به گزارش خبرنگار کردپرس، کیفیت «نان» در قروه؛ دغدغه ای که هم مردم را نگران کرده و هم مسئولان و هم خبازان را. این دغدغه در حالی است که بخشی از این کیفیت به «آرد» مرتبط می شود. آردی که باید خالص و دارای شاخص های استاندارد باشد اما براساس اظهارات خبازان این گونه نیست.

در گزارش نخست به کم فروشی خبازان و اعتراض آنان به کیفیت آرد اشاره شد و حال در این گزارش به بررسی مشکل کیفیت آرد پرداخته می شود. البته در این کیفیت نمی توان نقش خباز و نحوه خمیرگیری و دیگر شاخص های مدنظر را نادیده گرفت اما بررسی ها نشان می دهد بیشترین مشکل مربوط است به «آرد»؛ مشکلی که باید از نظر تولید و توزیع مدنظر قرار گیرد.

در این خصوص اما ابهاماتی وجود دارد؛ از آردی که نمک زیاد می خورد تا آردی که از بیجار تأمین می شود و رطوبتی که باید با خواباندن آرد حذف شود؛ همه مسایلی هستند که خبازان از آن می گویند اما متولیان سازمان غله چندان این مسئله را قبول ندارند.

با این وجود باید مشخص شود چرا برای خبازیهای قروه آرد از بیجار تأمین می شود اما آرد قروه به دهگلان می رود و چرا دانشگاه علوم پزشکی کردستان نتیجه نمونه برداری از کارخانه آرد بیجار را اعلام نمی کند؟!

همین اعتراض به کیفیت آرد بود که باعث شد تا فرماندار بعد از بازرسی از نانوایی ها به کارخانه آرد قروه برود و وضعیت را بررسی کند.

دردسرهای آرد برای خبازان...

شهرستان قروه خود یک واحد کارخانه آرد دارد و نه تنها می تواند کل نیاز شهرستان را تأمین کند بلکه برای دهگلان هم قابلیت تأمین آرد را داراست. با این وجود اما حدود سه سالی می شود که خبازان قروه بخشی از آرد موردنیاز خود را از بیجار تأمین می کنند و همین معضلی شده که تمامی ندارد.

این درست همان مسئله ای است که رئیس صمت قروه هم در بازرسی از خبازی ها به آن اشاره داشت. «ادریس میهمی» با بیان اینکه تأمین آرد و کیفیت آرد دو مشکل اصلی خبازان است، از کیفیت آرد بیجار و اعتراض خبازان در این زمینه گفت.

در واقع کاهش سهمیه آرد شهرستان از محل تولید کارخانه آرد قروه و انتقال محل تأمین به کارخانه آرد بیجار باتوجه به هزینه حمل، در عمل بار مالی مضاعفی را به واحدهای خبازی انتقال داده و همین نارضایتی ها را دو برابر کرده است.

از آن طرف در خصوص درجه بندی کارخانه های آرد و بازنگری در سهم آرد تولیدی از موارد دیگری است که در بازه زمانی اعمال درجه بندی، شاخص و معیارهای مورد نظر، ساز و کار مربوط و همچنین نحوه تقسیم آرد، شفافیتی وجود ندارد.

جدای از این پایین بودن کیفیت آرد (گلوتن کمتر از استاندارد) که ناشی از گلوتن کم گندم مورد استفاده در کارخانجات است یکی دیگر از دغدغه های جدی در این بخش به حساب می آید و در عمل خبازی ها را جهت پخت نان به سمت استفاده بیش از حد مجاز نمک سوق داده؛ موضوعی که براساس بازرسی که توسط شبکه بهداشت صورت گرفته برای سلامت جامعه تهدیدی جدی تلقی می شود.

اعتراض به کیفیت آرد بیجار...

نکته مهم دیگر کیفیت پایین آرد دریافتی بیجار در مقایسه با آرد قروه است که موجب نارضایتی جدی خبازان شده؛ در بررسی صورت گرفته توسط کارشناسان مرکز بهداشت شهرستان در خصوص آرد تولیدی توسط کارخانه قروه 76 درصد در کل انطباق با استاندارد ملی و همچنین از لحاظ باقیمانده سموم آفت کش ها و فلزات سنگین 100 درصد نبود انطباق گزارش شده، که این نداشتن انطباق برای آرد ارسالی به شهرستان توسط کارخانه آرد بیجار در کل 67 درصد بوده است. البته در رابطه با سایر پارامترها باتوجه به استقرار نداشتن این کارخانه در قروه و نبود امکان بازرسی، مسئله مسکوت مانده که این موضوع بیانگر پایین بودن کیفیت آرد ارسالی از بیجار است.

ابهام در درجه بندی کارخانجات آرد

درجه بندی کارخانجات آرد بدون شک دارای وجاهت کارشناسی و تخصصی در راستای هدایت این واحدها به سمت ارتقا کیفی عملکرد خواهد بود اما مشروط بر اینکه اعمال هرگونه سیاست تشویقی و به ویژه تنبیهی به صورت مستقیم متوجه کارخانجات شود، لذا کاهش سهمیه کارخانه آرد قروه به میزان 200 تن و اختصاص این مقدار تولید آرد شهرستان به کارخانه آرد بیجار باتوجه به تحمیل هزینه اضافی به خبازان فاقد دلایل اثربخشی کامل است.

نکته دیگر در خصوص درجه بندی کارخانجات آرد براساس اطلاعات دریافتی، تمامی خبازیهای استان در ارزیابی انجام شده در سه ماه پایان سال 98 در یک سطح درجه 2 قرار گرفته اند در نتیجه تمامی کارخانجات در عمل بر همدیگر جهت تولید هیچ مزیتی در این بخش نداشته و ندارند.

اما در خصوص ظرفیت اسمی که گویا به عنوان شاخص دیگری مدنظر قرار گرفته سؤال اینجاست که چرا کارخانه آرد بیجار باید دارای ظرفیت اسمی 84 هزار تن باشد و کارخانه آرد قروه 33 هزار تن؟! چه عواملی در تعیین این ظرفیت ها دخیل بوده؟ جامعه هدف، شرایط تکنولوژی یا تمایل خود سرمایه گذار؟!

قطعاً در تعیین ظرفیت اسمی واحدهایی که با سهمیه یارانه ای حمایتی این چنین ارتباط ندارند حجم سرمایه گذاری و تمایل فرد مجری می تواند تعیین کننده باشد، اما در حوزه تأمین آرد به طور قطع جامعه هدف در هر شهرستان بر هر ادله دیگری ارجحیت دارد. ضمن اینکه هنوز در خصوص سطح تکنولوژی و توان عملکردی کارخانه آرد بیجار در عمل نه تنها ارجحیتی دیده نمی شود بلکه شاهد نارضایتی خبازان به دلیل کیفیت پایین آرد تولید شده هستیم.

از آنجا که درجه بندی همه کارخانجات آرد و تعیین سهمیه و موارد این چنین چه در بعد تشویقی و چه در بعد تنبیهی مطرح است در کنار ضرورت توجه لازم به موارد فوق، انتظار می رود نتیجه ارزیابی تمامی کارخانجات و سهمیه تخصیص یافته با شفافیت لازم و در تمامی مراحل برای فرمانداری ها قابل مشاهده و رصد باشد که ضمن جلوگیری از هرگونه ابهام و تحقق همراهی حداکثری تمامی عوامل مرتبط به ویژه جامعه مخاطب، رویه تشویقی این موضوع جهت ارتقا عملکرد تأثیرگذارتر خواهد بود.

تعلل در ارائه نتایج نمونه گیری ها

آنچه در بررسی از وضعیت آرد نشان می دهد این است که امکان نمونه گیری و بازرسی از کارخانه آرد بیجار توسط مسئولان شهرستان قروه به ویژه شبکه بهداشت وجود ندارد و حتی بعد از درخواست نمونه گیری از آرد بیجار هم نتایج نمونه گیری به قروه اعلام نمی شود و همین یکی از انتقادات متعدد مسئولان شهرستان قروه است.

طبق گفته کارشناس شبکه بهداشت قروه بیشترین شکایت خبازان از آرد بیجار است و در همین زمینه از دانشگاه علوم پزشکی کردستان درخواست نمونه گیری از آرد بیجار شد و هنوز بعد از گذشت چند ماه نتیجه ای اعلام نکرده اند.

همین تعلل در اعلام نتایج آزمایشات ابهامات موجود را بیشتر کرده و هر آنچه احتمال درباره کیفیت آرد بیجار داده می شود را به یقین نزدیک تر می کند.

لزوم رعایت شاخص های دیگر

در کیفیت نان چندین شاخص اهمیت دارند. این شاخص ها عبارتند از «گندم، آرد، خمیر و در نهایت هم نان» که البته برای این شاخص ها باید تخصص لازم و نیروی کار ماهر هم وجود داشته باشند.

در واقع در صورت وجود سخت افزار و نرم افزار مناسب است که می توان کیفیت نان را بالا برد حالا هر کدام از این شاخص ها مطابق استاندارد لازم کم و زیاد شوند قطعاً در کیفیت نان تأثیرگذار خواهند بود لذا می طلبد خبازان قبل از هر کاری خود و کارگران خود را با این شاخص ها و رعایت استانداردها آشنا سازند.

گرچه در این زمینه اتهام اصلی به «آردِ بیجار» زده شده اما نمی توان نسبت به نابلدی خبازان به ویژه کارگران نانوایی ها بی تفاوت بود./

- در گزارشات بعدی مشکلات دیگر در این زمینه و پاسخ سازمان غله منتشر خواهد شد

در این زمینه بخوانید:

- کم فروشی؛ بیشترین تخلف خبازان قروه/اعتراض به کیفیت آرد

* گزارش و عکس: زیبا امیدی فر