هیمن چگونه بود؟ و توفیق هنری ایشان بیشتر در کدامین بخش حاصل شد؟

ایشان در ترجمه و نثر هم مانند اشعارشان لهجه ی شیرین مکریانی را به کار برده اند. اکثر صاحب نظران بر این عقیده اند که اگر استاد هیمن به جای شاعر شدن، نویسنده می شدند، توفیق کنونی را کسب می کردند در واقع قدرت ایشان در نثر و ترجمه کمتر از توانایی استاد در سرودن اشعار نیست. در ترجمه ی کتاب «قه لای دم دم» نوشته ی «عرب شمو» نویسنده ی کرد، استاد هێمن مقدمه ی بر ترجمه ی «شکور مصطفی» نوشته است و می توان قدرت قلم ایشان را در متن این مقدمه مشاهده کرد.

در بخش ترجمه نیز موفقیت استاد شایان ذکر است، ترجمه ی کتاب «شاهزاده و گدا» یک ترجمه ی موفق به شمار می رود. همچنین ترجمه و بازنویسی کتاب «تحفه مظفریه» نوشته ی پروفسور «اسکارمان»، که در سال 1975 میلادی به زبان و الفبای کردی بازنویسی می کنند و در فرهنگسرای کشور عراق جایزه ایی به ارزش 1500 دینار عراقی دریافت می کنند. شایان ذکر است که استاد هێمن تصحیح بعضی از موارد کتاب اسکارمان را هم انجام داده اند، چرا که ایشان آشنایی کامل با ادب و فولکلور کردی مکریانی داشته اند.

جایگاه زن در اشعار هیمن را چگونه ارزیابی می کنید؟

استاد هیمن در بیشتر اشعارش مشوق زنان بوده و خواسته آنها از جلد کهنه رسومات خارج شوند و راه رشد و ترقی را در پیش بگیرند. ایشان سواد آموزی را به عنوان راه نجاتی به زنان معرفی می کند و خواهان آن است که زن کرد هم مانند زنان سایر بخش های جهان در عرصه های مختلف پیشرفت کنند و دوشادوش مردان در جامعه به فعالیت بپردازند. حتی ایشان در شعری به نقد محتوای شعریی وفایی شاعر می پردازد و می گوید من خواهان زنانی دانا و اگاه هستم و اظهار وجود زنان را در عرصه های علمی طلب می کند تا دوک ریسی شیرین در شعر وفایی را.

با توجه به شناخت شما از ایشان، آیا ویژگی های شخصیتی ایشان با اشعارشان ارتباط دارد؟

استاد هیمن شخصیت والا و برجسته ایی داشتند در سال های 58 تا 64 به خدمت ایشان می رسیدم و از محضر ادبی ایشان فیض می بردیم من در آن زمان نوجوان بودم ولی ایشان با روحیه بزرگ منشانه به استقبال ما می آمدند و آموزگار بسیار ارزشمندی برای ما محسوب می شدند. بله قطعا این روحیه در اشعار استاد بازتاب داشت و مناعت طبع، سادگی و صداقت در آن دیده می شود.