به گزارش کردپرس این روزها، ادامه حملات ترکیه در خاک اقلیم کردستان عراق به به بهانه حضور پ.ک.ک در این منطقه، تنش های سیاسی بر سر تشکیل دولت جدید عراق، اختلافات میان بغداد و اربیل بر سررمنبع نفت و گاز و مناقشات داخلی کردها از جمله مسائل روز در عراق محسوب می‌شود. خبرگزاری کردپرس برای بررسی این مسائل با دکتر ژگار حسن، استاد دانشگاه کینگ کالج کانادا و کارشناس مسائل کردها مصاحبه کرده است.

متن کامل مصاحبه کردپرس با دکتر ژگار حسن، استاد دانشگاه کینگ کالج کانادا:

آیا همان طور که نماینده سازمان ملل و سفیر آمریکا هشدار دادند، موجودیت اقلیم کردستان به خطر افتاده است؟

مقامات دولتها یا سازمان های خارجی مانند دولت آمریکا، نمایندگان اروپا و یا نماینده سازمانهای بین المللی مانند سازمان ملل قبلا هم اظهارات مشابهی درباره به خطر افتادن موجودیت اقلیم کردستان و به طور کل عراق بیان کرده بودند. مسئله این است که این مقامات محدودیت ها و مسائلی را که اقلیم کردستان عراق هنگام اتخاذ تصمیمات مهم سیاسی و اقتصادی در ارتباط با روابطش با بغداد با آن مواجه می شود، درک نمی کنند. همان طور که همه ما می دانیم، اقلیم کردستان عراق به دو منطقه تحت کنترل دو حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی تقسیم شده است. همچنین می دانیم که این دو حزب دارای انشقاق داخلی هستند و نیز جمعیت کرد در این منطقه دارای خواسته ها و انتظاراتی هستند. با توجه به اینها، برای اقلیم کردستان تصمیم گیری درباره موضوعات مهمی که دارای پیامدهایی برای کل این منطقه است، آسان نیست. از نظر سازمان ملل، باید مذاکره و سازش میان اربیل و بغداد اتفاق بیفتد اما چنین خواسته ای سابقه تاریخی بی اعتمادی و بی قولی میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق از سال 2003 به این طرف را در نظر نمی گیرد. بنابراین، کردها در هنگام مذاکره با بغداد باید به دقت رفتار کنند. این منطقه کردنشین نمی تواند بر سر خودمختاری سیاسی و اقتصادی اش سازش کند. سازمان ملل باید این واقعیت را درک کند.

علت رفتار تند بافل طالبانی با حزب دموکرات کردستان( با در نظر گرفتن تعاملات خوب گذشته او با این حزب)، مشابه رفتار گذشته لاهور طالبانی با این حزب چیست؟

همانطور که می دانیم، حزب اتحادیه میهنی درگیری میان جناح های مختلف در درون خود را تجربه می کند. همچنین می دانیم که حزب دموکرات کردستان عراق مهم ترین حزب رقیب برای اتحادیه میهنی کردستان عراق است. اگر به نظر می رسد که آقای لاهور طالبانی، رییس مشترک سابق حزب، موضع تندتری نسبت به بافل طالبانی، رهبر کنونی این حزب با حزب دموکرات داشته، این مسئله حمایت از بافل طالبانی و اعضا و هوادارن اتحادیه میهنی را تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین، آقای بافل طالبانی نیز باید موضع تندتری نسبت به حزب دموکرات کردستان نشان می داد تا هم موضع خود و هم موضع حزبش را به عنوان مهم ترین مخالف حزب دموکرات نشان دهد.

ترکیه همه نقاط اقلیم کردستان را بمباران کرده اما صدایی از کسی، نه از سوی جامعه بین الملل و نه در اقلیم کردستان در نمی آید. چرا؟

عملیات نظامی ترکیه در اقلیم کردستان عراق با هیچ گونه مخالفتی از سوی جامعه بین المللی مواجه نمی شود زیرا ترکیه در توجیه این عملیاتها می گوید پ.ک.ک در این منطقه حضور دارد و ترکیه تنها این گروه را هدف قرار می دهد. گروه پ.ک.ک از سوی ترکیه، بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است. بنابراین، برای این کشورها دشوار است از ترکیه به خاطر اجرای این عملیاتها در اقلیم کردستان انتقاد کنند.

درباره سکوت اقلیم کردستان در برابر این حملات باید گفت که برای دولت اقلیم کردستان دشوار است به طور صریح این عملیاتها را محکوم کند. حداقل دو دلیل برای این کار وجود دارد: اول این که اقلیم کردستان عراق ارتباطات گسترده سیاسی و اقتصادی با ترکیه دارد بنابراین، اقلیم کردستان تمایل دارد که این تهاجمات به قلمرو خود از سوی ترکیه را تحمل کند. دومین دلیل این است که اقلیم کردستان عراق از حضور و فعالیت های پ.ک.ک در خاک خود ناخرسند است. از نظر اقلیم کردستان عراق، حضور پ.ک.ک در این منطقه باعث ایجاد بی ثباتی شده است. همه ما از تقابلات گذشته میان پ.ک.ک و حزب دموکرات کردستان عراق نیز اطلاع داریم.

آیا ترکیه به دنبال الحاق اقلیم کردستان، بر اساس رویکرد بازگشت به دوران امپراتوری عثمانیست؟

من معتقد هستم که ترکه به دنبال چنین طرحی نیست. من معتقد هستم که ترکیه علاقه ای به الحاق این منطقه کردنشین از عراق به خاک خود ندارد. گذشته از این، اقلیم کردستان هم اکنون هم در حوزه نفوذ ترکیه قرار دارد و در نتیجه، نفوذ زیادی در حوزه سیاسی و اقتصادی روی اقلیم کردستان دارد. بنابراین، الحاق آن به ترکیه چه نفعی برای این کشور می تواند داشته باشد؟

آیا بغداد در نهایت می تواند بر نفت اقلیم کردستان کنترل پیدا کند؟

این سوال به مسائل قانون اساسی و حقوقی باز می گردد که همچنان منبع تنشها میان اربیل و بغداد خواهد بود. مناقشه بر سر نفت و منابع طبیعی به این زودی حل نخواهد شد و هیچ کدام از طرفین، کاملا از این ترتیبات راضی نخواهند شد. اما در مورد توانایی عراق برای کنترل نفت اقلیم کردستان، باید بگویم که خیر، من معتقد هستم که بغداد نمی تواند کنترل نفت اقلیم کردستان را در دست بگیرد. محتوای قانون اساسی عراق در این زمینه دارای ابهام است و اقلیم کردستان عراق همچنان به دنبال گرفتن حق قانونی خود برای کنترل بر منابع طبیعی این منطقه خواهد بود.

چه کسی مسئول بن بست سیاسی کنونی در عراق است؟

من معتقد هستم که همه احزاب و جریانها سهمی در بن بست سیاسی کنونی دارند. در حقیقت، سیستم سیاسی عراق و نهاد های آن تعمدا طوری ایجاد شده اند که با ایجاد مکانیزم هایی، در خدمت پیشبرد منافع هر کدام از این جریانها و احزاب باشند. این گونه سیستم موسوم به دموکراسی انجمنی معمولا به نوعی بن بست که اکنون در عراق شاهد هستیم، ختم می شود. البته بوجود آمدن چنین وضعیتی تعجب برانگیز نیست. مطمئنا احزابی مانند حزب دموکرات کردستان عراق نیز سهمی در ایجاد این بن بست دارد اما باید توجه کرد که دیگر جریانها نیز در این روند دخالت دارند.