کانال اموات پاوه گاه و بیگاه ازخزان گل های رنگین و زرین دیار اهورایی هورامان خبر سر می دهد و این بار نیز از خزانی دگر سخن به میان آورد و طی آن سفر بدون بازگشت استادی بی بدیل جناب آقای نصرالدین صالح دبیر زبان خارجه سالهای نه چندان دور مدارس متوسطه ی شهرستان پاوه را بر طبل رحیل کوبید .پائیز امسال بسی متفاوت تر از پار …، خزانش بر بوستان هورامان نشست و گل ها را دسته دسته، دست چین نمود تا یاد آنها تنها به خاطره ها سپرده شود…

اگر از معلمان در طول تاریخ به عنوان مشعل داران پیشرفت فکری جامعه یاد شود به گزاف سخن نگفته ایم و از طرفی اگر جامعه ای قدردان خوبان خود نباشد به مرگ خوبی ها و فضیلت ها رضایت داده است و چه مایه تنگ نظری است عمری با آفتاب زیستن و از آفتاب نگفتن… !

بنابراین ، به رسم ادب و حسب وظیفه ی شاگردی به نقل خاطره ای از کلاس درس آن هم در محضر جناب استاد اکتفا می نمایم ، تا در این دقایقی یادی کرده باشیم وبه روح بلندش ادای احترام نموده باشیم.

در بحبوحه ی پیروزی انقلاب، خیلی ها سرمست از پیروزی غرق در شادی بودند، ایام را در یک فضای خیالی و رویایی تجسم نموده و آرزوهای متعدد برای خویش متصور بودند. پس از متلاشی شدن رژیم پهلوی ، حکومت مرکزی آنگونه که شایسته و بایسته بود شکل نگرفته و نمی توانست به صورت متمرکز به اداره امور مبادرت نماید، در چنین شرایطی اداره امور در سراسر کشور توسط معتمدین و شخصیت های متنفذ جامعه اداره می گردید و در همین راستا ذکر مصادیقی چند به تنهایی کافی است، تا تداعی گر سیاه ای از شرایط آن دوره را برای نسل جدید بازنمایی نماید.

دانش آموزان که از ابتدای شروع حرکت تا به سرانجام رسیدن فجرانقلاب در کف خیابان حضور پررنگ داشتند، خویش را پرچمدار و مدعی یافته و کمتر به قید و قیود (نظم و انضباط کلاس درس و…) وابسته دانسته و تقریباً از آزادی عمل خویش سرمست و مسرور بودند …

به عبارتی کماکان نافرمانی مدنی که به شکل گیری انقلاب منتهی شده بود، به کمال و تمام جایگزین نظم و انضباط اداری نشده بود و معلمان اگرچه خویش پیشقراول نهضت بودند و درسایه حضور و ظهور آنان و همراهی دیگر میدان داران نقش بارز و تاثیرگذاری داشتند، لکن کماکان اداره کلاس بدلیل آنچه گفته شد مجبور به تعاملی با دانش آموزان بودند که قبلاً مسبوق به سابقه نبود .

بطوریکه رویکرد دانش آموزان در بیشتر مواقع با افراط و تفریط همراه بود ، بنحویکه دانش آموزی با آوردن دو سلاح کلت کمری سرجلسه ی امتحان پیامی را ناخودآگاه مخابره می نمود … ، قطعاً این رویکرد شرایط طبیعی را در توصیف کلاس درس بازنمایی نمی نماید به هر حال معلمان چاره ای جز مدیریت امور نداشتند و با تدبیر به اداره امور مبادرت می ورزیدند.

سال تحصیلی ۵۸-۵۷ در پایه ی اول متوسطه مشغول به تحصیل بودیم ، یکی از همکلاسی ها که از مفهوم و فلسفه وجودی انقلاب چندان بهره ای کسب ننمود و در واقع بیزار از کلاس و درس بود، در کلاس درس برخواست و آقای نصرالدین صالح دبیر توانمند زبان انگلیسی را به باد انتقاد قرار داد و گفت ما انقلاب نمودیم که زبان بیگانه نخوانیم …

آقای صالحی که غرق تدریس در کلاس درس بود، به یکباره رشته ی افکارش گسیخت و برافروخت و با صدای بلند نهیب سر داد وافزود: انگلیسی، زبان امریکا و انگلیس نیست، انگلیسی زبان علم است، اگر می خواهید این زبان را نخوانید بیائید در علوم وفنون سرآمد شوید و ماهواره به فضا ارسال نمائید… تا دنیا مجبور به یادگیری زبان جافی و هورامی … شوند.

جواب قانع کننده این استاد پایانی بر بهانه جویی های واهی بود و بعداز آن کسی به خود جرات نداد چنین سوالاتی را مطرح نماید.

دانش آموزان قبل از آنکه درپایه ی جدید ثبت نام نمایند از پیش پذیرفته بودند که در آخر سال با تبصره ریاضی وزبان قبول شوند واین سبب می گردید انگیزه ای برای فراگیری این دروس را در خود احساس ننمایند، همین پیش زمینه ی ذهنی سبب می گردید که اداره کلاس دروس یادشده با سختی مواجه شود، این درحالی بود که جناب استاد، فردی متواضع ودرعین حال جدی وتوانمند بود ، ترکیب این شخیصه ها از وی معلمی موفق به وجود آورده بود وهیچ کسی به خود اجازه نمی داد که اسباب مزاحمت دیگران را فراهم آورد.

مرحوم آقای صالح با صدای رسا ومردانه ی خویش شرط موفقیت در رسیده به هدف را در رباعی ذیل خلاصه می دید، شعری که همچنان زمزمه اش یادآور خاطرات شیرین آن زمان است

گر مرد رهی میان خون باید رفت

وز پای فتاده سرنگون باید رفت

تو پای به راه در نه و هیچ مپرس

خود راه بگویدت که چون باید رفت.

بار دگر یاد این استاد فرهیخته را گرامی می داریم وبه روح بلندش درود می فرستیم و ضمن طلب آمرزش الهی برای آن مرحوم مغفور ، صبر جزیل را برای خانواده محترم وسایر وابستگان ارجمند مسالت می نمائیم.