به گزارش کُردپرس، ترکیه روز سه‌شنبه هفتم تیر از مخالفت خود با پیوستن سوئد و فنلاند برای پیوستن به پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، دست کشید. بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ینس استولنبرگ، دبیرکل ناتو، پس از انجام گفت‌وگوهای سطح بالای فوری در مادرید میان اعضای ناتو با حضور ترکیه و سوئد و فنلاند، اعلام کرد: «ما اکنون به توافقی دست یافته‌ایم که راه را برای پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو هموار می‌کند». ترکیه از فنلاند و سوئد خواسته بود که افراد تحت تعقیب آنکارا را تحویل داده و محدودیت‌های فروش اسلحه به ترکیه که به‌دنبال تهاجم این کشور به شمال سوریه در سال ۲۰۱۹ وضع شده بود پایان یابد.

ترکیه می‌گوید «هر آنچه که می‌خواست» از جمله «همکاری در زمینه مبارزه علیه» گروه‌های شورشی را به‌ دست آورد.

این تفاهمنامه منجر به واکنش افراد و جریان‌های کُرد در منطقه شد و آن را روز تاریکی برای دموکراسی و آزادی در سوئد و دنیا نامیدند.

دکتر "احمد شیخو" نویسنده و پژوهشگر سیاسی کُرد سوری ساکن در لبنان در فیسبوک خود نوشت: سوئد و فنلاند می توانند به عضویت ناتو و یا هر بلوک بین المللی درآیند، اما نه به قیمت معامله بر سر کُردها و دستاوردهایشان.

اما آنچه که در مفاد این تفاهمنامه دیده می‌شود، مصادیق کلی است که پیشتر هم بسیاری از کشورهای اروپایی بر آن اذعان داشته‌اند و در مقابل ترکیه بدان عمل می‌کردند.

"کامران متین" استاد روابط بین‌الملل دانشگاه وسکس بریتانیا در یادداشتی در فیسبوک خود، اظهار کرد: ترکیه در مناقشه بر سر شرایطش‌ برای موافقت با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو اعلام پیروزی کرده اما متن "یادداشت تفاهم" (که به لحاظ الزام‌آور بودن قانونی با "قرارداد" متفاوت است) تنها حاکی از دو امتیاز معین برای ترکیه است: از سرگیری فروش‌ سلاح از سوی سوئد و فنلاند به ترکیه و عدم حمایت این کشورها از "یگانهای مدافع خلق (ی.پ.گ) و "حزب اتحاد دموکراتیک" (پ.ی.د) است. یادداشت از "نیروهای دموکراتیک سوریه" و "اداره خودمختار شمال و شمال شرق سوریه" که ی.پ.گ و پ.ی.د اعضای آنند نام نمیبرد.

وی ادامه داد: بقیه فرمولبندیها بسیار کلیست و تنها از تمهیدات جدید علیه نیروهای "تروریستی" بدون ذکر نام گروه معینی سخن میگوید در حالیکه مشاجره ترکیه با سوئد و فنلاند و نیز با آمریکا دقیقا بر سر تروریست بودن یا نبودن و شاخه "حزب کارگران کردستان" (پ.ک.ک) بودن یا نبودن نیروهای تشکیل دهنده "نیروهای دموکراتیک سوریه" و "اداره خودمختار شمال و شمال شرق سوریه" است.

وی در ادامه این‌ یادداشت، خاطرنشان کرد: بند مربوط به استرداد مظنونین به تروریسم هم منوط به شمول معاهده اروپایی استرداد مجرمینست که سوئد و فنلاند همواره به آن پایبند بوده‌اند. بدین ترتیب ارتباطات دیپلماتیک و ارسال کمک به کُردها از سوی سوئد و فنلاند از مجاری "نیروهای دموکراتیک سوریه"، "اداره خودمختار شمال و شمال شرق سوریه" و "مجلس دموکراتیک" کُردها عملا کماکان ممکن است. در مجموع نتیجه این توافق تسرّی سازوگار (و اصطکاکات) از پیش موجود بین ترکیه و آمریکا بر سر کُردها به سوئد و فنلاند است با این تفاوت که با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو ترکیه عملا از حق وتویش محروم میشود چون بر اساس منشور ناتو، ناتو تنها برای پذیرش‌ اعضای جدید به اجماع کامل نیاز دارد.

وی با اشاره به متن انگلیسی این توافقنامه، افزود: این متن یک "یادداشت تفاهم" است و نه یک "قرارد". درعرف حقوقی روابط‌ بین‌الملل "یادداشت تفاهم" به لحاظ قانونی الزام آور نیست و اصولا در حالتی که قرار دادِ قانونا الزام آور امکان انعقاد ندارد مورد استفاده دارد و تنها بیانگر همسویی امضا کنندگان برای حرکت در یک جهت معین است و شکل رسمیتری است.

با اینکه مشخص نیست که تاثیر سوئد و فنلاند در خصوص اظهارات جنگ طلبانه اخیر اردوغام‌ مبنی بر آمادگی برای حمله مجدد ارتش ترکیه به کُردستان سوریه چقدر باشد، اما به گفته ناظران سیاسی، ترکیه قادر به حمله به شمال سوریه نیست مگر آن که از یکی از دو قدرت آمریکا و روسیه جراغ سبزی برای حمله دریافت کند که با این اقدام اخیر ترکیه و موافقت با حضور سوئد و فنلاند در ساختار ناتو، روسیه را از خود بیش از گذشته می‌رنجاند.

در این رابطه "فتح‌الله حسینی" عضو دفتر نمایندگی اداره خودگردان کُردستان سوریه در اقلیم کُردستان عراق، به خبرنگار کُردپرس گفت: عضویت سوئد و فنلاند در پیمان ناتو یک‌ مسئله سیاسی است و بیشتر مانعی بر سر حضور روسیه در شرق اروپا است تا اینکه بر وقایع سوریه تاثیری بگذارد.

وی افزود: هماهنگی نیروهای دموکراتیک سوریه با ائتلاف بین‌المللی ضد داعش است و نه ناتو که در این ائتلاف هفتاد و دو کشور حضور دارند و موافقت ترکیه با عضویت سوئد و فنلاند در زمین تاثیری بر واقعیت در شمال سوریه ندارد.

اما شاید تندترین‌ موضع در قبال این تفاهمنامه توسط "آمنه کاکه باوه" نماینده کُرد مستقل پارلمان سوئد گرفته شد. "آن لینده"وزیر امور خارجه سوئد که خود را حامی کُردها معرفی می‌کرد و بارها با مسئولان خودمدیریتی کُردهای سوریه دیدار داشتە، در مصاحبەایی با افتون‌ بلادت می‌گوید: 《توافق با آمنه کاکه باوە درباره حمایت از حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) تنها تا بسته شدن پارلمان در هفته گذشته معتبر بود.》این اظهار وزیر امور خارجه سوئد و تفاهم دولت‌ سوئد با ترکیه موجب خشم این‌ نماینده کُرد مجلس سوئد شد.

رویترز در خبری به نقل از کاکه باوه، اعلام کرد: پذیرش درخواست های ترکیه برای قطع حمایت از کُردهای سوریه در ازای اجازه ترکیه برای پیوستن سوئد به ناتو، روز سیاهی برای سیاست خارجی سوئد است.

نماینده مستقلی که نقش کلیدی در بقای دولت سوسیال دموکرات سوئد داشت، گفت: این اقدام بر پناهجویان و کسانی که به دنبال پناهگاه در سوئد هستند، فشار خواهد آورد.

زمانی که مورگان یوهانسون، وزیر دادگستری سوئد در اوایل ماه ژوئن با رای عدم اعتماد مواجه شد، کاکه باوه موافقت کرد که در کنار حزب سوسیال دموکرات ها قرار بگیرد.

به دنبال تفاهم نامه سه جانبه بین ترکیه، سوئد و فنلاند که در روز سه شنبه امضا شد، کاکه باوه اکنون تهدید کرده است که علیه آن لینده، وزیر امور خارجه سوئد، رای عدم اعتماد را آغاز می‌کند.

به گزارش رویترز، با این حال، چنین طرحی احتمالا با شکست مواجه خواهد شد زیرا در ماه سپتامبر در سوئد انتخابات برگزار می‌شود و اکثر قانونگذاران از عضویت در ناتو حمایت می کنند.

ترکیه خواستار استرداد حدود ۳۰ نفر از ساکنان سوئد و تشدید قوانین ضد تروریسم شده که می تواند به طور جدی بر جامعه کوچک اما پر جنب و جوش کُرد این کشور که متشکل از ۱۰۰ هزار نفر است و بخش قابل توجهی از آنها پناهندگان سیاسی و پناهجو هستند، تأثیر بگذارد. همچنین چندین سوئدی تبار کُرد در سطوح مختلف سیاست این کشور حضور دارند.

کاکه باوه به نقل از روزنامه سوئد Dagens Nyheter گفت: این خیانت دولت سوئد، کشورهای عضو ناتو و ینس استولنبرگ دبیرکل ناتو است که گروهی را فریب دادند که تمام جهان را از دست داعش آزاد کردند. کاکه باوه گفته است، سوئد اکنون در برابر یک ظالم سر تعظیم فرود آورده است.

اما آنچه ترکیه را بیش از پیش به اهداف خود در قبال کُردها و گروکشی با غرب و روسیه نزدیک کرده است، بحران اخیر اوکراین است. تهاجم روسیه به اوکراین در پنجم اسفند پارسال موجب شد که فنلاند و سوئد بی‌طرفی طولانی خود را کنار گذاشته و درخواست پیوستن به ناتو را ارائه کنند. اما رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، مانع این اقدام شده بود و اصرار داشت که این دو کشور اسکاندیناوی باید موضع خود را در قبال گروه‌های شورشی کرد که آنکارا آن‌ها را «تروریستی» می‌داند، تغییر دهند.

دبیرکل ناتو در نشست مادرید گفت: این نشست طرحی را برای اتحاد «در یک جهان خطرناک‌تر و غیرقابل پیش‌بینی‌تر» ترسیم می‌کند.

او اظهار داشت: «برای این‌ که قادر به دفاع از خود در این جهان خطرناک‌تر باشیم باید بودجه بیشتری را به امور دفاعی اختصاص دهیم».

حال ترکیه گامی به خواسته‌های خود نزدیک‌ شده است و تهدید خود مبنی بر حمله به شمال سوریه را مجددا تکرار کرده است. مشخص نیست با این اقدام ترکیه، زمین‌ سوریه چقدر پذیرای حمله دیگری از سوی ارتش ترکیه باشد، چرا که نقاطی را که ترکیه برای حمله انتخاب کرده در حوزه نفوذ روسیه قرار دارد و نیروهای روسی در منبج و تل رفعت بصورت گسترده حضور دارند.

خشم روسیه از این اقدام ترکیه و قبول حضور سوئد و فنلاند در ساختار ناتو به نظر نمی‌رسد که مسئله قابل پذیرشی از سوی کرملین باشد، مضافا که مسئله ترکیه و روسیه تنها مربوط به حمله مستقیم به منبج و تل رفعت نیست و احتمالا روسیه ترکیه را در ادلب تیز تحت فشار بگذارد و این به نفع کُردها خواهد بود.