ششمین انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق قرار است در اول اکتبر برگزار شود. با این حال، به دلیل مخالفت حزب دموکرات با درخواست دیگر احزاب برای ایجاد اصلاحات چشم‌انداز برگزاری انتخابات معلوم نیست.

بافل طالبانی، رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان 29 آوریل خواستار اصلاح قانون انتخابات اقلیم شد و گفت که اکثر احزاب و نیروهای سیاسی منطقه از اصلاح قانون انتخابات برای جلوگیری از تقلب حمایت می کنند.

وی گفت:《اجزا نمایندگان خود را بدون الزام به عضویت در هیچ حزب یا نیروی سیاسی انتخاب می کنند》.

اعضای پارلمانی اتحادیه میهنی کردستان مدتی است که خواستار اصلاح قانون انتخابات شده است. با این حال، حزب دموکرات کردستان با ابراز مخالفت شدید با این پیشنهاد، گفته است که اصلاح قانون مستلزم موافقت همه جناح‌های سیاسی در اقلیم کردستان عراق است.

زانا ملا خالد، رئیس اعضای حزب دموکرات کردستان در پارلمان اقلیم کردستان، با متهم کردن حزب اتحادیه میهنی کردستان به مخالفت با برگزاری انتخابات در روز تعیین شده، گفت: «پارلمان توافقنامه‌ای امضا کرده است که می‌گوید اصلاح قوانین باید از طریق توافق همه بلوک‌ها انجام شود». وی ادامه داد که حزب دموکرات کردستان نمی خواهد انتخابات را به تعویق بیندازد و می خواهد که انتخابات طبق برنامه برگزار شود.

انتخابات پارلمانی کردستان عراق بر اساس ماده 8 قانون انتخابات کردستان هر چهار سال یکبار برگزار می شود. آخرین انتخابات در 30 سپتامبر 2018 برگزار شد. حزب دموکرات کردستان عراق 45 کرسی از مجموع 111 کرسی را به دست آورد، در حالی که حزب اتحادیه میهنی 21 کرسی را از آن خودکرد. کرسی های باقی مانده بین سایر احزاب کوچک و مستقل ها تقسیم شد.

مقامات مربوطه در حوزه‌ برگزاری انتخابات - از جمله پارلمان اقلیم کردستان، دولت اقلیم کردستان و کمیسیون مستقلانتخابات- باید از قبل مقدمات لازم را برای برگزاری روند انتخابات آغاز کرده باشند اما به دلیل اختلافات داخلی احزاب سیاسی و جناح های پارلمانی هنوز اقدام عملی برای برگزاری به موقع انتخابات انجام نشده است.

اتحادیه میهنی کردستان به همراه متحدانش از جمله گوران (جنبش تغییر)، اتحاد اسلامی، جماعت عدالت کردستان و جنبش نسل جدید، خواهان تقسیم اقلیم کردستان به چهار حوزه انتخاباتی سلیمانیه، اربیل، دهوک و حلبچه هستند اما حزب دموکرات با این پیشنهاد به شدت کردستان مخالف است.

هویدار احمد، نماینده حزب دموکرات کردستان در پارلمان اقلیم کردستان به المانیتور گفت: ما فکر می کنیم که بهتر است اقلیم کردستان فقط دارای یک حوزه انتخابیه باشد. او گفت که سیستم رای گیری چند حوزه‌ای "به موقعیت سایر نهادها [اقلیت ها] آسیب می رساند و برای وجهه حکومت اقلیم کردستان بد است زیرا ما باید از این نهادها محافظت می کنیم

بر اساس قانون انتخابات اقلیم کردستان، انتخابات به صورت یک حوزه‌ برگزار می شود. از سال 1992، پنج انتخابات پارلمانی در سال های 1992، 2005، 2009، 2013 و 2018.در اقلیم کردستان برگزار شده است

جناح‌های پارلمانی از جمله نمایندگان حزب دموکرات کردستان در پایان ماه فوریه تفاهم‌نامه‌ای امضا کردند که بر اساس آن قانون انتخابات جزئ مسائل ملی است که نیاز به اصلاح و تصویب با اجماع همه احزاب دارد.

زیاد جبار، رئیس نمایندگان پارلمان اتحادیه میهنی کردستان در پارلمان اقلیم کردستان به المانیتور گفت: «قانون انتخابات و کمیسیون انتخابات جنبه‌های ملی دارند. بنابراین، باید بین همه اجماع وجود داشته باشد.»

نمایندگان حزب دموکرات کردستان، اتحادیه میهنی کردستان را به ایجاد موانع برای نشست پارلمان متهم می کنند و تهدید می کنند که از اکثریت پارلمانی برای برگزاری جلساتی به منظور فعال کردن کمیسیون انتخابات اقلیم کردستان استفاده خواهد کرد.

از آنجایی که هنوز نشستی در سطح عالی بین حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان بر سر مسائل مورد مناقشه مربوط به انتخابات پیش رو برگزار نشده است، جناح های پارلمانی نتوانستند برای حل این مسائل جلسه پارلمان را برگزار کنند. 39 نماینده پارلمان از اتحادیه میهنی کردستان، اتحاد اسلامی، عدالت کردستان در اواخر ماه مارس پیشنهادی را برای اصلاح قانون انتخابات مطرح کردند. اما از آنجایی که حزب دموکرات کردستان به آنها نپیوست، آنها -علیرغم اینکه ریواس فایق، رئیس فعلی پارلمان کردستان، یکی از اعضای اتحادیه میهنی کردستان است- نتوانستند در این مورد جلسه پارلمان برگزار کنند.

هیویدار احمد، یکی از اعضای حزب دموکرات کردستان در پارلمان اقلیم به المانیتور گفت: «اگر حزب دموکرات کردستان به این گام‌های یکجانبه اعتقاد داشت، می‌توانست بدون حضور حزب اتحادیه میهنی و گوران دولتی تشکیل دهد، اما ما به دلیل اعتقاد به اجماع این کار را نکردیم. وی خاطرنشان کرد: حزب دموکرات کردستان اراده خود را بر دیگران تحمیل نمی کند و نیز نخواهد پذیرفت که دیگران اراده خود را بر آن تحمیل کنند. بدون حزب دمکرات کردستان این امر نمی تواند ادامه یابد.»

زیاد جبار گفت: «این قانون تاکنون هفت بار اصلاح شده است. بنابراین چرا باید اصلاح آن، برای بار هشتم نگرانی ايجاد کند؟»

آرام جمال، رئیس مؤسسه کردی انتخابات، به المانیتور گفت که قصد اتحادیه میهنی کردستان برای اصلاح قانون انتخابات این است که حزب دموکرات کردستان نتواند اکثریت کرسی ها را در انتخابات بعدی به دست آورد.

در سیستم رای گیری چند حوزه‌ای، حزب دموکرات کردستان برخی کرسی ها را از دست خواهد داد، در حالی که در حال برنامه ریزی برای کسب اکثریتی است که به آن اجازه می دهد پارلمان و دولت را در دست بگیرد. آرام جمال گفت: بنابراین حتی اگر اتحادیه میهنی کردستان پست ریاست پارلمان را داشته باشد، هیچ نقشی نخواهد داشت.

اتحادیه میهنی و سایر احزاب همچنین به دنبال ایجاد تغییراتی در سیستم سهمیه بندی اقلیت ها در انتخابات هستند. به این صورت که نمایندگی آنها بر اساس تعداد جمعیت و مناطق محل سکونت آنها باشد. آنها معتقدند حزب دموکرات کردستان نمایندگان اقلیت های نزدیک به خود را انتخاب می کند

بر اساس قانون انتخابات اقلیم کردستان، 11 کرسی برای اقلیت ها در نظر گرفته شده است: پنج کرسی برای مسیحیان، پنج کرسی برای ترکمن ها و یک کرسی برای ارمنی‌ها.

آرام جمال خاطرنشان کرد: مخالفت حزب دموکرات کردستان با اصلاح قانون انتخابات، کارت فشاری برای جلوگیری از تغییر در سهمیه 11 کرسی اقلیت ها است.

موضوع دیگر کمیسیون مستقل انتخابات اقلیم کردستان تحت نظر ریاست اقلیم کردستان است که در سال 2019 منقضی شد. این کمیسیون متشکل از 9 عضو بود که سه نفر از آنها از حزب دموکرات کردستان، دو نفر از اتحادیه میهنی کردستان، دو نفر از گوران یا جنبش تغییر و یک نفر از گروه جماعت عدالت کردستان و اتحاد اسلامی بودند. تاکنون توافقی بر سر تشکیل کمیسیون جدید ایجاد نشده‌ است.

دوره فعلی پارلمان در 6 نوامبر ۲۰۲۲ به پایان می رسد و اگر انتخابات به موقع برگزار نشود، خلأ قانونی ایجاد می شود و این منطقه توسط یک دولت موقت اداره می شود. اختلافات کنونی بین حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان در بغداد نیز باعث تعمیق اختلافات داخلی کردها در اربیل شده است.

آرام جمال معتقد است که اگر انتخابات به تعویق بیفتد تا یک سال دیگر انتخاباتی برگزار نمی شود. نگرانی او این است که «وضعیت کنونی در اقلیم کردستان پیچیده است و مردم روزهای سختی را سپری می‌کنند، بنابراین تأخیر در انتخابات قابل تحمل نیست».

همچنین، در اوایل ماه جاری،شاسوار عبدالواحد، رئیس جنبش نسل نو، در پیامی هشدار داد که اگر انتخابات به موقع برگزار نشود، ممکن است اوضاع از کنترل خارج شود. وی از جامعه جهانی خواست تا برای حصول اطمینان از برگزاری انتخابات مداخله کند.

شاسوار عبدالواحد در توییتر نوشت: ما از دولت فدرال، جامعه بین المللی و سازمان ملل می خواهیم که مداخله کنند و از این منطقه برای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه حمایت کنند و به نجات آن کمک کرد. این بیشترین کمککی است که می توان به مردم این منطقه کرد.

هیچ تضمینی وجود ندارد که صلح و ثبات نسبی در اقلیم کردستان برقرار باشد. اوضاع ممکن است از کنترل خارج شود و ما به عنوان اپوزیسیون مجبور خواهیم شد برای دفاع از آزادی، دموکراسی و حقوق اساسی شهروندان خود اقدامات مدنی انجام دهیم.»

منبع: المانیتور

ترجمه: خبرگزاری کردپرس سرویس جهان