حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP) پس از آن که هفته پیش 37مین گردهمایی بزرگ خود را برگزار کرده و کمال قلیچدار اوغلو برای ششمین بار متوالی به عنوان رئیس این حزب برگزیده شده برنامه ای را در دستور کار قرار داده است که چنین به نظر می رسد مسئله کردها و حل و فصل مسئله کردها یکی از اولویت های برنامه جدید این حزب قلمداد شده است. تأکید شخص قلیچدار اوغلو به مسئله کردها در همان روز گردهمایی و اظهارات مختلف از افراد رده بالا این حزب پیرامون مسئله کردها نشان از آغاز دورانی است که CHP بیش از هر زمان دیگری بر مسئله کردها تأکید خواهد کرد. حال سوالی که پیش می آید این است: تأکید CHP بر مسئله کردها به چه معناست؟

در این خصوص باید اعلام کرد که این حزب 37مین گردهمایی بزرگ خود را با عنوان "آخرین گردهمایی پیش از حاکمیت" برگزار کرده است. عملکرد نسبتاً قابل قبول این حزب در انتخابات 31 مارس 2019 به CHP این اعتماد به نفس را داده است که می تواند حزب عدالت و توسعه (AKP) را پس از نزدیک به 20 سال شکست دهد. بنابراین در پس پرده همین تأکید بر مسئله کردها بی شک موضوع انتخابات پنهان شده است.

برای تجزیه تحلیل این مسئله باید به چند سال پیش رجوع کرد. CHP در دو ائتلاف گذشته خود در برابر آک پارتی شکست خورده است. ائتلافاتی که هیچ کدام موفقیت آمیز نبوده و بعد از شکست انتخاباتی به نوعی از هم پاشیده است. ائتلاف اول CHP، با حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) مؤتلف این روزهای آک پارتی بود. قلیچدار اوغلو برای اولین بار در سال 2014 پس از توافقات با MHP اکمل الدین احسان اوغلو را به عنوان نامزد مشترک انتخاباتی در مقابل رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرد. ائتلافی که شکست سنگینی برای اپوزیسیون داشته و بلافاصله پس از انتخابات ائتلاف فروپاشید. ائتلاف بعدی این حزب در سال 2018 رقم خورد. ائتلافی به مراتب گسترده تر از سال 2014 ولی باز هم کم فروغ. پس از آن که مرال آکشنر با جدایی از MHP حزبی جدید تأسیس کرد، قلیچدار اوغلو و CHP با این ذهنیت که آراء بسیاری از ملی گراهای ترک را خواهند توانست به سمت خود جذب کنند با حزب خوبی که آکشنر تأسیس کرده بود ائتلاف کرده و حزب سعادت و حزب دموکرات را نیز وارد این ائتلاف کردند. ائتلافی که نه انتظارات را برآورده کرده و نه برخلاف آن چیزی که تصور می شد ملی گراهای ترک را به سمت خود جذب کرد. هیاهویی که آکشنر آن روزها به پا کرده بود به زودی مغلوب شد و وی نتوانست آن گونه که انتظار می رود ملی گراهای ترک را از باغچلی جدا کرده و با حزبی که تأسیس کرده بود همراه سازد. ائتلاف ملت پس از شکست انتخاباتی در سال 2018 بسیار تضعیف شد و با این که در سال 2019 در انتخابات محلی یک ائتلاف میان CHP و حزب خوب به وجود آمد ولی با توجه به رویکردهای این دو حزب و تحولاتی که اتفاق افتاده است این ائتلاف نخواهد توانست تا انتخابات پیش رو ادامه پیدا کند. به خصوص پس از تحولات سیاسی و تأسیس احزاب جدید جدا شده از بدنه آک پارتی ائتلاف ملت بدون شک دستخوش تحولات خواهد شد از همین رو CHP با تأکید بر مسئله کردها در تلاش برای ایجاد زمینه مناسب برای ائتلاف با سومین حزب بزرگ ترکیه یعنی حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) و کشاندن رای میلیون ها کرد طرفدار این حزب به سمت خود است. پس از آن که CHP در جذب آراء محافظه کاران راست از طریق احسان اوغلو و جذب ملی گراهای ترک از طریق آکشنر با شکست روبه رو شد اکنون تمرکز خود را بر روی آراء کردها گذاشته است تا بتواند دست به کاری بزند که آک پارتی در بین سال های 2002 تا 2007 زده بود.

آراء کردها یکی از مهمترین و تعیین کننده ترین آراء ادوار مختلف انتخابات ترکیه بوده است و حزب حاکم آک پارتی در اوایل روزهای حاکمیت خود در ترکیه به خوبی این مسئله را درک کرده و با تبلیغات گسترده پیرامون مسئله کردها و تلاش برای حل و فصل آن توانست اعتماد و حمایت میلیون ها کرد ترکیه را به خود جذب کند. سیاستی که با موفقیت کامل عمل کرده و کلید پیروزی آک پارتی تا قبل از سال 2015 بود. تغییر رویه آک پارتی از سال 2015 و کشیده شدن این حزب به سمت ملی گرایی ترک باعث ایجاد خلاء در موضوع کردی شده است. فشارهای شدید به حزب HDP و به حاشیه راندن این حزب نیز موجب شده است که این خلاء تشدید شود و از همین رو اکنون CHP بهترین فرصت را برای پر کردن این خلاء به دست آورده است. دلیل پافشاری این حزب بر مسئله کردها و آماده سازی گزارشی مفصل از برنامه این حزب برای حل و فصل مسئله کردها تماماً نشأت گرفته از همین موضوع است. سیاستی که موفقیت و یا شکست آن در گرو صداقتی خواهد بود که CHP در مسئله کردها از خود نشان خواهد داد.

اختصاصی کردپرس/سرویس ترکیه