به گزارش خبرنگار کردپرس، پس از مطرح شدن «قلعه سولچه» در شهرستان قروه و ورود میراث فرهنگی کردستان برای احیا و بازسازی روستا و قلعه؛ تعدادی از اهالی مهاجرت کرده روستای «سولچه» با حضور در محل روستا از بازگشت خود به زادگاهشان و تلاش برای آبادی «سولچه» خبر دادند.

«سولچه» روستایی متروکه در 35 کیلومتری جنوب شرقی قروه در بخش چاردولی که در اردیبهشت ماه سال 1291 صحنه یکی از مهم ترین درگیری ها و نبردهای خونین تاریخ معاصر ایران بوده است. روستایی نام آشنا در دفتر وقایع مربوط به دوران مشروطیت؛ در این روستا درگیری ها و نبردهای خونین میان طرفداران و مخالفان دولت مشروطه رخ داده؛ اتفاقی که بسیار در دوران مشروطیت و بعد از آن اثر داشته، به طوری که بسیاری از آن به عنوان مهمترین جنگ مشروطه یاد می کنند.

ماجراهای این روستا که به همت امام جمعه شهرستان قروه با ساخت کلیپی با عنوان «قلعه سولچه را دریابید» و همین طور انتشار کتاب «جنگ سولچه» اثری از پژوهشگر قروه ای «محسن صالحی» مطرح و رسانه ای شد تا جایی پیش رفت که حالا بسیاری از اهالی روستا قصد بازگشت به «سولچه» را کرده اند.

درخواست 110 خانوار برای بازگشت به «سولچه»

همین روز جمعه بود تعدادی از اهالی روستا که به بسیاری از استان های دیگر منجمله «تهران، کرج، ساوه، اراک و همدان» مهاجرت کرده اند با روستای زادگاه خود «سولچه» بعد از سال ها تجدید دیدار کردند. دیداری که با حضور امام جمعه شهرستان و عده ای متولیان بخش چاردولی صورت گرفت.

در این راستا نماینده مردم «سولچه» گفت که اهالی روستا از سرتاسر ایران آمده اند برای اینکه بتوانند مهاجرت معکوس داشته باشند به روستای خودشان. «حمید گومه ای» از ثبت نام 110 خانواده برای بازگشت به روستا خبر داد. «110 خانوار درخواست مهاجرت معکوس داده اند و نیاز است تا بازسازی روستا شکل گیرد و مردم به روستای خود برگردند».

او حتی از اعلام آمادگی 3 نفر از اهالی روستا برای دایر کردن بوم گردی و جذب گردشگر خبر داد. «3 نفر از روستاییان ضمن اینکه قصد دارند بازگشت به روستا را رقم بزنند خواهان سرمایه گذاری برای احداث بومگردی و فعالیت در حوزه گردشگری هستند».

«گومه ای» در ادامه به از بین رفتن کد روستا به دلیل متروکه شدن اشاره کرد. «به دلیل اینکه روستا سالهاست متروکه شده کد آن از بین رفته و برای تعریف کد روستا اقداماتی توسط خود اهالی روستا انجام شده اما نیاز است متولیان امر هم ورود کرده و با تعریف کد، انگیزه مردم را برای بازگشت بالا ببرند».

او اجرای طرح هادی و پرداخت تسهیلات به اهالی روستا برای خانه سازی را ضروری دانست. «اگر طرح هادی در روستا اجرایی شود و برای اهالی جهت بازسازی خانه های خود تسهیلاتی در نظر گرفته شود، خود مردم می توانند با کشاورزی و ایجاد شغل های دیگر زندگی روستا را رونق بخشند».

مطابقه سخنان «گومه ای» روستای «سولچه» 5 چشمه آب دارد و روستای پرآبی است و همین می تواند در مهاجرت معکوس نقش مؤثری داشته باشد.

آن طور که این سرهنگ بازنشسته هوا و فضا می گوید اکثر اهالی روستا بعد از انقلاب روستای خود را ترک کردند و به مناطقی رفتند برای ادامه زندگی و کار که البته بیشتر حاشیه نشین شده اند و برای همین اگر روستا بازسازی شود می توانند زندگی خود را بهبود بخشند.

«سولچه» باید قطب گردشگری شود

امام جمعه شهرستان قروه هم در حضور اهالی «سولچه» از پیگیری برای معرفی «سولچه» و تاریخ نگاری این روستا گفت. «یکی از مناطقی که سرشار از حماسه بوده و باید برای آیندگان بیان شود همین روستای سولچه است. چه افتخاری بالاتر از این که قاتل شیخ فضل الله نوری در این روستا کشته می شود».

«حجت الاسلام عابدین رستمی» با اشاره به نقش «عبدالباقی خان» در جنگ «سولچه» بیان کرد که در گذشته دو دسته خوانین بوده اند که یکی مورد غضب بود و یکی هم مورد اعتماد همانند «عبدالباقی خان» که در این نبرد «یفرم خان ارمنی» را به کام مرگ می برد.

او معضل وجود کارخانه سنگ آهن صبانور در نزدیکی این روستا را جدی دانست و از تلاش برای جابجایی این کارخانه که به محیط زیست روستا آسیب رسانده، گفت.

«رستمی» همچنین تأکید کرد که این روستا و قلعه آن باید احیا و بازسازی شده و به عنوان نماد مقاومت مردم کردستان و به ویژه شهرستان قروه معرفی شود.

او به حمایت ها شخصیت های بزرگ تاریخی از «عبدالباقی خان» اشاره داشت. «حمایت مردوخ کردستانی از عبدالباقی خان در دوران مشروطه را می توان نماد وحدت دانست و باید این مسئله مطرح و بسیر دیده شود».

مطابق سخنان امام جمعه قروه باید کد روستا تعریف و مردم جدیت لازم را برای بازگشت به روستا داشته باشند و همچنین قلعه روستا به عنوان قطب گردشگری احیا و به نام یک مؤسسه ثبت شود.

«حجت الاسلام رستمی» خواستار بررسی علت مهاجرت مردم از روستا و رفع مشکلاتی که داشته اند شد و از ثبت اجرای طرح هادی روستا خبر داد. «اجرای طرح هادی این روستا ثبت شده و دولت هم باید زیرساخت های لازم را ایجاد کند و تسهیلات برای مسکن در اختیار متقاضیان قرار داد و باید دانست که احیای روستا جدای از قدمت تاریخی که دارد بسیار مهم است».

به گفته او این روستا ظرفیت ایجد اشتغال بیش از 500 مورد را دارد و می توان طرح های بومگردی و گردشگری برای گردشگران داخلی و خارجی داشت و حتی خود مردم روستا می توانند احیا کننده کامل روستا باشند.

«رستمی» پیشنهاد ثبت تعاونی و شرکت گردشگری برای کسب درآمد در روستا را داد و از توسعه روستا در دو فاز گفت. «برای توسعه روستا در دو فاز باید کار کرد؛ ابتدا احیای روستا و سپس مطرح شدن روستا به عنوان قطب گردشگری که قطعاً باتوجه به جریاناتی که رخ داده بسیار موفق خواهد بود».

او به اجرای طرح های اتصال «باباگرگر» به «غار علیصدر» همدان پرداخت و این اتفاق را برای اتصال به «سولچه» و معرفی این منطقه مهم خواند.

«رستمی» بار دیگر بر جایجایی کارخانه صبانور تأکید کرد و یادآور شد که طرح های گردشگری و تاریخی بر طرح های صنعتی اولویت دارند و نباید این طرح ها کنار هم باشند.

رونمایی از «شما را می نویسم تا...»

در این تجدید دیدار اهالی «سولچه» با زادگاه خویش از کتاب «شما را می نویسم تا...» اثری از «حبیب عنبری» از نویسندگان، شاعران و پژوهشگران کرد رونمایی شد. این کتاب که در قالب ادبی درباره «جنگ سولچه» است با شعر و نثری داستانی با روایتی ادبی هرآنچه در جریان «سولچه» رخ داده را بیان کرده و به گفته خودش «این کتاب در رابطه با منطقه چاردولی و جنگ سولچه است و می تواند به عنوان مخزن در این زمینه مطرح شود».

«عنبری» که اصلیتش «سولچه» ای است از نحوه روایت گری در کتابش می گوید. «سولچه مختص به نیاکان ما بوده و کنجکاو شدم که چه بوده و چه شده برای همین دنبال شخصیت ها را گرفتم و به یفرم خان و عبدالباقی خان و ننه عنبر که اسمی از او نمی برند در حالی که جنگجوی قهاری بوده، همین طور سنجرخان و کیفه گل که همه از جنگاوران تاریخی در کردستان بوده اند اما ناشناس باقی مانده اند، رسیدم».

او که سال ها تحقیق و پژوهش کرده تا کتابش را تکمیل کند هدفش را فقط زنده کردن شخصیت های تاریخی معاصر در منطقه می داند.

«عنبری» هم مانند دیگر اهالی روستا قصد بازگشت به «سولچه» را دارد. «اگر امکانات موردنیاز را به من بدهند دوست دارم به سولچه برگردم، اینجا برای من یک روستا نیست بلکه یک تاریخ است و ریشه همه ماست مگر می شود ریشه خود را گم کنیم».

در این زمینه بیشتر بخوانید:

- قلعه سولچه؛ نماد تاریخی قروه در دوران مشروطه

- قلعه سولچه؛ آخرین رزمگاه سردار مشروطه

- ورود میراث فرهنگی به «قلعه سولچه»/فرآیند احیاء کلید خورد

* گزارش و عکس: زیبا امیدی فر