امروز درجست‌و جوی چند لحظه آرامش و لختی آسودن، به دور از قیل و قال شهر و فضای مجازی و کرونا و اخبار گرانی و خشونت و...که بر روح و روان خراش می‌کشند، جهت لذت بردن از زیبایی مسحورکننده "عروس رنگ‌ها و فصل‌ها"، پاییزِ افسونگرِعاشق کٔش پریشان گیسو، ره بیرون از سنندج را در پیش گرفتم.

در مسیر خاکی حسن آباد به گندمان، پلی تاریخی، هنری وجود دارد(قبلا هم چندبار همین مسیر را رفته بودم) که در این روزهای سال و بعد از بارش های خوب اخیر، رودخانه زیبای آن با گذرِ آب زلالش توام با رقص پر تب وتاب و هیاهوی برگ‌هایِ رنگارنگ و عشوه‌گیریشان با خنکای نسیم عصگاهی و بزم عاشقانه‌ـ عارفانه‌اشان در رسش به غنا و فنا، دل از دل هر رهگذری می‌رباید.

در دمادم صیقل دادن جان و روح و روان، هنر و زیبایی و ظرافت پل توجه‌ام رو بیش از بیش به خود جلب کرد. از تاریخ دقیق ساخت این اثر هنری اطلاع دقیقی ندارم. حتم دارم باید چیزی در حدود دست‌کم سه‌چهارم قرن از آن گذشته باشد. باری پس از مرمت جزئی هم‌چنان زیبا و پرابهت چونان طاوسی رنگین بال، با وقاری توام با غرور، خودنمایی می‌کند.

هنر و ظرافت و مصالح بکار رفته در این پل که بی‌تردید آن را به اثری هنری زیبا بدل کرده است، حقیقتا ستودنی است. با دیدن این پل به یاد صدها پل کریه‌المنظری افتادم که درشهر و کوی و برزن هر روز روح و روان شهروندان را می‌خراشند!

بدون اندک هنر و زیبایی و مهم‌تر آنکه بدون اندک اصالتی که شایسته شهر تپه ماهورها و خانه‌هایی با معماری مسحورکننده و ریشه در فرهنگ و هنر و تاریخ هزاران ساله مردمانن این دیار، باشد.

یادمان باشد که هنر معماری، نماد اصالت و نجابت و بلوغ فکری مردمان یک سرزمین است. معماری به سان دیگر هنرها، راوی تاریخ پرفراز و نشیب، و بیانگر رنج و اندوه و الام و امیدهای ماست. متاسفانه اینک ما با ابتذال در معماری مواجهیم. باشد که بیش از این، تن و روح و روانِ رنجورِ خود را در قفس آهن و بتن و در منجلاب خانه‌های قوطی کبریتی چندین طبقه به‌زنجیر نکشیم.

بر متولیان امر از شورای شهر و جامعه مهندسین است که در عصر تکثیر مکانیکی اثر هنری به تعبیر بنیامین، بیش از این با مجوز نماهای وارداتی ناچسپ! و نقشه‌های ساختمانی و شهرسازی مبتذل، مبلمان زندگی شهری را به هم نریخته، گامی هرچند کوچک در جهت اصلاح این آسیب بردارند.

نکته پایانی دریغا که قدر داشته‌های هنری، ادبی، فکری و میراث گرانبهای هزاران ساله نیاکان نستوهِ‌پر عزتِ خود را نمی‌دانیم! گاهی دانسته،گاهان هم نادانسته در حق این سامانه کم‌نظیر و دٔر بهای دانش بومی این سرزمینِ اهورایی جفا می کنیم!....

متاسفانه کاسبانِ جاهلِ آثار هنری، ازدرون دل این پل تاریخی را به امید واهی گنج کنده بودند! امیدوارم ارگان‌های متولی نسبت به تعمیر و ترمیم آن همت کنند.